Dư luận rất quan tâm và hoan nghênh việc chính quyền TPHCM quyết liệt xử lý các trường hợp vi phạm an toàn giao thông, vi phạm mỹ quan đô thị, các hành vi xâm hại cây xanh, công trình công cộng… Trong đó, việc một số nơi xử phạt nghiêm những cá nhân phóng uế bừa bãi, chạy xe máy trên vỉa hè, đậu xe không đúng nơi quy định… đã có tác dụng tích cực.
Hiện nay, vấn đề trật tự đô thị còn nhiều bất cập cần xử lý. Cùng với việc ngăn chặn người điều khiển xe máy lên vỉa hè, phải đồng thời kiên quyết xử lý việc chiếm dụng lề đường để buôn bán hoặc thực hiện những việc lợi ích cá nhân khác (sinh hoạt cá nhân, làm bãi giữ xe…). Xử phạt nghiêm người phóng uế bừa bãi, cũng phải kiên quyết xử phạt những người đổ nước thải, bỏ rác không đúng nơi quy định làm mất mỹ quan thành phố và gây tắc nghẽn dòng chảy ở các kênh rạch, cống thoát nước; xử lý nghiêm các hành vi hút thuốc nơi công cộng, sử dụng nơi công cộng để thực hiện một số hoạt động thiếu văn minh như đánh bài, nhậu nhẹt, hay gây tiếng ồn quá mức cho phép, làm ảnh hưởng đến nhiều người khác. Xử lý nghiêm người tham gia giao thông chạy sai tuyến, vượt đèn đỏ, chạy ngược chiều thì cũng không thể bỏ qua những người sử dụng còi sai quy định, hoặc tiếng nổ của động cơ có âm lượng vượt mức cho phép, sử dụng đèn xe không phù hợp gây chói mắt người đi đường, sử dụng phương tiện gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng…
Bên cạnh đó, việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị cũng phải được thực hiện đồng bộ. Cần phải hạn chế và đi đến chấm dứt hiện tượng người bán hàng rong chèo kéo khách du lịch; người có trang phục không phù hợp đến các điểm di tích, nơi trang nghiêm, cơ sở thờ tự; thái độ ứng xử, lời nói không đúng mực, thiếu văn hóa; đồng thời phải tổ chức các sinh hoạt lễ hội, cưới hỏi, ma chay, các sinh hoạt văn hóa cộng đồng với tinh thần tiết kiệm, không quá chú trọng hình thức, tránh xô bồ, vụ lợi, mê tín dị đoan. Trật tự đô thị là nền tảng để thực hiện văn minh đô thị, nhưng văn minh đô thị cũng có ý nghĩa thúc đẩy trật tự đô thị được thực hiện quyết liệt hơn, rộng khắp hơn.
Trong công tác xử lý các vi phạm về trật tự đô thị, xây dựng nếp sống văn minh đô thị, cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục, tránh “đánh trống bỏ dùi”. Toàn thành phố phải đồng loạt thực hiện các biện pháp chấn chỉnh tình trạng vi phạm về trật tự đô thị, văn minh đô thị. Cần xây dựng lực lượng chuyên nghiệp tuần tra, xử lý những trường hợp vi phạm, gắn với việc vận động người dân báo tin, cung cấp hình ảnh, để bất cứ nơi đâu cũng có “tai, mắt” giám sát, khiến người có ý định vi phạm cũng không dám vi phạm.
Đã có ý kiến đặt vấn đề xử lý, lưu trữ hình ảnh, danh tính người vi phạm như thế nào để tránh rò rỉ, có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của họ; cơ chế cung cấp thông tin của người dân phải được thực hiện ra sao bảo đảm đúng quy định và không có việc lợi dụng với động cơ cá nhân không trong sáng. Việc xử vi phạm, nếu chỉ phạt tiền thì một số cá nhân không thực hiện hoặc không có điều kiện thực hiện thì chẳng lẽ bỏ qua, có thể dẫn đến mất tính nghiêm minh và không bình đẳng giữa các trường hợp… Những vấn đề này cần được nghiên cứu thấu đáo để có giải pháp thực sự phù hợp.
Lẽ dĩ nhiên, để xử lý vấn đề trật tự đô thị cần những giải pháp mang tính tiền đề. Chẳng hạn, để hạn chế người tiểu tiện bừa bãi thì phải có đủ nhà vệ sinh công cộng, với những điều kiện hợp lý (kín đáo, vệ sinh, an toàn, phí phù hợp…); để có lực lượng chuyên xử lý vấn đề này cần phải tổ chức đội ngũ cán bộ công chức với phẩm chất phù hợp (hiểu biết pháp luật, có thái độ ứng xử đúng mực, linh hoạt…); để người dân tự giác thực hiện thì công tác vận động, tuyên truyền phải được thực hiện đều khắp… Có như vậy, một chủ trương tốt mới có hiệu quả lâu dài, có tác động xã hội tích cực.
VĂN TÂM