ỦY BAN NHÂN DÂN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
THÀNH PHỐ HỐ CHÍ MINH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
SỐ : 94 /BC-UB TP. Hồ Chí Minh. Ngày 29 tháng 11 năm 2004
BÁO CÁO VỀ TRIỂN KHAI LUẬT XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.
Kính gởi : - Hội đồng nhân dân thành phố.
Luật Xây dựng đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 4 khóa XI ngày 26 tháng 11 năm 2003, Chủ tịch Nước công bố lệnh ngày 10 tháng 12 năm 2003 có hiệu lực thi hành ngày 01 tháng 7 năm 2004.
Theo đó, phạm vi Luật này quy định về hoạt động xây dựng ; Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng công trình và hoạt động xây dựng sau ngày Quốc hội thông qua đến nay.
Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các sở-ngành có liên quan nghiên cứu, áp dụng Luật Xây dựng, trong khi chờ các Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thực hiện, Ủy ban nhân dân thành phố đã có văn bản chỉ đạo thực hiện và xử lý chuyển tiếp công việc quản lý điều hành về xây dựng trên địa bàn thành phố tại Công văn số 4518/UB-ĐT ngày 03 tháng 8 năm 2004), Sở Xây dựng có thông báo số 1867/SXD ngày 25 tháng 8 năm 2004 hướng dẫn chi tiết việc thực hiện và quản lý xây dựng chuyển tiếp áp dụng Luật Xây dựng, tập hợp đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, đã mở lớp tập huấn tuyên truyền cho sở-ngành và quận-huyện để xử lý chuyển tiếp công việc không bị vướng mắc, Ủy ban nhân dân thành phố xin báo cáo tình hình và kết quả triển khai Luật Xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh như sau :
I. CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN PHỔ BIẾN PHÁP LUẬT XÂY DỰNG, RÀ SOÁT VÀ BAN HÀNH VĂN BẢN PHÁP LUẬT XÂY DỰNG MÔI ĐỂ THI HÀNH LUẬT XÂY DỤNG :
1.1 Trong khi chờ các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các sở-ngành, quận-huyện có liên quan rà soát, nghiên cứu soạn thảo văn bản mới kịp thời thay thế các văn bản pháp luật cũ không phù hợp Luật Xây dựng để trình ủy ban nhân dân thành phố ban hành mới hoặc điều chỉnh, bổ sung các văn bản pháp luật cũ phù hợp với Luật Xây dựng và các quy định pháp luật mới có liên quan, nội dung văn bản mới phù hợp xu thế cải cách hành chính ( phân cấp, ủy quyền mạnh cho chính quyền cơ sở, đơn giản quy trình, thủ tục hành chính, làm rõ trách nhiệm cho từng tổ chức và cá nhân có liên quan) nhằm chấn chỉnh và tăng cường công tác quản Nhà nước theo Chỉ thị số 06-CT/TU ngày 04 tháng 1 1 năm 2002 của Thành ủy về việc lập lại trật tự kỷ cương chấp hành pháp luật, nâng cao trách nhiệm quản ly Nhà nước trên địa bàn thành phố, đặc biệt trong lãnh vực quản lý đầu tư xây dựng từ khâu chuẩn bị đầu tư cho đến khi kết thúc nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng).
Do vậy, mặc dù chưa có các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng: nhưng thành phố đã chủ động nghiên cứu triển khai Luật Xây dựng từ khi Quốc hội thông qua đến ngày 01 tháng 7 năm 2004 Luật này có hiệu lực thi hành trong cả Đước, kết quả thực hiện các quy định mới :
- Ngày 24 tháng 12 năm 2003, Ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành Chỉ thị số 30/2003/CT-UB về giải quyết một số vấn đề nhà, đất trong khu vực có quy hoạch chi tiết và quản lý thực hiện quy hoạch chi tiết; ban hành Quyết định số 144/2004/QĐ-UB ngày 21 tháng 5 năm 2004 về phân cấp Chủ tịch ủy ban nhân dân quận-huyện phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1 /2000 nhằm để giải quyết vấn đề quy hoạch treo: dự án treo ; nâng cao chất lượng, độ sát hợp, khả thí của quy hoạch 1/2000 đối với tình hình kinh tế-xã hội của từng quận-huyện.
