Theo các chuyên gia kinh tế Trung Quốc, lạm phát tại nước này ngày càng trở nên khó can thiệp hơn so với dự kiến, buộc ngân hàng trung ương phải có những chính sách siết chặt tiền tệ. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc trong tháng 11 ở mức 5,1%, mức cao nhất trong 28 tháng qua.
Trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters, ông Cao Thiện Văn, nhà kinh tế hàng đầu của Trung tâm chứng khoán Essence lo ngại rằng chỉ số giá tiêu dùng tăng cao tại Trung Quốc đang vượt qua phạm vi lương thực, bắt đầu lan sang một số lĩnh vực khác. Ông cho rằng hầu hết các nhà kinh tế không được cảnh báo đầy đủ về hiện tượng này trong lúc nó có thể kéo dài và đôi khi lặp đi lặp lại.
Lạm phát có thể tăng 6%
Tại Hội nghị công tác kinh tế Trung ương Trung Quốc hôm 12-12, các nhà lãnh đạo Trung Quốc tỏ rõ quyết tâm chống lạm phát. Tuần trước, cũng nằm trong nỗ lực chống lạm phát, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC - Ngân hàng Trung ương) lần thứ 6 tính từ đầu năm đến nay đã tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng thành viên.
Theo ông Cao Thiện Văn, các biện pháp gần đây của chính phủ chỉ có thể kiềm chế lạm phát trong ngắn hạn. PBOC cần có thêm biện pháp nâng lãi suất và định giá nhân dân tệ (NDT) mới có thể chống lạm phát hiệu quả. Cụ thể, từ nay đến cuối năm 2011 cần nâng tỷ lệ lãi suất 3 lần, tăng dự trữ bắt buộc 4 - 5 lần, trong khi tăng thêm giá trị NDT từ 4%-5%. Ông Cao dự báo lạm phát của Trung Quốc sẽ lên đỉnh điểm từ 5%-6% vào tháng 6 hay tháng 7-2011, sau đó sẽ hạ bớt vào nửa cuối năm.
Thế nhưng theo ông Trịnh Luy, Phó Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Merchant Trung Quốc, nếu trong tháng 12, tình hình lạm phát được kiểm soát thì không nên nâng lãi suất ngân hàng vì điều này sẽ làm dòng vốn bên ngoài chảy vào, điều mà Chính phủ Trung Quốc không mong đợi. Nhà kinh tế Lục Thể Ân thuộc Ngân hàng Merrill Lynch của Mỹ cùng ý kiến khi cho rằng lãi suất cao sẽ giết chết tăng trưởng kinh tế vốn đang ở mức 9,6% (trong quý 3). Hầu hết các nhà kinh tế tại Trung Quốc đều thiên về chính sách nâng dự trữ bắt buộc hơn là nâng lãi suất.
Thực phẩm là nhóm hàng có chỉ số tăng giá cao nhất tại Trung Quốc trong tháng 11.
Tăng cường kiểm soát giá
Nhiều chuyên gia kinh tế Trung Quốc cho rằng các biện pháp kiểm soát giá có thể dẫn đến việc giảm nguồn cung cho thị trường.
Báo Global Times dẫn lời ông Cao Kiếm Phong, Giám đốc nhà phân phối dầu ăn tại Bắc Kinh cho rằng các biện pháp kiềm giá làm giảm giá dầu ăn leo thang nhưng nếu tiếp tục sẽ khiến nguồn cung giảm, giá lại tăng tiếp. Cụ thể, theo ông, giá nguyên liệu đầu vào như đậu nành tăng cao buộc nhiều nhà máy sản xuất dầu ngừng sản xuất, nếu có thêm các biện pháp kiểm soát giá, thì họ sẽ tiếp tục ngưng sản xuất vì nếu không sẽ lỗ. Một số nhà máy còn cầm cự là do còn nguyên liệu tồn kho. Trong khi giá thực phẩm tăng trung bình 11,7% trong tháng 11, dầu ăn tăng cao nhất với 14,4%.
Cũng tờ Global Times dẫn lời người phát ngôn Cục Thống kê Nhà nước Trung Quốc, ông Thạnh Lai Vận, cho rằng CPI trong tháng 11 vượt dự báo là do giá thực phẩm và đồ gia dụng tăng mạnh. Ông cho rằng các biện pháp kiểm soát giá của chính phủ cần có thời gian mới phát huy tác dụng. Quan trọng là các bộ và các chính quyền địa phương phải thực hiện nghiêm túc.
Để kiểm soát giá, Trung Quốc đã công bố tăng mức phạt hành vi thao túng giá tối đa lên 5 triệu NDT (hơn 750.000 USD) thay vì 1 triệu NDT. Chính phủ Trung Quốc còn có biện pháp đẩy mạnh nguồn cung các loại hàng hóa thiết yếu và tài trợ các doanh nghiệp khó khăn về vốn, kiềm chế thanh toán bằng tiền mặt (một trong những nguyên nhân gây lạm phát).
Theo chuyên gia Trương Hiểu Tinh thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc - cơ quan cố vấn của Chính phủ Trung Quốc, CPI trong năm 2010 sẽ vượt quá mục tiêu của nước này nhưng sẽ dưới mức 5%.
THỤY VŨ
