° Hỏi: Ngày 1-2-2012, công ty chúng tôi có ký hợp đồng (HĐ) kinh tế với chị H. là cá nhân có đăng ký kinh doanh. Hai bên thỏa thuận chị H. bán đại lý các mặt hàng do công ty tôi sản xuất. Số lượng sản phẩm mỗi tháng đại lý của chị H. phải tiêu thụ theo quy định trong HĐ. Giá cả thì theo báo giá hàng tháng của công ty và kèm theo chương trình khuyến mại cùng chiết khấu cho đại lý. Chị H. thực hiện HĐ đến ngày 30-4-2012 thì gởi công văn cho tổng giám đốc công ty tôi xin được nghỉ để sinh con. Công ty tôi không đồng ý và đã điện thoại yêu cầu chị H. thực hiện đúng thời hạn theo HĐ đã ký kết vì các bên thỏa thuận không được chấm dứt HĐ trước thời hạn.
Đến nay, chị H. không tiếp tục thực hiện HĐ và không liên hệ với chúng tôi để thanh lý HĐ. Công ty tôi cho rằng, chị H. đã đơn phương chấm dứt HĐ mà hai bên đã ký kết, như vậy chị H. đã vi phạm HĐ, gây thiệt hại cho công ty, nên chị H. phải bồi thường thiệt hại. Công ty chúng tôi có thể khởi kiện chị H. được không? (Trần Thị H., Hà Giang).
° Trả lời: Về yêu cầu bồi thường thiệt hại do không thực hiện đúng HĐ: Theo quy định tại Điều 302 Luật Thương mại, “Bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do hành vi vi phạm HĐ gây ra cho bên bị vi phạm. Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm”.
Theo quy định tại Điều 303 Luật Thương mại thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại phát sinh khi có đủ các yếu tố sau đây: 1. Có hành vi vi phạm HĐ; 2. Có thiệt hại thực tế; 3. Hành vi vi phạm HĐ là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại. Trong trường hợp này, bà H. đã không thực hiện đúng công việc theo thỏa thuận trong HĐ. Tuy nhiên, để yêu cầu bà H. bồi thường thiệt hại, công ty bạn cần chứng minh giá trị thiệt hại thực tế do hành vi vi phạm gây ra bằng các chứng từ cụ thể và công ty bạn đã áp dụng các biện pháp hợp lý để hạn chế tổn thất.
Về thời hiệu khởi kiện: Theo quy định tại Điều 319 Luật Thương mại, “thời hiệu khởi kiện áp dụng đối với các tranh chấp thương mại là 2 năm, kể từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm”. Thời điểm quyền của công ty bạn bị xâm phạm là thời điểm bà H. thông báo không tiếp tục thực hiện HĐ để sinh con. Bạn cần kiểm tra lại chính xác thời gian này để đảm bảo quyền khởi kiện trước khi tiến hành việc khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền. Ngoài ra, do đây là quan hệ thương mại nên căn cứ vào Điều 318 Luật Thương mại, bạn phải chứng minh về việc mình đã thực hiện thủ tục khiếu nại trong thời hạn 9 tháng kể từ ngày đối tác không thực hiện nghĩa vụ của mình. Việc khiếu nại này có thể được thể hiện bằng email hoặc thư nhắc.
LS Đinh Thị Quỳnh Như (Công ty Luật An Luật)
Bạn đọc có thắc mắc về các vấn đề kinh tế - pháp luật, vui lòng gởi câu hỏi cho chúng tôi qua địa chỉ: Mục Tư vấn Kinh tế - Pháp luật, Ban Kinh tế, Báo Sài Gòn Giải Phóng, 399 Hồng Bàng, phường 14, quận 5, TPHCM; email: hanni@sggp.org.vn; ĐT: 0903.975323.