- Ngày 17 tháng 9 năm 2004, Ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành Quyết định số 217/2004/QĐ-UB Quy định về cấp giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo quy hoạch trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Nét nổi bật của Quyết định này là cải tiến đơn giản thủ tục và ban hành đồng bộ tất cả các biểu mẫu hành chánh trong quản lý xây dựng, đáp ứng việc đẩy mạnh phân cấp thẩm quyền cấp phép xây dựng cho quận-huyện và đến tận phường-xã theo Luật Xây dựng trong đó có quy định trách nhiệm và quyền của Thủ tướng và cán bộ công chức cơ quan cấp phép xây dựng, đặc biệt là quyền và nghĩa vụ của các chủ đầu tư (người dân, doanh nghiệp) và các chủ thể tham gia trong hoạt động xây dựng tư vấn thiết kế. nhà thầu xây dựng,. . . ).
1.2 Ban hành các quy định để đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra xử lý các vi phạm xây dựng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh có tác dụng tích cực chuyển biến tình hình xây dựng trái phép (không phép, sai phép). Ủy ban nhân dân thành phố đã chủ động nghiên cứu áp dụng Nghị định số 93/2001NĐ-CP, Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chánh và dự thảo Luật Xây dựng, đã ban hành các Quyết định sau:
Quyết định số l07/2003/QĐ-UB ngày 27 tháng 6 năm 2003 về quyền hạn và trách nhiệm của Chủ tịch ủy ban nhân dân phường-xã, thị trấn trong việc xử phạt hành vi vi phạm hành chính về quản lý trật tự xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh.
Quyết định số 165/2003/QĐ-UB ngày 05 tháng 9 năm 2003 về việc ban hành biểu mẫu thực hiện việc xử phạt vi phạm hành chính theo các Quyết định số 1 05/2003/QĐ-UB, số 106/2003/QĐ-UB, số 107/2003/QĐ-UB ngày 27 tháng 6 năm 2003 của ủy ban nhân dân thành phố.
Quyết định số 06/2004/QĐ-UB ngày 20 tháng 01 năm 2004 của Ủy ban nhân dân thành phố về hợp nhất Đội Quản lý trật tự đô thị và Đội Thi hành quyết định hành chính thành Đội Quảøn lý trật tự đô thị quận-huyện và ban hành Quy chế mẫu) tổ chức và hoạt động của Đội Quản lý trật tự đô thị quận-huyện và Tổ quản lý trật tự đô thị phường xã thị trấn.
Nhận xét : Nhờ chủ động thực hiện nên tình hình trật tự xây dựng ở có chuyển biến tích cực, tạo điều kiện dễ dàng nhanh chóng cho người dân xin giấy phép xây dựng.
1.3- Các văn bản pháp luật khác có liên quan đến lĩnh vực quản lý xây dựng theo tinh thần Luật Xây dựng :
Quyết định số 58/QĐ-UB ngày 15 tháng 3 năm 2004 ban hành 71 biểu mẫu về thủ tục hành chánh trong lãnh vực xây dựng, đất đai, nhà ở (trong đó có 13 biểu mẫu về công tác cấp phép xây dựng và 14 biểu mẫu về công tác quản lý nhà).
Quyết định số 90/2004/QĐ-UB ngày 09 tháng 4 năm 2004 về việc sửa đổi bổ sung Quyết định số 04/2004/QĐ-UB về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở.
- Quyết định số 1 1 8/2004/QĐ-UB ngày 28 tháng 4 năm 2004 về ban hành bảng giá chuẩn tối thiểu trị giá nhà và các loại kiến trúc khác để tính lệ phí trước bạ trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Quyết định số 96/2004/QĐ-UB ngày 12 tháng 4 năm 2004 ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Sở Xây dựng theo chức năng và nhiệm vụ mới.
Quyết định số 01/2004/QĐ-UB ngày 05 tháng 01 năm 2004 về thành lập Tổ chức Giám định tư pháp về xây dựng đề bổ trợ cho Cơ quan điều tra, Tòa án xử lý vi phạm xây dựng gây hậu quả phải đền bù.
Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các sở-ngành tiếp tục nghiên cứu biện pháp ngăn chặn và xử lý vi phạm xây dựng của chủ đầu tư lực lượng tư vấn và xây dựng và nhà thầu xây lắp tiếp tục thực hiện theo Quyết định số 85/2002/QĐ-UB ngày 25 tháng 7 năm 2002, đồng thời nghiên cứu hoàn chỉnh để ban hành Chỉ thị về chấn chỉnh và tăng cường chất lượng hồ sơ khảo sát thiết kế và lập dự toán công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh ; ủy ban nhân dân thành phố đã cồ văn bản phê duyệt kế hoạch chỉ tiêu để tăng cường năng lực chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án và các lực lượng tư vấn xây dựng, nhà thấu xây dựng.
