Hãng BBC ngày 1-11 dẫn số liệu mới nhất từ Cơ quan thuế và hải quan (HMRC) Vương quốc Anh cho biết, mỗi năm có tới 13 tỷ bảng Anh thuế giá trị gia tăng từ các hãng bán hàng trực tuyến, các thị trường trên mạng internet không được chi trả và chiếm tới 40% số tiền trốn thuế tại nước này.
BBC còn chỉ đích danh các hãng bán hàng trực tuyến nổi tiếng như Amazon và eBay có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý với khoản thuế giá trị gia tăng chưa thanh toán trị giá hàng tỷ bảng Anh đang lợi dụng dịch vụ mua bán trực tuyến của họ để lách thuế. Cả 2 hãng eBay và Amazon đều cho biết sẵn sàng hỗ trợ giới chức Anh trong việc tìm kiếm và xử lý những kẻ trốn thuế trên trang web bán hàng trực tuyến của mình và cho biết đã nhắc nhở tất cả những người tham gia mua bán trực tuyến về việc tuân thủ pháp luật, nhưng họ lại không có thẩm quyền kiểm tra xem khách hàng đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ về thuế hay chưa.
Không chỉ có Vương quốc Anh, mà Pháp cũng đang đau đầu vì vấn nạn này. Phái đoàn quốc gia chống gian lận thuế của Pháp (DNLF) cho biết, số tiền trốn thuế trong mua bán hàng trực tuyến tăng đều hàng năm từ 367 triệu EUR (505 triệu USD) vào năm 2012 lên gần 500 triệu EUR năm 2014. Theo điều tra xã hội, cứ 3 người Pháp thì có 2 người mua hàng trực tuyến và hầu hết đều không khai báo giá trị thực của các món hàng để lách, trốn hoặc gian lận thuế.
Do các đặc điểm về mua bán trực tuyến không giống mua bán thông thường: các hợp đồng là dữ liệu điện tử; địa điểm giao nhận hàng hóa không cố định; thanh toán linh hoạt, người mua có thể trả bằng tiền mặt, chuyển khoản hoặc dùng các phương tiện thanh toán điện tử, máy tính, điện thoại thông minh… nên việc kiểm tra xác minh các tài liệu, số liệu lưu trữ để chống gian lận thuế gặp nhiều trở ngại. Thêm vào đó, không gian mạng cho phép thực hiện các giao dịch quốc tế mà các cơ quan không thể kiểm tra do vướng bảo mật mạng hoặc quyền riêng tư cũng khiến các nhà làm luật quốc tế đau đầu khi đề ra quy định giám sát đối với giao dịch trực tuyến. Thực tế đã cho thấy, số tiền trốn thuế đang ngày càng tăng và hầu như không có điểm dừng.
Vì vậy, các nhà làm luật Pháp đã đưa ra giải pháp buộc các giao dịch trực tuyến phải có bên trung gian thứ 3 với vai trò chứng thực và hỗ trợ kỹ thuật cho các bên trong quá trình tiến hành mua bán trực tuyến và thành lập một hệ thống kiểm soát thông tin tự động giữa cơ quan thuế với các nhà trung gian này. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp chữa cháy vì có ý kiến cho rằng hiệu quả thu thuế lại hoàn toàn phụ thuộc vào bên thứ ba. Còn nhà chức trách Anh đề nghị được mở rộng quyền hạn để có thể thu thập thêm dữ liệu về các công ty, cá nhân cùng các nhà trung gian mà họ nghi ngờ trốn thuế với hy vọng có thể phát hiện và ngăn chặn việc trốn thuế từ ngay từ giai đoạn trứng nước. Đề nghị này cũng vấp phải sự phản đối của các doanh nghiệp bán hàng trực tuyến ở xứ sở sương mù.
VIỆT ANH