Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 6 dự án nạo vét cửa lạch, cửa sông, lòng hồ và các sông; 36 giấy phép khai thác cát, sỏi (trong đó có 15 giấy phép đã hết hạn) và 68 bãi tập kết, kinh doanh cát, sỏi.
Mặc dù, thời gian qua, các cấp, các ngành và lực lượng công an đã có nhiều giải pháp quyết liệt để chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi khai thác cát sỏi trái phép, song tình trạng này vẫn diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong nhân dân.
Các hành vi vi phạm chủ yếu là lợi dụng các dự án nạo vét lòng sông, lòng hồ được cấp phép để khai tác cát, sỏi trái phép; sử dụng các phương tiện tàu thuyền không đăng ký, đăng kiểm lén lút khai thác cát, sỏi trái phép trên một số tuyến sông, kênh, cửa sông, cửa biển; các mỏ được cấp phép không thả phao xác định mốc giới khu vực mỏ, lợi dụng để khai thác ngoài vị trí mỏ; tại một số địa phương còn để xảy ra tình trạng các đối tượng hình sự, băng ổ nhóm đứng ra bảo kê, sẵn sàng đâm chém, tranh giành địa bàn và chống lại lực lượng chức năng khi bị kiểm tra, xử lý…
Trong đó, các lực lượng công an trong tỉnh, nòng cốt là lực lượng Cảnh sát Môi trường, Cảnh sát Đường thủy và công an các huyện, thị xã, thành phố, nhất là các đơn vị, địa phương có điểm mỏ tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.
Chỉ tính từ đầu năm 2017 đến nay, các lực lượng Công an trong tỉnh đã phát hiện, xử lý 109 vụ, phạt tiền gần 2 tỷ đồng. Trong đó, Phòng Cảnh sát Môi trường phát hiện, xử lý 16 vụ, xử phạt 356 triệu đồng; Phòng Cảnh sát Đường thủy phát hiện, xử lý 7 vụ, xử phạt 262 triệu đồng; Công an các huyện, thị xã, thành phố phát hiện, xử lý 86 vụ, phạt tiền trên 1,3 tỷ đồng.