Các sở-ngành đã hoàn tất "Cẩm nang hướng dẫn thực hiện quản lý xây dựng" theo Luật Xây dựng, dự kiến mở các lớp tập huấn bắt đầu trong tháng 12/2004 và tiếp tục sau đó nhằm để nâng cao chất lượng công trình xây dựng từ vốn ngân sách thành phố và phòng: chống thất thoát lãng phí trong xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách Nhà nước
II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN THEO LUẬT XÂY DỰNG :
1 Nội dung công tác quản lý theo Luật Xây dựng : Kế hoạch nâng cao năng lực quản lý các chủ thể, quản lý các hoạt động xây dựng gồm 2 nội dung theo Luật xây dựng :
1. 1 - Quản lý Nhà nước :
- Xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến lược, kế hoạch phát triển các hoạt động xây dựng.
- Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng.
- Ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, quản lý chất lượng, lưu trữ hổ sơ công trình xây dựng.
- Cấp, thu hồi các loại giấy phép trong hoạt động xây dựng. Hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm trong hoạt động xây dựng. Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ trong hoạt động xây dựng. Đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động xây dựng.
- Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực hoạt động xây dựng.
1.2- Lĩnh vực các hoạt động quản lý theo Luật Xây dựng qui định về quyền và nghĩa vụ các chủ thể trong xã hội tham gia hoạt động xây dựng, để đẩy mạnh xã hội hóa quản lý xây dựng bao gồm :
- Quản lý quy hoạch xây dựng
Dự án đầu tư xây dựng công trình và quản lý đầu tư xây dựng.
Khảo sát, thiết kế xây dựng và quản lý kháo sát thiết kế xây dựng.
- Xây dựng công trình và quản lý thi công xây dựng công trình theo dự án và giấy phép xây dựng.
Giải phóng mặt bằng xây dựng công trình Thi công xây dựng công trình và giám sát thi công xây dựng công trình.
Lựa chọn nhà thầu và hợp đồng xây dựng.
- Khen thưởng và xử lý vi phạm xây dựng.
2. Kết quả công tác quản lý Nhà nước :
2. 1 - Về quy hoạch chung :
Công tác điều chỉnh quy hoạch chung thành phố đến năm 2025 theo trình tự hai bước: lập nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung và lập hổ sơ điều chỉnh quy hoạch chung. Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ công tác quy hoạch cho thành phố cần có sự hỗ trợ của tư vấn nước ngoài. Thành phố đã thống nhất với Bộ Xây dựng nhờ chuyên gia tư vấn Nhật Bản để cố vấn cùng các đơn vị trong việc thực hiện công tác quan trọng này.
Hiện việc điều chỉnh quy hoạch đang trong giai đoạn hoàn thiện nhiệm vụ điều chỉnh để thông qua Bộ Xây dựng thẩm định.
Đồng thời, thành phố chỉ đạo cử cán bộ thuộc sở ngành liên quan tham gia nghiên cứu Quy hoạch vùng, đô thị thành phố Hồ Chí Minh do Bộ Xây dựng chủ trì và Quy hoạch vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Song song đó, nhằm định hướng phát triển, đặc biệt trên địa bàn các quận-huyện thành lập và các huyện có tốc độ đô thị hóa nhanh đã cho triển khai điều chỉnh và lập mới quy hoạch chung xây dựng 14 quận-huyện với diện tích gần 180.000 ha.
Hiện có quận Bình Tân, quận Tân Phú, quận Tân Bình và huyện Bình Chánh đang xem xét phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch. Đối với các khu đô thị mới, các khu chức năng và công trình quan trọng như khu đô thị Tây Bắc thành phố, khu đô thị Thủ Thiêm, khu đô thị Bình Quơi- Thanh Đa ... lập quy hoạch, thiết kế đều có sự tham gia của lực lượng tư vấn nước ngoài nhằm nâng cao chất lượng của đó án huy hoạch.
Ngoài ra, thành phố đang tiến hành nghiên cứu điều chỉnh cục bộ, các Khu công nghiệp trên địa bàn thành phố, quy hoạch mạng lưới các trường Đại học-cao đẳng, mạng lưới y tế xăng dầu, quy hoạch nghĩa trang, nghĩa dịa...
2.2 Về quy hoạch chi tiết xây dựng :
Tổng số hồ sơ nhiệm vụ quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000, Sở Quy hoạch-kiến trúc đã thẩm định là 35 đồ án, với tổng diện tích là 9636,31 ha ; đã được Sở xem xét thẩm định là 17 đồ án, với tổng điện tích 1778,52 ha.
