Có một trưa miên man nắng. Thời gian hồ như ngưng đọng. Những con đường đất đỏ. Những hàng cây xanh xanh. Đồi tiếp đồi nhấp nhô. Mây ôm choàng núi sững. Ơi! Quê hương của ĐămSan, anh hùng Núp, A Ma Thuột, … trầm thiêng cồng, chiêng rung.
Ý nghĩ ta đầy hoang sơ rậm rạp.
Kia! Đỉnh núi Chư Yang Sing ngày ngày nâng bổng mặt trời. Đây hồ Lăk mênh mang dòng trôi. Từng cặp voi an nhiên đưa du khách dạo cao nguyên xanh nghe gió thông reo vi vu ngút ngàn. Ơ kìa! Đừng rơi tiếng hót nghe chim Chơ rao. Và từng ngày… ta cùng nhau gọi Thần Mặt Trời về dõi bình yên buôn làng.
Khu du lịch hồ Lăk. Ảnh: C.T.
Và chính khi ta đi dọc Nam Tây Nguyên mới thấy yêu hơn đất đai xứ sở nước non mình. Yêu vị đắng ngọt từ mồ hôi rượt đuổi rìn rịn theo ngày để những cánh rừng cao su xanh ngút ngát, hạt điều vào mùa vàng, rẫy cà phê lừng thơm ngậy lòng người.
Xôn xao trong gió, chen chúc trong chuyến xe lữ hành miên miết trong ta tiếng Việt thơm ngọt ngào… từ tiếng Quảng, giọng Nghệ, âm Thanh, ngọt Huế, hào sảng phương Nam, cổ kính đất Bắc chừng như dệt nên bản trường ca âm giai tiếng Việt đượm lòng, ngát hương quê.
Gió và nắng. Bụi đỏ bệt vòng xe. Giọng nói nhào mật ngọt rồi bỗng dưng ta quen thân tự lúc nào hổng biết. Mèng đéc ơi! Duyên kỳ ngộ cho câu chữ tuôn ràn rạt và ai cũng khoe về quê mình đẹp, ngon, đậm đà,… để khi xe dừng bến đỗ thì tình người, tình đất xòe ra muôn hướng và dậy lên, đọng lòng lành ấm một chút, vương một chút, và ta khẽ gọi: vị quê.
Có lần bạn trách ta sao hời hợt, đi phố mà không để mắt bị kẻ bất lương sờ túi nắn tiền mót lúa cả tháng trời của mình để du ngoạn mở mắt thấy núi. Ta hổng thèm trách cứ. Ta ngân nga: “Bóng cả che ngực em, về nhớ anh không ngủ”. Mà không ngủ thiệt.
Nhà sàn để lộng gió, không cài then. Vật dụng lao động để ở kho trong thôn, buôn xúm xít mượn xoay vòng và tiếp nhau không vòi vĩnh giá công. Chao ôi! Đẹp. Ta thấy sao mà thương rồi miết lòng rạo rực cùng cõi bình yên, chỉ ước sao nó không cùng tận, đừng vội tan rữa cho lòng nhàu đi…
Mai ta lại về đồng bằng. Bạn xóm núi bịn rịn chìa tay bắt chúc câu mạnh giỏi lên đường bình an. Hẹn ngày Hội làng lại gặp nhau bên ché rượu cần, say cùng nhịp cồng chiêng cười rung mình cho sóng sánh cả đêm trăng, tiếng vang khắp chín ngọn núi, chín ngọn đồi, chín khu rừng già ừ… à… ừ à…
Bỗng đêm nay ta không ngủ được. Thèm nghe tiếng sột soạt của lá rừng, của hương rừng và hương lòng thôn bản. Nhớ nôn nao Bình Dương, Bình Phước, Đắc Nông, Đắc Lắc,… và à ơi câu vọng cổ lịm hồn tình phương Nam.
Yêu thương rồi ngùi nhớ. Già làng ơi, kể khan, ca sử thi đi nhé! Rừng xanh khép lá, hồ, suối trơ đá sỏi, rừng già giảm hẳn vẻ uy linh mà ta nôn nao dậy lòng trong ý tưởng suốt mười năm qua mong ngóng. Mà hổng biết ngóng gì?! Hạn hán và lũ lụt, bình yên và mất mát theo gió ngàn bay đi…
Những vạt đồi cháy đỏ, những mặt người lầm lụi, và bây giờ hình như ký ức ùa dậy giành về cho Mẹ, cho đại ngàn… và con trai, con gái lớn lên chút chạnh lòng rồi cũng về Sài thành bươn chải. Mong đừng rụng, đừng thưa thớt những nụ hoa xòe tua thổ cẩm bập bùng ánh lửa múa tròn xoay cho huyền sử mãi rừng rực trong anh, trong em. Giữ hộ giùm ta bạn nhé câu dân ca gọi núi.
Chỉ lơ đễnh một chút, xoạc chân một tí thì nao lòng lắm người ơi! Những con đường đất đỏ… không xa đâu, mai nầy thơm mới mỡ mầu xi măng tuôn các ngả, đồi thông lại xanh reo vi vu vi vu… và ta lại nghêu ngao hát cùng bạn voi buôn Đôn, cho suối mát thêm dòng, cho mắt sáng xanh lòng, nhớ mãi Cụ Hồ và ơn Đảng từng ngày, từng ngày… rờ rỡ quê ta bài ca Đất Nước đưa ta đến bến ngày vinh quang hồng nắng thơm môi rồi! Và rất gần, rất gần… mùa thơm.
TRẦN HUY MINH PHƯƠNG
