Đây là tên gọi giải thưởng do Ban Tổ chức giải thưởng Booker Nga trao tặng tác phẩm văn học xuất sắc nhất xứ Bạch dương trong 10 năm qua (2001-2010). 60 tác phẩm đã lọt vào vòng sơ khảo và chỉ có 5 tác phẩm được chọn vào vòng chung kết để giành giải thưởng cao nhất. Đó là Funeral Rites in Karaganda của Oleg Pavlov, Sankya của Zahar Prilepin, The Eltyshevs của Roman Senchin, Daniel Stein của nữ nhà văn Ludmila Ulitskaya và Haze Sets upon the Old Steps của Aleksandr Chudakov.
5 tác phẩm trên từng lọt vào các vòng tranh giải Booker từ năm 2001 đến năm 2007, được ban tổ chức Booker đánh giá có nội dung đậm chất đời thường ở Nga, miêu tả chân thực đời sống xã hội Nga trong những năm đẩy mạnh cải cách kinh tế mang lại những chuyển biến mới. Tác giả giành giải thưởng Tác phẩm tiêu biểu một thập kỷ văn học Nga sẽ nhận được 20.000USD. Giải thưởng dự kiến được công bố vào ngày 1-12.
Giải thưởng Tác phẩm tiêu biểu một thập kỷ văn học Nga được công bố vào thời điểm đang có nhiều đồn đoán cho rằng giải Booker Nga sẽ phải tạm dừng vào năm tới vì thiếu kinh phí. Xung quanh giải thưởng này vẫn thường xuyên diễn ra những cuộc tranh luận gay gắt. Một số người coi đây là nhân tố chủ chốt để các tác giả, tác phẩm đến được với công chúng. Trong khi một số khác cho rằng, giải thưởng được trao cho những tác giả gây tranh cãi. Văn học kinh điển Nga được đánh giá là hình mẫu của chủ nghĩa nhân đạo và giá trị tinh thần. Đó là lý do mà cho đến ngày nay, văn học Nga vẫn được hâm mộ không chỉ ở trong nước.
Nói đến văn học Nga, người ta thường nghĩ tới các nhà văn Dostoevsky, Tolstoy, Chekhov, Pushkin. Độc giả nước ngoài hiện nay ít biết đến các nhà văn Nga đương đại vì tác phẩm của họ ít được chuyển ngữ hơn so với các bậc tiền bối. Nguyên nhân ở đây là những nhà văn Nga hiện đại chưa thật sự gây ấn tượng mạnh với các tiểu thuyết văn học của mình. Booker Nga ra đời nhằm mục đích giới thiệu rộng rãi những tác phẩm văn học hiện đại của Nga vượt ngoài biên giới. Vì thế, nhiều người xem sự giải thể của giải thưởng này là một tổn thất lớn đối với tiến trình văn học Nga hiện đại.
Phương Nam