Tổng số hồ sơ Quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000, Sở Quy hoạch-kiến trúc đã thẩm định trong năm 2004 đến nay là 28 đồ án, với tổng diện tích 3599,5 ha ; đang được Sở xem xét thẩm định là 12 đồ án, với tổng diện tích 1747,5 ha.
Sau khi có Quyết định 144/2004/QĐ-UB ngày 21 tháng 5 năm 2004 của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Quy hoạch-kiến trúc đã có hướng dẫn và tập huấn với 24 quận-huyện về quy trình, nội dung lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000
+ Sở Quy hoạch-kiến trúc thẩm định 20 đồ án với tổng diện tích 2443,5 ha.
+ Có 04 quận-huyện ra quyết định phê duyệt 7 đó án với tổng diện tích 415,7 ha.
- Tổng số hồ sơ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, Sở Quy hoạch-kiến trúc đã thỏa thuận về quy hoạch kiến trúc là 25 hồ sơ với tổng diện tích khoảng 250 ha và thỏa thuận kiến trúc công trình cho 54 hồ sơ với tổng diện tích khoảng 80.000 m2 làm cơ sở cho lập các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn thành phố, ước tính khả năng lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 ca năm 2004 là : 17.000 ha.
- Kế hoạch triển khai quy hoạch chi tiết 22.000 ha tại các khu vực đô thị của các quận và vùng đô thị hóa ở các huyện ngoại thành được các lãnh đạo thành phố, quận-huyện và sở-ngành liên quan quan tâm và tập trung thực hiện dự kiến hoàn thành quý II năm 2005 .
2.3 Về điều chỉnh Quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt :
Các quận-huyện đang rà soát và triển khai điều chỉnh các đồ án quy hoạch chi tiết mà xác định là quy hoạch treo không khả thi theo hướng phù hợp với thực tế sử dụng đất tại địa phương. Hiện có 8 đồ án đã được lập, thẩm định và phê duyệt với tổng diện tích 1.503 ha và nhiệm vụ quy hoạch là 1 3 đồ án có diện tích 2.781 ha.
Tại các quận-huyện như quận 7, quận 10, quận Gò Vấp, quận Bình Thạnh và huyện Nhà Bè theo báo cáo có 14 khu vực "nóng" và đã được ủy ban nhân dân thành phố chấp thuận điều chỉnh nhanh sau khi có ý kiến đề xuất của ủy ban nhân dân quận-huyện và Sở Quy hoạch- Kiến trúc, công tác này thời gian tới sẽ triển khai thường xuyên, theo Luật Xây dựng, quy hoạch chi tiết sau 3 năm có rà soát xem xét điều chỉnh nếu thực hiện chưa đạt yêu cầu.
2.4 Về công tác thiết kế đô thị :
- Đây là nội dung mới mà Luật Xây dựng quy định nhằm giúp quản lý xây dựng có cơ sở xác định được không gian kiến trúc công trình, cảnh quan của từng khu phố, toàn bộ đô thị, xác định được giới hạn chiều cao công trình, hình thức kiến trúc, màu sắc công trình của từng tuyến đường đô thị.
Hiện nay, Bộ Xây dựng chưa có hướng dẫn cụ thể. Vừa qua thành phố đã thuận cho Sở Quy hoạch-kiến trúc mời chuyên gia tư vấn Sasaki quy hoạch Thủ Thiêm mở khóa tập huấn cho hơn 200 học viên các sở, quận-huyện liên quan.
Thành phố chủ trương mời tư vấn nước ngoài giúp nghiên cứu một số khu phố tại khu vực trung tâm hiện hữu quận 1 , quận 3 và phần đất dọc sông Sài Gòn phía Tây từ Bình Thạnh, quận 1 đến quận 4 và khu vực phía Đông sông Sài Gòn nhằm tạo gắn kết hài hòa với khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đồng thời cho lập sa bàn khu trung tâm thành phố tạo thuận lợi cho quản lý đô thị hiệu quả.
2.5 Về quản lý Cấp phép xây dựng :
Kết quả tổng hợp tình hình cấp phép xây dựng những năm vừa qua cho thấy có sự tiến bộ nhất định của hệ thống quản lý cấp phép xây dựng tiên địa bàn thành phố. Việc xây dựng có giấy phép tăng và việc xây dựng không phép giảm (so với cùng kỳ năm 2002, trong năm 2003, xây dựng có phép tăng 37,1%, xây dựng trái phép giảm 32,4%, 10 tháng đầu năm 2004 đã cấp 14.506 giấy phép xây dựng, với tổng diện tích sàn xây dựng là 2.686.892,6 m2 (bằng cả năm 2003). số Giấy phép xây dựng năm 2004 so sánh cùng kỳ năm 2003 tăng 27,15%) không phát sinh các vụ xây dựng không phép. Sai phép nổi cộm, 10 tháng đầu 2004 xây dựng trái phép giảm (sai phép giảm 31,439%, không phép giảm 26,03%).
