LTS: Trong 4 tuần qua, Báo SGGP mở diễn đàn “Chung tay xây dựng thành phố văn minh, hiện đại”, làm cầu nối để bạn đọc góp ý các giải pháp thực hiện mục tiêu này. Đã có 68 bạn đọc, chuyên gia gửi bài viết hiến kế với tinh thần đầy trách nhiệm. Trong chức trách của mình, lãnh đạo các cơ quan chức năng có liên quan cũng đã trả lời phỏng vấn, thông tin phản hồi về việc xây dựng thành phố văn minh, hiện đại. Từ sau số báo này, Báo SGGP tạm khép lại diễn đàn. Xây dựng thành phố văn minh, hiện đại là ý nguyện của lãnh đạo và người dân các đô thị trong cả nước, do vậy cuộc vận động thực hiện mục tiêu này vẫn đang được dồn sức thực hiện, Báo SGGP sẽ trở lại với vấn đề này trong thời gian tới.
Khắc phục bất cập trong phát triển đô thị
Các ý kiến tham gia diễn đàn đều ghi nhận: Đảng bộ và chính quyền các TP lớn trong cả nước đã nỗ lực xây dựng TP văn minh, hiện đại. Việc thực hiện mục tiêu này bao trùm trên các lĩnh vực chính trị - kinh tế - văn hóa - xã hội: Cải thiện đời sống nhân dân, phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội, thực hiện các giải pháp đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế, phát triển nhà ở, giải quyết việc làm và nâng cao phúc lợi xã hội ở các phường - xã nghèo, xây dựng ý thức văn hóa trong cư dân đô thị...
Qua đó đã tạo ra những chuyển biến tích cực trên nhiều lĩnh vực. Truyền thống đại đoàn kết và ý thức trách nhiệm của công dân đối với cộng đồng được phát huy chính là cơ sở thuận lợi để thực hiện mục tiêu xây dựng TP văn minh, hiện đại. Nhiều quận - huyện, phường - xã đã năng động khơi sức dân để chăm lo cho dân, cải thiện cuộc sống cộng đồng.
Tuy nhiên, các ý kiến cũng đã đi sâu phân tích, nhìn nhận một cách nghiêm túc, chỉ rõ vẫn còn có khá nhiều vấn đề chưa ổn. Các đô thị lớn đang phải đối mặt với nhiều thách thức về sự yếu kém của cơ sở hạ tầng, ô nhiễm môi trường, quá tải dân số, sức ép về việc làm, những bất cập trong hoạt động y tế, giáo dục… Thực trạng đó đã dẫn đến nhiều hệ lụy: Tình trạng ngập nước và kẹt xe ngày càng trầm trọng; môi trường bị ô nhiễm nặng; thiếu môi trường văn hóa lành mạnh, kết quả đấu tranh đẩy lùi tệ nạn xã hội còn thấp, trật tự xã hội diễn biến phức tạp; lao động thất nghiệp còn nhiều.
Đáng lưu ý là ý thức giữ gìn trật tự, vệ sinh, an toàn giao thông của một bộ phận cư dân đô thị còn quá kém, dẫn đến tình trạng đổ rác bừa bãi, quảng cáo rao vặt tùy tiện, lấn chiếm lòng lề đường, xem thường trật tự an toàn giao thông, tệ nạn vẫn tràn lan, làm xấu diện mạo TP và gây nhiều bức xúc trong nhân dân. Ngoài ra, còn một thách thức quan trọng là tình trạng đô thị hóa tự phát, phá vỡ quy hoạch, đang tạo ra những khu nhà ổ chuột mới ở các quận ven và vùng ngoại thành.
Có ý kiến rất đáng lưu ý: Ở góc độ xây dựng TP văn minh hiện đại, cũng đã bộc lộ những khuyết điểm, chệch hướng, nhất là trong đầu tư và quy hoạch, đôi lúc chạy theo tăng trưởng “nóng”, hay coi tăng trưởng là quan trọng, là thành tích cao nhất phải đạt được nhưng không đồng bộ với các yếu tố khác như đầu tư hạ tầng kỹ thuật, môi trường, chất lượng sống của người dân... Tăng trưởng “nóng” là thành tích nhất thời chứ không đem lại sự phát triển bền vững.
