- Công ty TNHH MTV HT (Thủ Đức, TPHCM) có 100% vốn đầu tư nước ngoài, do ông S. (quốc tịch Nhật Bản, đang sống tại quận 7, TPHCM) làm giám đốc. Trong quá trình làm việc, nhiều lần ông S. yêu cầu kế toán công ty ứng tiền mặt để sử dụng vào mục đích cá nhân. Đến thời hạn thanh toán ông S. đã sử dụng các hóa đơn ghi khống nội dung nhập nguyên vật liệu cho công ty để chiếm đoạt luôn số tiền này. Hành vi của ông S. đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho tài sản của công ty.
Chúng tôi muốn yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam khởi tố hình sự ông S. để buộc ông phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Hỏi: Hành vi vi phạm của ông S. đã phạm vào tội gì? Chúng tôi phải thực hiện những trình tự thủ tục nào và gửi đơn ở đâu để yêu cầu khởi tố hình sự ông S.?
Đại diện Công ty TNHH MTV HT.
>> Vì công ty không nói rõ hành vi của ông S. lấy tiền mặt của công ty dưới hình thức nào nên có 2 trường hợp có thể xảy ra:
Thứ nhất, nếu ông S. lấy tư cách là giám đốc của công ty buộc kế toán tạm ứng tiền mặt của công ty rồi hợp pháp hóa bằng các hóa đơn có nội dung ghi khống thì hành vi của ông S. có dấu hiệu của tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 280 Bộ luật Hình sự.
Thứ hai, nếu ông S. lấy tư cách cá nhân mượn tiền mặt của công ty rồi hợp pháp hóa bằng các hóa đơn có nội dung ghi khống thì hành vi của ông S. có dấu hiệu của tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 139 Bộ luật Hình sự.
Trong cả hai trường hợp trên số tiền ông S. đã chiếm đoạt của công ty phải từ mức tối thiểu do các điều luật quy định thì hành vi của ông S. mới cấu thành tội phạm.
Để yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền khởi tố ông S. về hành vi vi phạm của mình công ty cần chuẩn bị các tài liệu, văn bản sau đây:
+ Đơn tố cáo hành vi của ông S. (do người đại diện theo pháp luật của công ty ký tên và đóng dấu của công ty).
+ Văn bản chứng minh ông S. đang cư trú tại Việt Nam (có địa chỉ cụ thể).
+ Các giấy tờ, tài liệu chứng minh số tiền ông S. đã chiếm đoạt tài sản của công ty.
+ Bản tường trình của những người có liên quan (nếu có).
Vì ông S. là công dân Nhật Bản và đang cư trú tại TPHCM nên đơn và tài liệu liên quan phải gửi đến cơ quan điều tra của Công an TPHCM. Sau khi nhận hồ sơ và tiến hành xác minh, nếu có đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm cơ quan điều tra có thẩm quyền sẽ ra quyết định khởi tố vụ án và khởi tố bị can đồng thời làm thủ tục cấm xuất cảnh khỏi Việt Nam đối với ông S. (nếu thấy cần thiết).
Chú ý: Vì công ty tố cáo hành vi phạm tội của ông S. nên công ty phải chứng minh tính trung thực của nội dung tố cáo và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu tố cáo không đúng sự thật.
Nếu ông S. thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của công ty có sự đồng thuận hoặc giúp sức của kế toán hoặc những người khác trong công ty thì tất cả những người có liên quan đều phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình tùy theo vai trò và mức độ vi phạm.
Trong trường hợp hành vi của ông S. chưa đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm công ty có thể khởi kiện ông S. theo trình tự, thủ tục tố tụng dân sự để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Trong quá trình điều tra, nếu có đủ cơ sở kết luận hành vi sử dụng hóa đơn có nội dung ghi khống của ông S. cấu thành một tội độc lập khác thì cơ quan điều tra có thể sẽ khởi tố tiếp vụ án có liên quan đến hành vi này của ông S.
Bành Quốc Tuấn (Khoa Luật – ĐH Kinh tế Luật)