Chứng tỏ công tác cấp phép xây dựng đạt hiệu quả, đặc biệt là tác dụng của Quyết định 217/2004/QĐ-UB hai tháng qua đã lích cực đi vào cuộc sống, công tác kiểm tra sau cấp phép xây dựng chặt chẽ, sâu sát hơn và về phía người dân đã bắt đầu có ý thức chấp hành tốt các quy định về xây dựng (kết quả năm 2001 - 2004 xem biểu đồ).
Theo chỉ đạo của thành phố, Sở Xây dựng đã tổ chức các hội nghị chuyên đề về cấp phép xây dựng, quản lý xây dựng, xử lý chuyển tiếp Luật Xây dựng trong khi chờ các Nghị định hướng dẫn của Chính phủ cho 24 quận, huyện. 318 phường-xã và các Ban Quản lý dự án công trình sử dụng tổng ngân sách nhằm cập nhật, phổ biến các quy định mới cho phù hợp tình hình, nâng cao vai trò quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn thành pho phù hợp với Luật Xây dựng và các Nghị định xử lý vi phạm xây dựng trên địa bàn thành phố Hồ chí Minh (cho hàng ngàn cán bộ công chức).
Sở Xây dựng đã chủ động làm việc với các quận-huyện về cải cách thủ tục hành chính (để thống kê tất cả các biểu mẫu hành chính có liên quan ban hành đồng bo cùng các quy định pháp luật mới). Sau đó đã tổ chức các lớp tập huấn trên 1300 lượt cán bộ công chức tham dự, trong đó có lớp có cấp Giấy chứng nhận học tập theo quy định, nhất là công tác cấp phép xây dựng cho đội ngũ cán bộ công chức từ cấp quận-huyện đến phường-xã nhằm thực hiện tốt Luật Xây dựng. Đồng thời tiến hành biên soạn "Sổ tay hướng dẫn công tác cấp phép xây dựng" và tài liệu "cẩm nang quản lý dự án xây dựng" để giúp các tổ chức xã hội và người dân nắm được những quy định và quy trình thực hiện việc xây dựng nhà ở. Riêng sổ tay hướng dẫn cấp phép xây dựng sẽ in 10.000 quyển để phổ biến đến tận tổ dân phố và phát hành rộng rãi ra xã hội.
Căn cứ vào những kết quả đã đạt được trong công tác bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý Nhà nước về xây dựng theo Luật Xây dựng tại 24 quận-huyện (đã mở được 8 lớp bồi dưỡng ngành Xây dựng và cấp phép xây dựng với trên 1.300 học viên là cán bộ phòng Quản lý đô thị quận-huyện, phường-xã, hiện đang chiêu sinh lớp Trung cấp Xây dựng).
Ngày 01 tháng 9 năm 2004, ủy ban nhân dân thành phố đã ra Thông báo số 382/TB-VP về sơ kết một tháng thực hiện công tác cấp phép xây dựng và quản lý xây dựng theo Quyết định số 2 1 7/2004/QĐ-UB ; ngày 17 tháng 9 năm 2004 liếp tục giao Sở Nội vụ và Sở Xây dựng chuẩn bị lực lượng khung và chế độ chính sách để thu hút cán bộ công chức về quận-huyện, phường-xã để làm tốt công tác quản lý Nhà nước về xây dựng và quản lý đô thị cho chính quyền cơ sở, đề án này sẽ được ủy ban nhân dân thành phố xem xét vào giữa tháng 12/2004.
2.6 Về quản lý Chất lượng khảo sát, Thiết kế và dự toán công trình xây dựng :
Nhiều năm qua, việc chấn chỉnh, tăng cường chất lượng hồ sơ khảo sát thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán các công trình xây dựng được quan tâm đã đẩy mạnh việc thực hiện theo Quyết định số 85/2002/ QĐ-UB ngày 25 tháng 7 năm 2002 của Ủy ban nhân dân thành phố, kết quả đã tổ chức hội nghị tổng kết tháng 3 năm 2004, đồng thời nhiều hội thảo các tư vấn xây dựng tham gia để làm rõ hướng dẫn nội dung quản lý để đảm bảo chất lượng đối với công tác khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng phù hợp với tiêu chuẩn ngành của Nhà nước hiện hành.
Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các sở-ngành xây dựng tiêu chí về thẩm định thiết kế cơ sở đối với các dự án đầu tư xây dựng liên quan đến đầu tư trực tiếp nước ngoài, chỉ đạo soạn thảo quy định thay thế Quyết định số 1 55/2002/QĐ-UB ngày 19 tháng 12 năm 2002 về phân cấp và ủy quyền quản lý đầu tư xây dựng theo Luật Xây dựng, và chỉ đạo Sơ Xây dựng đã tiến hành soạn thảo hướng dẫn thực hiện quy trình thủ tục để kiểm tra công tác thẩm định phê duyệt thiết kế kỹ thuật-tổng dự toán các công trình thuộc nhóm B, C theo Luật Xây dựng để chuyển giao trách nhiệm này cho chủ đầu tư thực hiện tết Luật Xây dựng.
Hiện nay, ủy ban nhân dân thành phố đang xem xét ban hành tiếp Chỉ thị về "Chấn chỉnh và tăng cường công tác quản lý chất lượng khảo sát, thiết kế và lập dự toán các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh" theo luật Xây dựng để xử lý vi phạm chất lượng các tư vấn xây dựng nhằm đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước và xã hội hóa công tác quản lý này.
Cho đến nay, chất lượng hồ sơ khảo sát, thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán các công trình xây dựng sử dụng vốn ngân sách trên địa bàn thành phố, tư vấn thiết kế đã quan tâm khắc phục có kết quả những khiếm khuyết chất lượng hồ sơ thiết kế, dự toán công trình xây dựng.
Sau hội nghị tại thành phố vào tháng 3/2004, với Chỉ thị mới này, tạo điều kiện để các sở-ngành và ủy ban nhân dân quận-huyện xử lý kịp thời các vi phạm chất lượng hồ sơ thiết kế-kỹ thuật-dự toán của các tư vấn theo Nghị định số 1 26/2004/NĐ-CP của Chính phủ.
2.7 Về công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng nói chung và quản lý chất lượng nhà chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn thành phố.
Căn cứ vào chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Xây dựng đã tiến hành tổ chức kiểm tra định kỳ công tác quản lý Nhà nước về chất lượng công trình tại 24 quận-huyện, 03 Sở, kiểm tra 141 hồ sơ quản lý chất lượng công trình nghiệm thu giai đoạn và nghiệm thu hoàn thành) với kết quả có 40% hồ sơ đạt khá, tốt và 60% hồ sơ đạt trung bình khá.
Tổ chức các hội nghị tập huấn Nghị định số 07/NĐ-CP của Chính phủ, Quyết định số 18/2003/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng về Quy chế quản lý chất lượng công trình nhằm phổ biến tinh thần và nội dung của các Quyết định trên đến chủ đầu tư, các đơn vị quản lý Nhà nước và các đơn vị tư vấn, thi công trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng đã ban hành văn bản số 1007/XD-QLCL ngày 02 tháng 6 năm 2004 hướng dẫn chủ đầu tư xây dựng các công trình dân cư trên địa bàn thành phố và văn bản số 1336/HD-QLCL ngày 07 tháng 7 năm 2004 về quản lý chất lượng các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố. Phối hợp với các tập đoàn nước ngoài (tập đoàn Apave, tập đoàn Hilti, tập đoàn Jamil Steel, công ty Schneider), tổ chức 04 hội thảo và giới thiệu công nghệ mới trong xây dựng và gia cố công trình, thiết bị an toàn chống cháy nổ .
Ngoài ra, theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Xây dựng đã tổ chức cuộc thi thiết kế mẫu chung cư điển hình có trên 30 đồ án thiết kế tham dự và thành phố đã tuyển chọn trên 12 đồ án có chất lượng, đang được đưa vào áp dụng để góp phần thúc đẩy xây dựng nhanh chương trình nhà chung cư tái định cư và cho người thu nhập thấp.
2.8 Về công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm :
Trong công tác quản lý Nhà nước, các hoạt động vi phạm xây dựng, Ủy ban nhân dân thành phố đã có nhiều quy định chế tài nghiêm đôi với các công ty, đơn vị thiếu trách nhiệm trong chất lượng các công trình xây dựng, thành phố đã có văn bản chung không cho phép 13 công ty (09 công ty tư vấn và 04 đơn vị thi công ) tham gia và vào các dự án đầu tư bằng vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh với thời gian từ 2-3 năm.
