Dù dự án đã được Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cấp giấy chứng nhận, hoàn chỉnh hạ tầng, nhưng hàng chục hộ dân mua nền ở Khu dân cư Rạch Bà Tánh (khu dân cư Green Villas) thuộc huyện Bình Chánh rơi vào cảnh có đất mà không xây được nhà. Nguyên nhân là do chính quyền huyện cấp nhầm sổ đỏ từ… 20 năm trước! Sai sót rõ ràng, nhưng chính sự xử lý thiếu kiên quyết của chính quyền đã giúp kẻ làm càn lộng hành, gây khó dễ cho người ngay…

Giang hồ cản phá dân xây nhà

46 hộ dân mua nền đất của Công ty cổ phần Xây dựng và kinh doanh nhà Đại Phúc hơn chục năm nay nhưng không xây được nhà đã gửi đơn kêu cứu khắp nơi. “Đất tôi mua có giấy tờ đàng hoàng nhưng đặt gạch xuống xây dựng thì bị một nhóm người cản trở và sẵn sàng sử dụng vũ lực đe dọa. Ở ngay trung tâm thành phố mà giang hồ lộng hành như vậy, chúng tôi đã gọi chính quyền nhưng vẫn không xử lý…”, ông Lý Duy Hoàng, lô đất S32, bức xúc. Ông kể, năm 2012, ông dồn hết tiền bạc và vay mượn thêm bạn bè, ngân hàng để xây nhà ở. Nhưng vừa khởi công thì bị nhiều người ngăn cản. Quá vô lý, đất của mình có sổ đỏ hẳn hoi, đơn vị thi công do chính chủ đầu tư là Công ty Đại Phúc chỉ định, nhưng lại bị cản trở…

Nguyên nhân có sự cản trở này là do đất bị tranh chấp vì cái sổ đỏ cấp nhầm 20 năm trước. Ông Nguyễn Xuân Hy, chủ 2 lô đất S35 và S43, cho biết: “Vụ cản trở bất hợp pháp này xảy ra hơn 5 năm nay rồi, nhưng chính quyền không xử lý dứt điểm để bảo vệ người dân. Người dân bỏ tiền mua đất giấy tờ đầy đủ, vậy mà không xây được nhà. Việc chủ cũ tranh chấp với chính quyền địa phương thì liên quan gì đến dân mà lại cản trở chúng tôi xây dựng. Tranh chấp kéo dài, nhiều người dân đã “chôn vốn” vào đây, phải gánh nợ nần, phải còng lưng trả lãi. Thiệt hại này ai chịu?”.

Khu đất lô S vẫn còn hoang phế và người dân có đất nhưng chưa thể xây dựng được nhà Ảnh: ĐOÀN HIỆP

Trong khi, lỗi được Thanh tra TPHCM xác định là do phía chính quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sai đối tượng. Lẽ ra, chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm về cái sai của mình, xử lý rõ ràng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân, đằng này cứ đẩy đưa khiến vụ việc kéo dài hơn chục năm, người dân ngay tình bị thiệt hại.

Chính quyền đã sai, còn thiếu kiên quyết!

Thanh tra TPHCM đã xác minh vụ việc như sau: Năm 1994, gia đình ông bà Trần Văn Bảy - Lương Thị Mùi xin cấp giấy chứng nhận khu đất của mình (diện tích 9.793m2 ở xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh). Năm 1996, chính quyền vẫn chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông bà, nên ông bà phải sang nhượng khu đất này bằng giấy tay cho ông Trần Công Năn với giá 30 lượng vàng. Sau đó, ông Năn sang lại cho ông Đỗ Đức Trung với giá 45 lượng vàng. Việc sang nhượng này tuy bằng giấy tay nhưng đều được UBND xã xác nhận. Đến năm 2003, khu đất nằm trong quy hoạch Khu dân cư Rạch Bà Tánh. Ông Trung đã nhận đủ tiền bồi thường và giao đất cho Công ty Đại Phúc làm dự án.

Thế nhưng, sau đó, con ông Bảy, bà Mùi là ông Trần Văn Vân kiện đòi lại đất. Ông Vân trưng ra giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 530/QSDĐ do UBND huyện Bình Chánh cấp cho mẹ ông là bà Lương Thị Mùi từ năm 1998. Có nghĩa là dù khu đất đã chuyển nhượng đất từ năm 1996, được chính quyền xác nhận sang nhượng nhưng 2 năm sau chính quyền vẫn cấp sổ đỏ cho chủ cũ là ông Bảy, bà Mùi! Rồi người chủ cũ này cũng gian dối khi đất mình đã sang nhượng trước đó, nhưng khi nhận được sổ đỏ cấp nhầm đã dùng nó đem sang nhượng cho nhiều người khác, nhận tiền, dẫn đến tranh chấp khắp nơi. Trong khi đó, khu đất đã được quy hoạch, đền bù giải tỏa, sang lấp mặt bằng xong, được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp sổ đỏ cho chủ dự án.

Việc lừa đảo dùng sổ đỏ cấp nhầm này sang nhượng cho nhiều người của ông Bảy, bà Mùi đã được Công an huyện Bình Chánh kết luận có dấu hiệu “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, nhưng sau đó các bên đã thỏa thuận trả lại tiền nên chuyển sang dân sự. Việc cấp nhầm của UBND huyện Bình Chánh nếu được UBND huyện thiện chí xử lý thì phải rút ngay sổ đỏ nhầm này, nhưng do chậm xử lý nên dẫn đến tranh chấp kéo dài. Ngày 8-12-2015, Thường trực UBND TP căn cứ vào kết luận của Thanh tra TP đã chỉ đạo UBND huyện Bình Chánh ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp từ năm 1998 cho bà Lương Thị Mùi. Lý do thu hồi sổ đỏ là do UBND huyện có sai sót khi xác định sai đối tượng khi cấp giấy chứng nhận (cấp giấy chứng nhận cho bà Mùi khi bà Mùi đã chuyển nhượng khu đất trên cho người khác). Từ chỉ đạo đó, UBND huyện Bình Chánh đã ra quyết định thu hồi sổ đỏ đã cấp đối với bà Mùi. Có nghĩa là người dân đã gánh chịu hậu quả từ việc cấp nhầm sổ đỏ của chính quyền gần 20 năm qua, từ năm 1998 đến 2015. Đã vậy, đến nay những người dân mua đất dự án lại tiếp tục chờ vì… phía gia đình bà Mùi khởi kiện quyết định của UBND huyện thu hồi sổ đỏ của bà ra tòa. Và việc xây dựng của người dân mua đất trong dự án tiếp tục bị bà cản trở. Tuy hồ sơ đã rõ ràng, nhưng quyền khởi kiện của bà Mùi được luật cho phép. Thế nhưng, lẽ ra chính quyền phải xử lý nghiêm người quấy rối, để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người dân. Nếu không, sau khi vụ án xác định lỗi cấp nhầm của chính quyền thì phía chính quyền phải bồi thường thiệt hại cho những người mua đất dự án ngay tình .

ĐOÀN HIỆP - HÀN NI