Hãng AFP ngày 14-7 đưa tin 118 người đã thiệt mạng trong các vụ xung đột tại nhiều khu vực ở Syria. Cộng đồng quốc tế đều lên tiếng bày tỏ sự lo ngại khi chưa có giải pháp nào chấm dứt cảnh đầu rơi, máu chảy tại quốc gia Trung Đông này.
Người dân Syria biểu tình phản đối vụ thảm sát tại Treimsa.
Phẫn nộ vì thảm sát
Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã yêu cầu HĐBA LHQ hành động khẩn cấp chấm dứt bạo lực tại Syria. Ông Ban Ki-moon cảnh báo bất kỳ một thất bại nào nữa trong việc tìm kiếm tiếng nói chung của các thành viên trong HĐBA LHQ đều trở thành “giấy phép cho các cuộc thảm sát khác”.
Phe đối lập đã cáo buộc Chính phủ Syria dùng trực thăng, pháo hạng nặng tấn công dân thường tại Treimsa làm khoảng 150 người chết hôm 13-7. Tuy nhiên, hãng AFP dẫn nguồn tin từ một nhóm nổi dậy cho biết, những người thiệt mạng tại Treimsa đa phần là tay súng của phe này. Quân chính phủ đã phản công sau khi phe đối lập tấn công đoàn xe chính phủ. Có rất ít dân thường thiệt mạng tại Treimsa. Mỹ đã kêu gọi phái đoàn quan sát viên LHQ (UNSMIS) đến kiểm tra tình hình tại Treimsa.
Hiện nay, HĐBA LHQ đang bị chia rẽ về vấn đề Syria qua hai bản dự thảo nghị quyết của Nga và phương Tây. Đến ngày 14-7, dư luận quốc tế cũng có rất nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề Syria. Các nước phương Tây như Pháp kêu gọi Nga và Trung Quốc (2 thành viên thường trực HĐBA LHQ) ủng hộ dự thảo nghị quyết mới về Syria của phương Tây.
Tổng thống Ai Cập Mohamed Morsi và Tổng thống Tunisia Moncef Marzouki kêu gọi nước ngoài không can thiệp quân sự vào Syria. Trong khi đó, Iran tuyên bố sẵn sàng cùng các nước khác làm cầu nối cho Chính phủ Syria và phe nổi dậy tiến hành các cuộc đối thoại đem lại hòa bình và ổn định cho quốc gia Trung Đông.
Ưu tiên sứ mệnh của UNSMIS
Theo các nguồn tin từ Chính phủ Syria, quân đội nước này đang phải ráo riết truy lùng các tay súng đánh thuê từ Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon xâm nhập vào Syria. Mới đây nhất, ngày 13-7, quân đội Syria đã tiêu diệt số lượng lớn những tay súng đánh thuê trong một chiến dịch gần cảng Latakia, cách Damascus 320km. Số còn lại đã chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi đó, cách thành phố Homs 30km, một nhóm lính đánh thuê đang cố gắng thâm nhập vào Syria từ Lebanon cũng đã bị ngăn chặn. Trong các chiến dịch này, quân đội Syria cũng phá hủy 2 chiếc thuyền được các tay súng đánh thuê sử dụng để vận chuyển vũ khí và đạn dược tới Homs. Trước đó, một số tờ báo phương Tây cũng đưa thông tin về các tay súng đánh thuê đến từ nhiều quốc gia trên thế giới đang tham gia hỗ trợ lực lượng nổi dậy tại Syria.
Đây là một trong những nguyên nhân góp phần làm gia tăng xung đột tại Syria trong thời gian qua. Hơn nữa, thông tin truyền thông về cuộc chiến tại Syria đang bị phong tỏa, đa phần từ các hãng thông tấn của phương Tây, nên tính khách quan về thông tin đang đặt ra một dấu hỏi lớn. Thế giới không biết rõ nội tình về Syria thì không thể đưa ra những quyết định, hỗ trợ đúng đắn. Chuyên gia Viện Nghiên cứu phương Đông của Nga Irina Zvyagelskaya cho rằng, UNSMIS phải ở lại Syria và cần mở rộng hoạt động bởi UNSMIS sẽ là nguồn cung cấp thông tin khách quan. Để tìm hiểu chính xác những gì đang xảy ra bên trong nước này.
Ai chịu trách nhiệm trước những vụ tấn công, vụ thảm sát? Ai là người tham gia các hành động có thể dẫn đến nhiều thương vong, gây ra làn sóng đàn áp và đối đầu mới? Đây không phải chuyện rõ ràng. Cũng theo chuyên gia Irina, không loại trừ các nước phương Tây đang nỗ lực tìm cách chấm dứt sứ mệnh quan sát của LHQ để chuẩn bị nền tảng cho sự lặp lại kịch bản Libya. Vì vậy, vị chuyên gia trên cho rằng sứ mệnh quan sát viên của LHQ là rất cần thiết và cần phải được ưu tiên.
Đỗ Cao (tổng hợp)
