Thời gian qua, Công ty TNHH một thành viên Cà phê Phước An (ở xã Ea Yông, huyện Krông Pắk, Đắk Lắk) liên tục bán hết những hồ thủy lợi cho tư nhân nuôi cá. Hậu quả, hàng trăm hộ dân xã Ea Yông rơi vào cảnh thiếu nước tưới cà phê khi vào mùa khô.
Nộp phí thủy lợi vẫn không có nước tưới
Hàng chục hộ dân thôn Phước Hòa (xã Ea Yông) đang phải đối mặt với cảnh thiếu nước tưới cà phê vì hồ thủy lợi của thôn đã bị Công ty Cà phê Phước An bán cho ông Nguyễn Thành Nam (Phó Chủ tịch UBND xã Ea Yông). Không chỉ thế, chủ hồ còn ngăn hồ, đắp đất để trồng hoa màu, cà phê, hạ mực nước chứa phục vụ sản xuất. Khi nước cạn, chủ hồ không cho người dân bơm tưới vì còn để nước nuôi cá.
Ông Trần Như Dũng (ở thôn Phước Hòa) cho biết: “Tình trạng này đã xảy ra hơn 3 năm qua, hiện nay, mực nước chứa hồ thấp hơn so với trước đây gần 1,5m và chỉ đạt khoảng 1/3 sức chứa của hồ. Hồ thủy lợi thôn Phước Hòa được xây dựng để phục vụ tưới cho khoảng 136ha cà phê xung quanh hồ, nhưng chỉ sau một đợt tưới cà phê, nước đã xuống gần đáy. Những lúc như thế, chủ hồ lại không cho người dân bơm nước tưới vì để còn để nuôi cá”.
Không riêng gì ở đây, hàng trăm hécta cà phê của người dân trong xã cũng chung cảnh ngộ, vì hầu hết các hồ thủy lợi đã được bán cho tư nhân. Vì thế, hễ đến mùa khô là các vườn cà phê lại thiếu nước tưới. “Trước đây khi đắp hồ thủy lợi, công ty cũng đã thu tiền của người dân để làm và sau đó còn thu cả thủy lợi phí nữa. Nay công ty bán hồ cho tư nhân rồi, nên vào mùa khô họ giữ nước lại, chúng tôi cũng đành chịu”, ông Nguyễn Văn Ánh (ở thôn Phước An) chia sẻ. Theo thống kê của UBND xã Ea Yông, hiện có 8 hồ đập trên địa bàn xã đã bị Công ty Cà phê Phước An bán cho 8 hộ dân với giá trị hợp đồng chuyển nhượng thấp nhất 50 triệu đồng và cao nhất là hồ bán cho ông Nguyễn Thành Nam 202 triệu đồng.
Giao hồ thủy lợi đã bán?
Ngày 23-10-2010, UBND tỉnh Đắk Lắk có quyết định giao lại cho xã quản lý hơn 500ha cà phê và những hồ đập thủy lợi tưới tiêu (cho diện tích cà phê đó) của Công ty Cà phê Phước An. Nhưng trước đó, công ty này đã lần lượt làm hợp đồng sang nhượng 8 hồ đập thủy lợi cho những cá nhân trong xã nuôi cá. Vì thế, khi công ty lập danh sách hồ đập thủy lợi gửi cho xã thì chúng đã có chủ hết rồi.
Ông Y Núc Byă Chủ tịch UBND xã Ea Yông cho biết: “Trước khi bàn giao đất cà phê cho xã, công ty đã bán hết hồ đập thủy lợi rồi. Dân trồng cà phê không thể thiếu hồ thủy lợi để tưới tiêu vào mùa khô, vì thế hồ đập thủy lợi phải được giao lại cho xã quản lý mới đúng. Trong một lần hiếm hoi vào năm 2010, công ty có mời xã đi kiểm tra 3 hồ thủy lợi và lập biên bản bàn giao, nhưng hầu hết chúng đã bị sạt lở. Sau đó, xã phải xin kinh phí sửa chữa mất hơn 500 triệu đồng mới sử dụng được, nhưng trước đó chúng đã bị công ty bán rồi”. Vì thế, xem như xã cũng bị chính Công ty Cà phê Phước An lừa.
Theo ông Nguyễn Thành Nam (Phó Chủ tịch UBND xã Ea Yông) và những người được công ty sang nhượng hồ đập thủy lợi, họ cũng chỉ là nạn nhân của vụ lừa bán này của Công ty Cà phê Phước An mà thôi. Ông Nguyễn Thành Nam bức xúc: “Trước khi mua lại hồ đập của Công ty Cà phê Phước An, chúng tôi cũng không biết có chủ trương của tỉnh giao lại cho xã quản lý. Trong báo cáo của công ty gửi xã nói tôi mua hồ đập thôn Phước Hòa là 202 triệu đồng, nhưng thực tế thì tôi phải bỏ ra hơn 340 triệu đồng mới mua được hồ này”. Ông Nam tiết lộ, hiện Công ty Phước An đã bán 13 hồ đập thủy lợi cho cá nhân nuôi cá. Nhưng trong các hợp đồng sang nhượng này, không có điều khoản nào nói rằng chủ hồ đập phải cung cấp nước tưới cà phê cho người dân xung quanh cả.
Để xác minh tính chính xác của những thông tin nói trên, chúng tôi đã nhiều lần đến trụ sở Công ty Cà phê Phước An để liên hệ làm việc nhưng không thể gặp được lãnh đạo công ty.
Công Hoan