Mặc dù có sự nỗ lực rất lớn của các cơ quan chức năng với nhiều cuộc hội thảo, nhiều tháng vệ sinh an toàn thực phẩm, các đợt thanh tra, kiểm tra... nhưng tình hình xem ra có vẻ vẫn chưa lạc quan. Chất lượng vệ sinh thực phẩm trên phạm vi cả nước vẫn là vấn đề bức xúc của người tiêu dùng, thường xuyên đe dọa sức khỏe, thậm chí tính mạng, gây tâm lý bất an trong đông đảo người dân.
Một con số thống kê không thể không quan tâm: năm 2000 cả nước xảy ra 213 vụ ngộ độc thực phẩm. Năm 2001, con số tăng lên 245 vụ. Năm 2002, 2003, 2004, số vụ ngộ độc thực phẩm và số người chết vì ngộ độc cũng không ngừng tăng.
Đáng chú ý là nguyên nhân tử vong chủ yếu là do ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật gây ra. Một con số thống kê khác cũng khiến người tiêu dùng âu lo: có tới 16% - 60% mẫu thực phẩm được kiểm tra có nhiễm kim loại nặng và lượng thuốc thú y tồn dư trong thịt lên đến 45,7%.
Đợt kiểm tra thuốc bảo vệ thực vật ở Hà Nội mới đây cho thấy, có 4/6 mẫu rau muống được kiểm tra có dư lượng Methamidophos - một loại thuốc bảo vệ thực vật bị cấm.
Còn ở thành phố Hồ Chí Minh, có tới 30% - 60% số mẫu kiểm nghiệm có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, trong đó có 40% số mẫu vượt quá giới hạn cho phép. Một con số đáng báo động đỏ.
Để tiến tới một thị trường thực phẩm sạch, theo nhiều chuyên gia, việc đầu tiên là nâng cao hiệu lực bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Nhưng muốn thế phải giải quyết ngay sự chồng chéo trong cơ chế quản lý: quá nhiều cơ quan chịu trách nhiệm nhưng lại chẳng ai chịu trách nhiệm.
Phải tiến tới có sự phân công hợp lý chủ yếu là theo 3 khâu: sản xuất, lưu thông và tiêu thụ. Nhưng cũng cần chấm dứt kiểu làm theo phong trào. Dàn quân hô hào, khua chiêng gõ mõ ầm ĩ nhưng rồi lại đánh trống bỏ dùi một cách thiếu trách nhiệm.
HIỆP HẠ