Đã ra Quyết định xử lý vi phạm xây dựng của chủ đầu tư và tư vấn xây dựng trên địa bàn, trong 1 0 tháng năm 2004 đã xử phạt hàng tỷ đồng và đang xem xét xử ly tiếp các trường hợp khác với số tiền xử phạt ước tính nhiều tỷ đồng nữa. Việc xử lý này bước đầu có tác dụng răn đe, phòng ngừa, nâng cao trách nhiệm của các đơn vị tư vấn xây dựng và nhà thầu xây lắp trong việc quản lý chất lượng công trình xây dựng.
2.9 Về công tác giải quyết khiếu nại, khiếu tố của công dân :
Theo đơn thư khiếu tố của dân, Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra bằng nhiều hình thức (trực tiếp, gián tiếp kiểm tra chéo phòng ngừa) để phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời hoặc xử lý nghiêm các chủ thể cố tình vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân nhằm lành mạnh hóa tình hình quản lý đầu tư và xây dựng. Đặc biệt áp dụng công nghệ thông tin trong truyền thông, giao dịch và đảm bảo thời hạn giải quyết tết khiếu nại, tố cáo của công dân do việc vi phạm xây dựng gây thiệt hại cho dân.
Thanh tra thành phố cùng với chính quyền các cấp đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra nhiều công trình có dấu hiệu vi phạm, đặc biệt là công tác nghiệm thu chất lượng công trình, chất lượng công tác tư vấn, giám sát bước đầu đã tác động tích cực đến công tác quản lý Nhà nước về chất lượng công trình, công tác quản lý dự án của chủ đầu tư và các lực lượng tư vấn xây dựng, thi công xây dựng có liên quan, nhất là công trình cô tố cáo của dân về vi phạm quản lý.
- Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân về vi phạm quản lý xây dựng của cán bộ công chức và chủ đầu tư gây thiệt hại cho dân đã được các cấp chính quyền, chủ đầu tư quan tâm và bước đầu giải quyết tốt trong thời gian qua.
III.ĐỐI VỚI NHÀ Ở VÀ CHƯƠNG TRÌNH NHÀ Ờ :
1 Đối với nhà ở thuộc sở hữu tư nhân : Hiện nay, theo Luật Đất đai 2003 và Nghị định 181 của Chính phủ hướng dân thi hành Luật Đất đai, thành phố sẽ phải thay đổi mẫu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho phù hợp với Luật.
Trong thời gian qua, căn cứ vào chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố, Sở Xây dựng với tinh thần tích cực. chủ động đã phấn đấu và hoàn thành 417.369 GCN đạt 98% kế hoạch cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà Ơû và quyền sử dụng đất Ơû cho nhân dân theo mẫu cũ trước đây theo Nghị định 60/CP của Chính phủ (giấy hồng).
Hiện đang lập kế hoạch cho công tác đăng ký kê khai nhà đất bổ sung bao gồm các trường hợp phát sinh sau ngày 31 tháng 12 năm 1999, nhà đất Ơû nông thôn và nhà đất đăng ký kê khai năm 1999 nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận của nhân dân.
2. Về công tác quản lý nhà thuộc sở hữu Nhà nước : Ủy ban nhân dân thành phố đang xem xét để ban hành Quyết định mới thay thế Quyết định số 230/QĐ-UB ngày 25 tháng 4 năm 1989 cho phù hợp với tình hình hiện tại. Trong đó đối với công tác bán nhà xưởng thuộc sở hữu Nhà nước, yêu cầu đặt ra là bán đúng đối tượng, đúng mục đích sử dụng, chống tiêu cực, thất thoát, tăng cường và hoàn thiện cơ chế đấu giá để tăng thu cho ngân sách Nhà nước.
Đồng thời chỉ đạo Sở Tài chính chủ trì phối hợp với Sở Xây dựng và các Sở có liên quan để tiến hành khảo sát để báo cáo kết quả tình hình quản lý sử dụng công sở.
3. Về chương trình nhà ở :
Thành phố đã ban hành Chỉ thị số 24/2004/CT-UB ngày 31 tháng 8 năm 2004 về đầu tư và xây dựng 30.000 căn hộ chung cư dành cho việc tái định cư trên địa bàn thành phố đồng thời đang triển khai các Chương trình nhà ở cho người có thu nhập thấp, kết hợp với việc điều tiết số lượng nhà Ơû trong các dự án xây dựng nhà Ơû để tăng thêm quỹ nhà phục vụ cho nhân dân.
