Người “miền ngoài” gồm bà con miền Trung, miền Bắc thường học hành đàng hoàng nên ra đời làm ăn rất vững chuyên môn. Và dân “trong này” thường gọi họ là mấy tay hoặc mấy thầy “thợ Bắc”...
Thợ Bắc tính toán giỏi, làm ăn kỹ lưỡng. Từ chuyện đóng một đôi giày đến may bộ veston hay xây ngôi nhà họ đều chuẩn mực. Thợ Bắc không chỉ gồm những người sinh sống ở vùng đồng bằng sông Hồng mà bao gồm luôn những thành phần không nói được “tiếng trong này”.
Do quanh năm hạn hán, lũ lụt, đất đai khô cằn, cuộc sống khốn khó nên vào Nam, đến chỗ đông người, dễ kiếm ăn thì trụ lại. Cha truyền con nối, thợ Bắc luôn trân trọng “cây thước tổ”, tức những ni tấc, khuôn mẫu, kích cỡ mà người đi trước để lại. Bởi thế, ghé nhà mấy vị gốc miền Bắc, miền Trung làm nghề cần “ni tấc” thường thấy cái bàn thờ nho nhỏ, vài ly nước, một bát hương và cây búa, cây đục…
Nhiều vị ở Sài Gòn quá lâu, sinh con đẻ cái, giao dịch nhiều nên khi nói đâm ra “quên đánh lưỡi”, cũng phát âm “dô nhà”, đi “dề” v.v… Theo nghiệp, thợ Bắc thường tôn trọng đạo lý: nhất nghệ tinh, nhất thân vinh. Chẳng hạn, học đóng giày, ban đầu phải miệt mài học cách lụi kim qua lớp da khô cứng; học vẽ phải ngồi tập pha màu đến mức râu tóc lem luốc; học sửa xe gắn máy thì cả tháng ròng tập vá ruột đến chai cả đôi tay.
Có anh bạn thợ Bắc chuyên may âu phục nam nữ thời trang, ngụ ở chung cư thường đến nhà khách may “mối”. Chỉ cần mươi hộ quen là cả năm may không hết đồ. Cần giao hàng, cưỡi xe gắn máy đưa đến tận nhà, có vải mới thì điện thoại giới thiệu cho khách. Trong sổ của anh lưu toàn bộ kích cỡ, gồm cả sở thích cá nhân… của “mối ruột”.
Trong lúc làm nghề, thợ Bắc không nghĩ đến chuyện ăn chơi. Đừng hòng kéo họ đến quán nhậu, quán cà phê lê la ngày này, tháng nọ. Nhưng khi rảnh việc, họ sẵn sàng đến nhà hàng “thứ dữ”, cũng rượu Tây, thuốc ngoại, phong lưu như mọi người. Không chỉ nam giới, các vị nữ lưu thuộc cánh thợ Bắc cũng rất chí thú với nghề, cẩn thận từng đường kim mối chỉ, chú tâm đến kích cỡ, đó là nét tuyệt vời của thợ Bắc.
Ngày nay, dù xã hội ngày càng hiện đại, dù mọi việc đã được máy móc thay thế dần, song, có những nghề đặc thù mà khoa học kỹ thuật khó thay thế toàn bộ. Ở những lĩnh vực đó, thợ Bắc có cơ hội thể hiện và chứng tỏ khả năng của họ. Cứ thế, tay nghề thợ Bắc tồn tại như một nét đặc thù riêng trong cuộc mưu sinh giữa náo nhiệt Sài Gòn.
