Ngày 30-11-2015 là hạn cuối cùng buộc các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn TPHCM phải chuyển đổi từ bán xăng Ron 92 sang xăng sinh học (E5). Thế nhưng, xung quanh vấn đề này, vẫn còn nhiều băn khoăn…
Theo ông Đặng Vinh Sang, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Dầu khí TPHCM (Saigon Petro), để sản xuất xăng E5 có hai yếu tố rất quan trọng là lượng cồn pha chế và cơ sở kỹ thuật phục vụ cho pha chế. Về nguồn cung ứng cồn, hiện đang có các nhà máy sản xuất là Công ty Đồng Xanh, Tùng Lâm và Dung Quất. Riêng công ty sản xuất cồn tại Bình Phước đã đóng cửa vì lỗ. Hiện công suất của 3 công ty trên đảm bảo đủ nguồn nguyên liệu cồn cho sản xuất 4,8 triệu tấn xăng E5/năm. Trong khi đó, lượng xăng E5 cần thiết để thay thế hoàn toàn xăng Ron 92 chưa tới 3 triệu tấn xăng/năm. Về kỹ thuật và trang thiết bị pha chế xăng E5 thì cho đến nay ba đơn vị là Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam (Petrolimex), Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVoil) và Saigon Petro đã trang bị đủ cơ sở vật chất để thực hiện phối trộn xăng E5.
Ai cũng biết sử dụng xăng E5 sẽ giúp cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường vốn đang ở mức báo động. Thống kê của Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho thấy, mức độ ô nhiễm khí CO, NO, SO2, bụi… do giao thông gây ra ở TPHCM những tháng đầu năm 2015 lại có dấu hiệu tăng hơn gấp 1 lần so với năm 2014. Số giờ ùn tắc giao thông, nhất là vào giờ cao điểm, ngày càng nhiều khiến cho lượng khí thải ô nhiễm gia tăng nhanh trong không khí. Do vậy, việc chuyển đổi sang sử dụng xăng E5 là rất cần thiết. Tuy lượng xăng sinh học pha trộn chỉ ở mức 5% nhưng có thể giúp giảm khoảng 3% lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường từ xăng Ron 92 gây ra. Nhiều nước trên thế giới đã sử dụng xăng E5 từ những năm 2000 và đến nay rất nhiều nước đã chuyển sang sử dụng xăng E10 và xăng Ethanol. Nước ta, đến nay mới bắt đầu áp dụng, có thể nói là đã chậm.
Tuy nhiên, băn khoăn lớn nhất của các đơn vị cung ứng là vấn đề giá. Đến ngày 1-1-2016, xăng E5 mới được giảm thuế tiêu thụ đặc biệt từ 10% xuống còn 8%, trong khi quy định bắt buộc thay thế xăng Ron 92 bằng xăng E5 bắt đầu từ cuối tháng 11-2015. Do vậy, để đảm bảo mức giá xăng E5 phải thấp hơn xăng Ron 92 khoảng 500 đồng/lít, các đơn vị cung ứng phải bù lỗ cho khoản chênh lệch này. Không chỉ vậy, cho dù mức thuế đặc biệt giảm xuống còn 8% thì giá xăng E5 chỉ có thể thấp hơn 350 đồng/lít so với xăng Ron 92. Vậy thì với cách tính giá xăng E5 dựa trên cách tính xăng Ron 92 và mặc định giá xăng E5 thấp hơn xăng Ron 92 là 500 đồng/lít xăng, các công ty cung ứng bắt buộc phải bù lỗ một khoản rất lớn. Còn hơn 3 tháng nữa, TPHCM buộc phải đưa vào tiêu thụ đại trà xăng E5, các doanh nghiệp cung ứng đang rất mong các cơ quản lý giải quyết nhanh các bất cập để việc triển khai lần này suôn sẻ vì mục đích chung lớn lao hơn: hạn chế ô nhiễm để bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta.
MINH XUÂN