Cho đến thời điểm hiện nay đã bước đầu xác định được danh mục dự án đủ nguồn nhà cung ứng theo yêu cầu của chương trình 30.000 căn chung cư cụ thể như sau :
- 17.252 căn hộ chung cư bao gồm 67 dự án (34 dự án thực hiện theo chủ trương của ủy ban nhân dân thành phố, 20 dự án của ủy ban nhân dân quận-huyện và 13 dự án thuộc các đơn vị ;13.064 căn hộ chung cư của 1 dự án ;1049 căn hộ chung cư của 19 dự án thuộc dự án tái định cư cho Khu Công nghệ cao.
- 6.412 căn hộ chung cư của 06 dự án do Tổng Công ty xây dựng Sài gòn và các đơn vị thành viên làm chủ đầu tư. .
Với 03 dự án trọng điểm của thành phố là Khu Công nghệ cao, Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Khu đô thị Bình Quới-thanh Đa, thành phố tổng cộng có được 20.489 căn hộ được đưa vào đầu tư xây dựng trong năm 2005. Tổng cộng các chương trình tái định cư trên địa bàn thành phố có 103 dự án với 37.777 căn hộ chung cư.
IV. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH CHUNG :
Luật Đất đai, Luật Xây dựng đã có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2004, mặc dù đến nay chưa có Nghị định và văn bản hướng dần thi hành, để giải quyết trong từng lĩnh vực cụ thể theo yêu cầu Luật Xây dựng và Luật Đất đai còn nhiều khó khăn cụ thể như Việc phân cấp thẩm quyền phê duyệt dự án đáu tư, vấn đề thiết kế đô thị. thiết kế cơ sở, lập và thẩm định thiết kế cơ sở, việc cấp chứng chỉ hành nghề, xử lý chuyển tiếp việc cấp phép xây dựng và thỏa thuận kiến trúc quy hoạch theo Luật Xây dựng, giám sát của cộng đồng dân cư. .
Mặc dù Bộ Xây dựng có văn bản chỉ đạo xử lý chuyển tiếp công việc phải thực hiện theo quy định cũ hiện hành nhưng không trái Luật Xây dựng mới là việc rất khó. Để công tác chỉ đạo, điều hành chung vừa đúng Luật, vừa không bị ách tắc, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo chính quyền các cấp chủ động nghiên cứu áp dụng Luật Xây dựng và đồng thời tích cực xin ý kiến các Bộ-ngành Trung ương để có giải pháp xử lý những phát sinh vướng mắc trong khi chờ các Nghị định hướng dẫn cụ thể.
Trước mắt, tiếp tục thực hiện, kiểm tra việc thực hiện có hiệu quả những Quyết định, Chỉ thị của ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành ; tập trung vào việc thực hiện Quyết định số 85/2002/QĐ-UB, Chỉ thị "Chấn chỉnh và tăng cường công tác quản lý chất lượng khảo sát, thiết kế, lập dự toán các công trình xây dựng" và các công việc như sau :
Mở lớp tập huấn "Cầm tay chỉ việc" để cho cán bộ công chức phường-xã thực hiện ngay yêu cầu cấp phép xây dựng.
Mở lớp trung cấp xây dựng cấp phép xây dựng (lâu dài). Xây dựng phương án và chính sách để tăng cường nhân lực kỹ sư, kiến trúc sư, chuyên viên,..) cho phường xã.
Tổ chức, tăng cường cán bộ đủ trình độ chuyên môn nghiệp vụ đưa về phường-xã, quận-huyện để làm công tác xây dựng.
Triển khai cấp phép xây dựng cho phường xã trọng điểm để tập trung theo dõi và tháo gỡ khó khăn, trên cơ sở đó nhân ra đại trà theo kế hoạch.
Soạn và in 10.000 sổ tay hướng dẫn xây dựng nhà ở và công trình trên địa bàn thành phố để đưa về tận tổ dân phố và phát hành rộng rãi cho dân.
- Soạn và in tài liệu tập huấn quản lý dự án đầu tư, xây dựng, mở lớp đào tạo quản lý dự án xây dựng cho các chủ thẻ : chủ đầu tư, tư vấn khảo sát, thiết kế, nhà thầu xây lắp, giám sát xây dựng. . . để xã hội hóa quản lý xây dựng.
Xây dựng quy chế quản lý Nhà nước và lực lượng thanh tra quản chuyên ngành xây dựng từ thành phố đến tận phường-xã để kiểm soát các hoạt động xây dựng hiệu quả, xử lý kịp thời và nghiêm các hoạt động xây dựng vi phạm quản lý xây dựng (chất lượng công trình, lãng phí thất thoát, kiểm tra xử lý vi phạm kịp thời.
