Vợ chồng anh Quang đang tìm hiểu mua căn hộ tại dự án The Gold View, địa chỉ 346 Bến Vân Đồn, quận 4, TPHCM, do Công ty cổ phần May - Diêm Sài Gòn làm chủ đầu tư. Tới dự án nhìn công trình khá rộn ràng, nhưng xem hồ sơ pháp lý bỗng dưng anh lừng khừng.
Theo anh, luật quy định dự án phải có sổ đỏ khu đất, xây xong móng, phải có văn bản thông báo cơ quan quản lý nhà nước và được văn bản trả lời đủ điều kiện để bán chung cư thì mới được bán… Tuy nhiên, khi hỏi từng vấn đề thì cô bán hàng giải thích lòng vòng, đưa ra văn bản ký chung chung nhưng không cho sao chụp lại, rồi nói đang làm tường vây! Một vấn đề khác là ngân hàng bảo lãnh. Cô bán hàng chỉ đưa văn bản của một ngân hàng thương mại cổ phần trả lời chủ đầu tư vào ngày 30-7-2015. Nội dung văn bản chỉ là hứa hẹn: “Ngân hàng sẽ thực hiện bảo lãnh chi tiết cho từng hạng mục dự án trên cơ sở công ty cổ phần đáp ứng đầy đủ các quy định về cấp bảo lãnh nghĩa vụ tài chính theo quy định hiện hành”.
Câu chuyện của dự án trên là một thực tế đang diễn ra rất nhiều hiện nay. Luật Kinh doanh bất động sản có nhiều quy định mới, cụ thể hơn và siết chặt hơn so với trước đây. Thứ nhất về pháp lý khu đất phải hoàn tất, xong móng phải có biên bản nghiệm thu; việc bán chung cư phải có văn bản “đủ điều kiện được bán” gửi cho Sở Xây dựng, rồi Sở Xây dựng có văn bản phúc đáp lại mới được phép bán. Chưa hết, một thủ tục phải hoàn tất trước khi mở bán là phải có ngân hàng bảo lãnh, nội dung là ngân hàng sẽ trả lại tiền nếu chủ đầu tư không giao nhà đúng hạn. Theo một lãnh đạo Sở Xây dựng trước đây trả lời trong một buổi hội thảo liên quan, tuy thủ tục là nhiều nhưng thực chất cũng chỉ là một: chủ đầu tư hoàn tất thủ tục pháp lý đúng theo quy định thì coi như đủ điều kiện để ngân hàng bảo lãnh, hoặc dự án được ngân hàng bảo lãnh chắc chắn đã hoàn tất thủ tục. Tất nhiên, khi có sự bảo lãnh của ngân hàng thì dự án có tính khả thi rất cao, dòng tiền được quản lý chặt chẽ nên triệt tiêu rủi ro, tránh tình trạng xây dựng dang dở rồi bỏ ngang, dự án đình trệ, dẫn đến nhiều hệ lụy (như vừa qua, khách hàng bao vây Văn phòng đại diện Tập đoàn Dầu khí phía Nam để đòi nhà từ dự án Petrolandmark).
Trên thực tế, để xảy ra “sự cố” như trên, lỗi đầu tiên thuộc cơ quan quản lý nhà nước. Cụ thể, Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực từ ngày 1-7-2015, nhưng đến ngày 12-8, Ngân hàng nhà nước (NHNN) mới công bố danh sách 33 ngân hàng thương mại “có đủ điều kiện bảo lãnh cho chủ đầu tư dự án bất động sản để bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai”. Sự chậm chạp này dẫn đến việc nhiều chủ đầu tư bị “việt vị”! Bởi ngay khi luật có hiệu lực, nhiều chủ đầu tư nhanh nhảu công bố ngân hàng bảo lãnh dự án của mình, thế nhưng vừa rồi một số ngân hàng tham gia bảo lãnh lại không có trong danh sách công bố của NHNN vì không đủ điều kiện như Sacombank, Eximbank, DongA Bank, Nam A Bank, VIB, Ngân hàng Xây dựng, Ocean Bank…
Rõ ràng sự chuyển bộ chậm chạp của các cơ quan hướng dẫn thi hành pháp luật đã gây ra sự thiếu đồng bộ, thiệt thòi cuối cùng chính là người dân, trong trường hợp này là người mua nhà. Nếu như chủ đầu tư công bố việc bảo lãnh lấy lệ, hoặc cơ quan nhà nước không xác nhận việc đủ điều kiện bán chung cư, lỡ khách hàng mua phải dự án đó, rủi ro xảy ra vì không có nhà để giao, ai sẽ chịu trách nhiệm?
LIÊN THƯỢNG
