Đốt chất thải rắn (CTR) có thể giảm được 90% - 95% thể tích và khối lượng chất thải, cung cấp lượng nhiệt và điện đáng kể, đây là giá trị của CTR được đúc kết từ buổi báo cáo phân tích xu hướng công nghệ, chủ đề “Xu hướng đốt chất thải phát điện” do Trung tâm Thông tin khoa học - công nghệ (KH-CN) TPHCM vừa tổ chức.
PGS-TS Phùng Chí Sỹ, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Môi trường (ENTEC), cho biết: Công nghệ đốt chất thải ngày càng được áp dụng rộng rãi do có một số ưu điểm nổi bật so với các công nghệ khác, như giảm được 90% - 95% thể tích và khối lượng chất thải, có thể tận dụng nhiệt, tiết kiệm được diện tích so với biện pháp chôn lấp, giảm thiểu ô nhiễm nước, mùi hôi, giảm phát thải khí nhà kính... Hàng năm, nước ta có trên 300 triệu tấn CTR. Khối lượng chất thải phát sinh ngày càng nhiều đang tạo áp lực rất lớn đối với môi trường, nhưng CTR lại là nguồn tài nguyên tái tạo có thể đem lại lợi ích kinh tế…
Ở Nhật Bản, quốc gia đứng đầu trong việc tiêu hủy rác bằng phương pháp đốt, với sản lượng lên đến 32 triệu tấn/năm, chiếm 72% tổng lượng CTR. Các nước khác như Thụy Điển, Đan Mạch, tiêu hủy 55% - 65% lượng CTR hàng năm bằng phương pháp này. Riêng tại Việt Nam, vấn đề đốt chất thải gần đây đã được quan tâm, song còn rất khiêm tốn, trên cả nước có khoảng 50 lò đốt CTR sinh hoạt, đa số là các lò đốt cỡ nhỏ, công suất xử lý dưới 500kg/giờ.
Trong xử lý CTR, công nghệ đốt khá quan trọng. Nhiệt được sản xuất bởi một lò đốt có thể được sử dụng để tạo ra hơi nước mà sau đó có thể được sử dụng cho turbin để phát điện. Điển hình, năng lượng ròng có thể sản xuất từ mỗi tấn rác thải đô thị là khoảng 2/3 MWh điện và 2 MWh cho sưởi ấm. Như vậy, đốt khoảng 600 tấn chất thải mỗi ngày sẽ sản xuất ra được khoảng 400 MWh điện.
Đã có một số dự án đốt chất thải để phát điện được tiến hành, là phương thức mang lại hiệu quả kinh tế lẫn môi trường. Tại TPHCM, Công ty TNHH Kobelco Eco-Solution Việt Nam đang tiến hành nghiên cứu dự án có công suất tối đa là 500 tấn CTR đô thị/ngày để tạo ra 8MW điện, dự kiến đặt tại Khu phức hợp quản lý CTR Tây Bắc, huyện Củ Chi. Công ty cổ phần Hitachi Zosen cũng tiến hành dự án xử lý CTR đô thị để phát điện có công suất xử lý tối đa là 1.000 tấn/ngày, tạo ra 16MW điện năng.
Xu hướng công nghệ đốt CTR để phát điện kỳ vọng sẽ trở thành xu thế mới tại Việt Nam. Việc khai thác để biến CTR trở thành nguồn tài nguyên quý là cần thiết, phù hợp với Chiến lược quản lý tổng hợp CTR đã được Chính phủ ban hành.
Theo Trung tâm Thông tin KH-CN TPHCM, từ đầu thập niên 80 của thế kỷ trước đã có đơn đăng ký bảo hộ sáng chế về đốt chất thải phát điện. Từ đó đến nay đã có 277 sáng chế về vấn đề này; trong đó hướng nghiên cứu về thiết kế lò đốt chất thải phát điện đang được quan tâm nhiều nhất, chiếm 61% tổng lượng sáng chế. Kế tiếp là hướng nghiên cứu về thiết bị thu hồi nhiệt, chuyển hóa thành điện năng chiếm 31% và hướng nghiên cứu về phương pháp xử lý chất thải chiếm 23%... Các thống kê cũng cho thấy việc nộp đơn đăng ký sáng chế về công nghệ, thiết bị đốt chất thải phát điện có xu hướng tăng, đặc biệt là giai đoạn từ năm 2000 trở đi, tức sáng chế này đã được quan tâm ngày càng nhiều. |
BÁ TÂN
