Ăn uống no, say không phải lúc nào cũng tốt. Trong một số trường hợp, “sự cố” có thể xảy ra mà nếu không xử trí kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến tử vong đáng tiếc. Chính vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo cần xử trí “sự cố” kịp thời, đúng cách.
Khi bị trướng bụng
Nhiều đạm, đường, mỡ, ngũ cốc… cũng khiến không ít người mang cái bụng luôn sôi… ì ạch. Đó là sự cố trướng bụng, đầy hơi thường gặp phải. Để giải quyết tình trạng này, nên ăn sữa chua lên men tự nhiên, phô mai mềm, các loại rau xanh, khoai tây, khoai lang và cà chua, các loại ngũ cốc, các loại hạt khô nhưng không thêm muối hay mật ong… Một trong những cách hiệu quả nhất để bụng mềm và nhẹ nhõm là tránh các thực phẩm gây “khó chịu” để các vi khuẩn có lợi trong hệ ruột tự điều chỉnh, cân bằng lại; đó là không dùng bia, rượu, không ăn đường, các loại bánh mì có men, xúc xích, các loại nấm và phô mai xanh.
Xử lý ngộ độc thực phẩm
Nếu ăn phải thực phẩm ôi thiu, bị nhiễm độc, người bệnh sẽ có những triệu chứng buồn nôn hoặc nôn ngay. Có khi nôn ra máu hoặc đau bụng đi ngoài nhiều lần (phân nước có thể lẫn máu), có thể không sốt hoặc sốt cao trên 38oC. Nếu nôn nhiều lần và đi ngoài nhiều lần, người bệnh sẽ dễ bị mất nước, mất chất điện giải dẫn đến trụy tim mạch và sốc. Đối với một người có biểu hiện ngộ độc thực phẩm mà còn tỉnh táo, dùng hai ngón tay để ngoáy họng hay dùng một thìa nhỏ hoặc tăm bông đưa vào gốc lưỡi để gây nôn. Nếu đi tiêu chảy nhiều, nhất thiết phải cho người bị ngộ độc uống nhiều nước. Cho uống dung dịch Oresol nếu có theo hướng dẫn, hoặc pha 1 thìa muối với 8 thìa đường trong 1 lít nước sạch đun sôi để nguội và cho uống. Tình trạng nguy kịch phải đưa ngay đến cơ sở y tế.
Bị hóc các loại hạt
Thông thường gặp phải ở trẻ em. Nếu vô ý trẻ bị sặc một trong các loại hạt như hạt dưa, hạt bí, hạt hướng dương…, không nên dùng tay cố móc họng bé mà nên vuốt và vỗ nhẹ sau lưng bé để giúp bé dễ thở. Nếu bé vẫn còn khó thở thì nên áp dụng phương pháp vỗ lưng (đặt nạn nhân nằm sấp, đầu thấp xuống trên cánh tay của người ứng cứu rồi dùng bàn tay còn lại vỗ lưng 5 cái thật mạnh và ấn vào vùng giữa hai bả vai), ấn ngực (lật ngửa bé lại, dùng hai ngón tay ấn ngực 5 cái). Tiếp tục thực hiện lại quy trình trên 5 - 6 lần cho đến khi bé thở dễ). Khi đã sơ cứu để lấy thức ăn ra hoặc nạn nhân đã thở lại được, nên chuyển ngay nạn nhân đến bệnh viện để có những xử trí tốt hơn. Trong trường hợp áp dụng những biện pháp sơ cứu trên mà bé vẫn không có dấu hiệu tiến triển theo chiều hướng tích cực thì nên đưa bé đi bệnh viện cấp cứu gấp.
Khi bị tai nạn gãy xương
Nếu không may bị tai nạn gãy tay, chân, có dấu hiệu gãy xương, việc xử trí theo 2 nguyên tắc cơ bản là cầm máu bên ngoài, bất động và giảm đau. Nếu trường hợp nạn nhân có chảy máu nhiều, đầu xương chọc ra ngoài da, không nên cố ý đẩy ngược đầu xương vào trong vì động tác này có thể nguy hiểm, gây sốc cho nạn nhân, nguy cơ nhiễm khuẩn về sau. Chỉ cần đắp gạc sạch lên đầu xương gãy và chỗ chảy máu, sau đó băng ép lại. Nếu gãy xương tay, chân, có thể dùng nẹp tự tạo để bất động, vận chuyển nạn nhân đến bệnh viện. Nguyên tắc là phải dùng 3 nẹp đặt quanh trục xương và dài hơn các khớp phía trên và phía dưới xương bị gãy. Với các cháu nhỏ, có thể dùng bìa các-tông cứng để tạo nẹp bất động. Trường hợp chân, tay bị đứt rời thì cần bọc kín phần chi đứt rời này bằng khăn sạch vô trùng, đồng thời đắp nước muối làm ẩm và để tất cả vào túi ni lông vô trùng, sau đó làm lạnh bằng nước đá phủ bên ngoài. Nếu bảo quản đúng nguyên tắc thì chi bị đứt rời sau 18 - 20 tiếng đồng hồ vẫn có thể phẫu thuật nối lại được.
Bị bỏng
Bất cẩn có thể dẫn đến bị bỏng do nước sôi, do lửa. Nếu bị bỏng, ngay lập tức đặt phần bỏng xuống dưới vòi nước máy trong 20 - 30 phút, nhằm mục đích giảm đau. Phủ vùng bỏng bằng một miếng vải vô trùng, gạc vô trùng bán sẵn hoặc những tấm vải sạch mỏng. Nếu có điều kiện thì cho bệnh nhân uống nhiều nước, thuốc an thần và kháng sinh, sau đó chuyển nhanh tới cơ sở y tế.
QUỲNH CHI
