Những bất đồng về vấn đề gạo - lương thực chính của các nước châu Á - đang tác động xấu đến việc ký kết Hiệp định thương mại tự do FTA giữa ASEAN và Hàn Quốc.
Theo khuôn khổ FTA được đề xuất thì Hàn Quốc cùng 6 nước ASEAN có nền kinh tế khá phát triển là Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan sẽ bãi bỏ thuế cho khoảng 80% hàng hóa mậu dịch từ 1-1-2009. Các nước ASEAN còn lại là Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam sẽ thực hiện từ năm 2017. Thỏa thuận ghi nhận Hàn Quốc và mỗi nước ASEAN có quyền chọn ra danh mục 40 mặt hàng không chịu sự cắt giảm thuế, miễn là không vượt quá 3% tổng số hàng hóa mậu dịch. Và rắc rối nảy sinh từ danh mục các mặt hàng được hưởng ngoại lệ này.
Các cuộc đàm phán tưởng như đã gần đến đích và dự kiến FTA sẽ được ký kết tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN sắp được tổ chức tại Malaysia thì bỗng vấp phải trở ngại. Nông dân Hàn Quốc xuống đường biểu tình phản đối kế hoạch của Chính phủ nới rộng cửa cho nhập khẩu vào thị trường gạo trong nước vốn được bảo hộ.
Tại Seoul, khoảng 5.000 người biểu tình (trong ảnh) đã làm nghẽn các con đường chính ở trung tâm thủ đô và ẩu đả xảy ra khi cảnh sát cố gắng ngăn chặn một số người quá khích. Đỉnh điểm của sự phản đối là việc hai nông dân đã tự tử bằng thuốc trừ sâu. Tình hình trên khiến Hàn Quốc không sẵn sàng đưa gạo vào hiệp định FTA với ASEAN.
Phản ứng lại, Thái Lan đã tỏ thái độ từ chối tham gia FTA giữa ASEAN và Hàn Quốc. Tổng thư ký ASEAN Ong Keng Yong nói ông thông cảm với Hàn Quốc, nhưng cần tìm ra cách giải quyết để đi đến FTA.
Lee Tae-ho, Phó Tổng giám đốc văn phòng đàm phán FTA của Hàn Quốc cho rằng vấn đề này sẽ được quyết định tùy thuộc vào kết quả thương lượng cuối cùng để đi đến hiệp định tại vòng đàm phán cuối cùng. Bộ trưởng thương mại Hàn Quốc sẽ có cuộc gặp với các đồng cấp ASEAN tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN và Đông Á sắp tới.
Trong bối cảnh ASEAN cũng đang thương lượng FTA với Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ, kết quả đàm phán FTA với Hàn Quốc là rất quan trọng.
Bảo Trúc (Theo AFP, Reuters, PT)
