Bộ phận dự báo, phân tích và tư vấn rủi ro (EIU) thuộc báo The Economist (Anh) vừa có bài phân tích về việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa đồng Việt Nam (VND) và đồng USD tăng thêm 1%, trong đó cơ quan này cho rằng việc Việt Nam chủ động ứng phó với tình hình thị trường tiền tệ quốc tế sẽ giúp nâng cao sức cạnh tranh của đồng nội tệ trong thời gian tới.
Theo EIU, quyết định trên của NHNN là có căn cứ bởi vào thời điểm hiện nay, không có bất cứ tình huống khẩn cấp nào buộc Việt Nam phải giảm giá đồng VND. Hoạt động xuất khẩu tiếp tục đà tăng trưởng khả quan với mức tăng 12%/năm trong những tháng gần đây. Việt Nam cũng không phải đối mặt với vấn đề thâm hụt thương mại. Dẫn số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), EIU cho rằng tính bình quân trong năm 2014, cán cân thương mại của Việt Nam đạt mức thặng dư khoảng 90 triệu USD/tháng. Vì thế, có thể coi quyết định điều chỉnh tỷ giá vừa qua của NHNN là một bước đi thể hiện sự chủ động ứng phó với tình hình, chứ không phải “liệu pháp sốc” về chính sách nhằm vực dậy nền kinh tế trì trệ hay duy trì cán cân thanh toán.
Trong những tháng gần đây, một số đồng tiền tại các thị trường đang nổi đã giảm giá đáng kể so với USD. Chỉ số “dollar châu Á” do Ngân hàng JP Morgan công bố cho thấy các đồng tiền châu Á đã giảm 4% so với USD kể từ thời điểm cuối tháng 8-2014. Cũng trong khoảng thời gian đó, VND mới chỉ giảm 1%. Như vậy, EIU cho rằng NHNN muốn tăng cường khả năng cạnh tranh của VND so với các đồng tiền khác trên thị trường đang nổi.
Các chuyên gia kinh tế đến từ Nhóm Nghiên cứu kinh tế vĩ mô châu Á của Ngân hàng Standard Chartered cũng nhận định, đồng Việt Nam sẽ không chịu nhiều áp lực về tỷ giá ngắn hạn. Theo một báo cáo công bố đầu tháng 2-2015 của Ngân hàng HSBC về triển vọng thị trường Việt Nam, NHNN đã thông báo trên trang web của mình ngày 27-1-2015 là Nhà nước sẽ đưa ổn định tiền tệ lên ưu tiên hàng đầu và NHNN sẽ chỉ giảm cặp tỷ giá VND/USD tối đa 2% trong năm nay. NHNN cũng đã thay đổi tỷ giá tham chiếu 1% từ đầu tháng 1 tạo cơ hội để giảm giá tiền đồng chỉ thêm 1%. Tuy nhiên, báo cáo của HSBC cũng cảnh báo, thách thức lớn nhất đối với Việt Nam trong ngắn hạn và trung hạn có thể là do cấu trúc nền kinh tế, đặc biệt là phân bổ các khoản tín dụng như thế nào, bởi nguy cơ quay lại mô hình tăng trưởng không bền vững - ủng hộ cho các DNNN hoạt động đầu tư thiếu hiệu quả.
Trước đó, vào tháng 11-2014, EIU cũng đánh giá các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam đã thành công trong nỗ lực kiềm chế giá tiêu dùng tăng đột biến. Điều này được thể hiện qua việc tỷ lệ lạm phát của nền kinh tế đã giảm đáng kể trong 4 tháng cuối năm. Kể từ khi đặt trọng tâm vào mục tiêu bình ổn giá, các nhà hoạch định chính sách Việt Nam đã giúp tăng cường niềm tin trong nền kinh tế. Những bước đi này chứng tỏ NHNN Việt Nam đang tranh thủ tỷ lệ lạm phát giảm để khuyến khích hoạt động cho vay, từ đó hỗ trợ cho tốc độ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh mức cầu trên thị trường thế giới chưa ổn định. Thực tế này sẽ tạo thêm điều kiện thuận lợi để điều chỉnh chính sách tiền tệ.
Hạnh Chi (tổng hợp)
