Rất nhiều tờ quảng cáo “cho vay tín chấp, vay tiêu dùng không cần hộ khẩu, vay có tiền ngay trong ngày”… được dán khắp nơi, tưởng như giúp người dân có thể dễ dàng vay tiền khi cần việc gấp. Thế nhưng, đứng sau đó là một nhóm cho vay nóng lấy tiền lãi “cắt cổ”, chứ không như quảng cáo.
Cho vay nóng núp bóng ngân hàng
Vừa thoát khỏi vay nóng của bọn “xã hội đen”, anh H. (quận Tân Bình) kể: “Trước đó, vợ tôi bị bệnh cần tiền gấp để mổ. Chuyện gấp, không kịp xoay tiền thì tình cờ trên đường về nhà ngay góc đèn đỏ, tôi nhìn thấy tờ quảng cáo trên cột điện “không cần thế chấp, không cần chứng minh thu nhập mà cũng có thể vay vốn. Mừng quá, tôi gọi điện thoại đến số 0964479… vay 20 triệu đồng để lo viện phí cho vợ, một ngày trả 600.000 đồng và trả trong vòng 40 ngày. Ngay sau đó, có người mang tiền đến tận nhà, xác minh sổ hộ khẩu và viết giấy nợ. Tuy nhiên, mỗi ngày phải góp số tiền quá lớn. Lúc này, tôi năn nỉ giảm bớt tiền, kéo thời gian đóng tiền giãn ra nhưng không được bên cho vay đồng ý. Sau 40 ngày tôi vẫn trả không hết nợ, buộc tôi phải trả thêm tiền lãi trên số tiền còn nợ, tức lãi chồng lãi và tiếp tục đóng tiền góp mỗi ngày”.
Chúng tôi thử gọi điện thoại đến số 0123321… để vay tiền. Một người phụ nữ nghe máy, cho biết: “Nếu vay 20 triệu thì phải trả một ngày 800.000 đồng trong vòng 30 ngày, tức tổng tiền gốc và lãi phải trả là 24 triệu đồng. Thêm 2 triệu tiền công cho người đến lấy tiền góp hàng ngày. Nếu hộ khẩu tỉnh thì chỉ cần có người hộ khẩu thành phố đi theo bảo lãnh. Nếu hết thời hạn mà không trả nổi thì tính thêm 20.000 đồng/1 triệu đồng, vẫn góp hàng ngày tính luôn tiền lãi với tiền gốc!”. Như vậy, có nghĩa là số tiền vay 20 triệu đồng, trong vòng một tháng phải trả 26 triệu đồng, tức là lãi suất 30%/tháng, tương đương 360%/năm, đó là chưa kể nếu trả chậm thì trả cả lãi mẹ đẻ lãi con.
Tiếp tục gọi điện thoại đến số 0972886… thì được báo giá: “Vay 10 triệu đồng phải trả 300 ngàn đồng/ngày, trả trong vòng 40 ngày, tức 15%/tháng”. Khi chúng tôi hỏi: Lỡ hết tháng không có tiền trả thì sao? Người phụ nữ động viên tôi cố gắng trả đúng hạn, chứ nếu trả chậm dù 1 ngày phải chịu “lãi mẹ đẻ lãi con”. Chị này còn nhắn thêm, nếu cần vay thì mang giấy chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu đến nhà… trên đường Lũy Bán Bích (quận Tân Phú) để làm thủ tục - đây là nơi cho thuê xe ô tô, cầm đồ…
Ngân hàng cũng… lên cột điện?
Theo thông tin trên tờ quảng cáo ngân hàng cho vay vốn, yêu cầu có mức lương trên 3 triệu đồng/tháng, có hóa đơn tiền điện trên 300 ngàn đồng/tháng, mua bảo hiểm nhân thọ 1 năm… chúng tôi gọi điện thoại đến số 0906331… thì một người phụ nữ tên P. bắt máy. Chúng tôi trình bày là đang làm việc tại một xưởng may xuất khẩu nhỏ, cần tiền gấp nên muốn vay 10 triệu đồng, chị P. tư vấn: “Chỉ cần có giấy tờ liên quan như hợp đồng lao động, khi đi vay thì nhờ công ty xác minh bảng lương 3 tháng là được. Nếu có mức lương từ 3-7 triệu thì được vay hỗ trợ lãi suất 2,17%/tháng, thời gian thanh toán từ 12-36 tháng”. Chúng tôi cò kè giảm lãi suất thì chị P. giải thích, đây là khoản vay từ ngân hàng chứ không phải công ty tư nhân. Nếu muốn lãi suất giảm thì phải chứng minh thu nhập trên 7,5 triệu đồng/tháng. Ngân hàng kiểm tra khả năng trả tiền an toàn thì mới giảm, còn đối với thu nhập thấp dễ bị nợ xấu, thì phải đóng lãi suất cao. Khi hỏi chi nhánh ngân hàng này ở đâu và làm thủ tục như thế nào, chị P. cho biết trụ sở ngân hàng ở quận 4, nhưng không cần đến ngân hàng mà chỉ cần cầm đủ hồ sơ qua nhà, trong vòng 3-5 ngày, thì lên ngân hàng nhận tiền.
Liên hệ số điện thoại 0120793… một phụ nữ tên H. giới thiệu là nhân viên của ngân hàng. Tuy nhiên, khi tôi hẹn giờ để mang hồ sơ lên ngân hàng thì chị H. bảo mang hồ sơ đến nhà chị, rồi vài ngày qua nhà lấy tiền. Tiếp tục gọi đến số 0902610…, người nghe máy cũng nhận là nhân viên ngân hàng tư vấn: “Nếu trường hợp công ty anh đã có nhiều người vay ở ngân hàng thì lãi suất giảm còn 1,66%/tháng vì sẽ có khả năng chi trả. Trong hồ sơ ngân hàng mà chưa có tên công ty thì lãi suất 2,95%/tháng, vay 10 triệu đồng thì trả 1,3 triệu đồng/tháng trong 12 tháng…”.
Lâu nay, việc xử lý hành vi cho vay nặng lãi chưa thực sự nghiêm khắc do chế tài còn nhẹ nên không đủ sức răn đe. Vì vậy, sớm hoàn thiện văn bản pháp luật với những chế tài xử lý cụ thể và thật nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm liên quan đến tín dụng đen, cho vay nặng lãi là đòi hỏi cấp thiết từ thực tế xã hội.
THANH HẢI
