Cẩn trọng với nước ngầm… nhiễm bẩn

Cạn kiệt và ô nhiễm
Cẩn trọng với nước ngầm… nhiễm bẩn

Trong số các mẫu nước mang đi phân tích, hầu hết đều có các chỉ số màu, mùi, trị số pH, sắt tổng, amoni, coliform… vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước ăn uống. Một số mẫu có dấu hiệu ô nhiễm vi sinh và kim loại nặng. Nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Đây là kết quả rút ra từ đề án “Điều tra đánh giá chất lượng nước dưới đất (nước ngầm) tại một số địa điểm do người dân tự khai thác trên địa bàn hai quận Tân Bình, Tân Phú” của Công ty TNHH MTV Cấp nước Tân Hòa phối hợp với Viện Nước và môi trường TPHCM (WETI) thực hiện vừa được nghiệm thu vào đầu tuần qua.

Lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước.

Lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước.

Cạn kiệt và ô nhiễm

GS-TS Lâm Minh Triết, Viện trưởng Viện Nước và môi trường TPHCM cho biết, hai quận trên hiện có nhiều hoạt động sản xuất công nghiệp quy mô nhỏ, các khu công nghiệp - cụm công nghiệp, kênh rạch bị ô nhiễm chảy ngang. Riêng quận Tân Phú còn có một phần đất giáp ranh với khu vực nghĩa trang Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân) nên không tránh khỏi tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngầm, đặc biệt là tầng nông, tầng người dân tự khai thác bằng giếng khoan quy mô hộ gia đình. Từ tháng 6-2013, WETI đã phối hợp với Công ty Cấp nước Tân Hòa lấy mẫu nước tại một số khu vực để đánh giá chất lượng nước. Kết quả thật đáng báo động, các mẫu nước được phân tích tại phòng thí nghiệm WETI cho thấy các thông số vượt QCVN 01:2009/BYT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước ăn uống).

Cụ thể, bằng giác quan cũng có thể thấy một số mẫu nước giếng bị nhiễm phèn, để một thời gian có màu sắc ố vàng, nước bị nổi màng sắt trên bề mặt bể chứa. Về thông số chất lượng nước: các chỉ tiêu pH, sắt tổng, amonia, coliform của các mẫu nước giếng ở các phường khác nhau trong quận Tân Phú và quận Tân Bình được phân tích đều không đạt tiêu chuẩn nước sạch sử dụng cho ăn uống. Cụ thể tại 2 giếng có độ sâu từ 35 đến 40m ở phường Tân Quý, quận Tân Phú cho thấy hàm lượng sắt trong nước cao, nước bị nhiễm chất hữu cơ và coliform vượt tiêu chuẩn cho phép nhiều lần.

Theo GS-TS Triết, nguyên nhân ô nhiễm tầng nước ngầm đã được xác định là do cấu trúc địa chất bồi lấp tự nhiên và tình trạng khai thác bừa bãi. Tại một số điểm khảo sát có thể thấy rõ nhiều giếng được khoan gần khu vực ô nhiễm như cống nước thải, gần nghĩa trang, kênh rạch, bãi rác tự phát. Cũng cần phải nói, kỹ thuật khoan và lấp giếng không đạt yêu cầu kỹ thuật đã góp phần gia tăng sự lan truyền của các chất ô nhiễm từ bề mặt khuếch tán và thẩm thấu xuống tầng nước ngầm.

Nên sử dụng nước cấp

Có nhiều lý do để giải thích cho tình trạng lạm dụng nước ngầm của người dân trên địa bàn TPHCM, đặc biệt tại quận Tân Phú và Tân Bình. Với các hộ dân tuy đã có nước cấp sạch sử dụng nhưng vẫn tiếp tục dùng thêm nước giếng với lý do áp lực nước cấp yếu và người dân có thói quen sử dụng nước giếng, cũng là để tiết kiệm chi phí sinh hoạt hàng tháng…

Hiện nay trên 93% hộ gia đình ở quận Tân Bình và 89,25% hộ gia đình quận Tân Phú được cung cấp nước sạch từ nguồn nước thủy cục do Công ty Cấp nước Tân Hòa quản lý. Tuy nhiên, hiện có khoảng 80.000 hộ vẫn sử dụng song song nguồn nước cấp từ Công ty Cấp nước Tân Hòa và nước giếng khoan tại nhà. Đáng quan tâm, theo khảo sát có khoảng 35% hộ dân bơm nước lên và sử dụng trực tiếp. Các hộ khác có đầu tư công nghệ xử lý nhưng còn đơn giản như: hệ thống lọc thô hoặc lắng sơ bộ, hoặc sử dụng các hóa chất xử lý. KS Phạm Văn Tĩnh, trưởng nhóm nghiên cứu của Công ty Cấp nước Tân Hòa trong đề án, cho biết: “Người dân chỉ kiểm tra chất lượng nước bằng cảm quan (màu, mùi, độ trong), trừ một số trường hợp bị phèn, đục thì buộc phải xử lý. Tuy cùng bị nhiễm phèn, nhưng có hộ chỉ lắng nước trong bồn chứa, đun sôi rồi sử dụng; thỉnh thoảng súc rửa bồn. Có hộ đầu tư cả hóa chất khử phèn và máy lọc nước”. Từ đó, KS Phạm Văn Tĩnh khuyến cáo, để đảm bảo sức khỏe, người dân nên ưu tiên sử dụng nước của công ty cấp nước, giảm dần sử dụng nước giếng, tiến đến loại bỏ hoàn toàn việc khai thác từ giếng ở quy mô hộ gia đình… vừa an toàn sức khỏe, vừa giúp không gây mất cân bằng nước trong lòng đất; giảm hiện tượng sụt lún mặt đất tự nhiên của thành phố.

Theo các chuyên gia về sức khỏe, nước ngầm có độ pH thấp về cơ bản không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nếu không sử dụng trực tiếp cho mục đích ăn uống. Tuy nhiên, tính acid trong nước có khả năng ăn mòn kim loại từ đường ống, vật chứa nước và tích lũy các ion kim loại trong nước dễ phát sinh bệnh tật ở người. Hàm lượng sắt cao, cùng với ô nhiễm chất hữu cơ, ô nhiễm từ hợp chất chứa Nitơ, các vi sinh gây bệnh có trong nước giếng, nếu sử dụng và tiếp xúc lâu dài, sẽ ảnh hưởng đến người dân, nhất là sức khỏe của trẻ em, bé sơ sinh.

TƯỜNG HÂN - BÁ TÂN

Tin cùng chuyên mục