Nâng cao trình độ quản lý đô thị
Nhiều ý kiến phân tích thực tế tại các TP lớn trực thuộc Trung ương hiện nay rất cần mô hình chính quyền đô thị để tổ chức, quản lý theo hướng tập trung thống nhất, giảm bớt tầng nấc, có sự phân cấp rành mạch giữa ngành và cấp ở đô thị. Mô hình quản lý đô thị hiện nay còn mang tính dàn đều, bình quân, chưa tương xứng với sự phát triển của đô thị hiện đại. Nếu không có mô hình tương xứng, sự đầu tư tương xứng, mức độ tự quản tương xứng, các TP lớn sẽ không phát huy hết vai trò của mình, ảnh hưởng sự phát triển chung của đất nước.
Nhằm huy động mọi nguồn lực để đầu tư giải quyết cơ bản những tắc nghẽn, quá tải, giải tỏa những bức xúc trong thực tế vận hành tại các đô thị lớn, cần sớm xây dựng quy hoạch chung hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội cả nước.
Muốn giải quyết tận gốc nạn ùn tắc giao thông tại các TP lớn hiện nay, phải áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp và cần có lộ trình phù hợp. Các giải pháp tình thế hiện nay như bố trí lệch giờ học và tan ca, bố trí đường một chiều, phân luồng tuyến rẽ… cũng chỉ tạm thời giải quyết được tình trạng kẹt xe trong thời gian ngắn, rồi cũng sẽ tái diễn.
Trong điều kiện cơ sở hạ tầng chưa thể mở mang lập tức, những tuyến buýt nhanh và thậm chí là tàu điện ngầm còn là câu chuyện tương lai, điều có thể làm ngay lúc này là tạo dựng nền tảng để hình thành văn hóa giao thông, kiên quyết dọn sạch lòng lề đường và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định hiện hành. Phải hướng mục tiêu vào con người, hình thành ý thức tuân thủ luật pháp. Biện pháp chế tài, xử lý hành chính là chưa đủ, cần mạnh tay xử lý pháp luật đối với những trường hợp tái phạm và những hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà nước và nhân dân.
Diễn đàn “Chung tay xây dựng TP văn minh, hiện đại” đã nhận được nhiều thông tin phản hồi có trách nhiệm của lãnh đạo các địa phương, ngành sở liên quan.
Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM Bùi Xuân Cường cho biết: Sở GTVT đang hoàn chỉnh cơ chế khuyến khích đầu tư xây dựng bãi đậu xe ngầm hoặc cao tầng quy mô nhỏ. Để khắc phục tình trạng các công trình đào đường trì trệ làm phiền người dân, làm mất mỹ quan đô thị, tất cả những nhà thầu tham gia đào đường đều phải ký quỹ một khoản tiền. Số tiền này sẽ được dùng để nộp phạt, tái lập mặt đường trong trường hợp nhà thầu không đảm bảo chất lượng và đào đường chậm trễ so với kế hoạch.
Về xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn TPHCM, Giám đốc Sở VH-TT-DL Nguyễn Thành Rum cho biết: Ban chỉ đạo xây dựng đời sống văn minh đô thị TPHCM đã đề nghị các nhà khoa học, các cơ quan chức năng nghiên cứu đề xuất cơ chế, chính sách, giải pháp giải quyết hiệu quả mâu thuẫn giữa nhu cầu mưu sinh của một bộ phận cư dân với trật tự, văn minh đô thị, để có giải pháp công bằng, thỏa đáng. Để xây dựng đô thị quy củ hơn, đòi hỏi phải có thời gian đầu tư đồng bộ, chi phí cho công tác quy hoạch cải tạo kiến trúc - hạ tầng lớn, nhưng việc thực hiện các giải pháp thiết thực sẽ góp phần cải thiện trước mắt mỹ quan chung.
| |
Huỳnh Thanh Luân
- Thông tin liên quan:
> Chung tay xây dựng thành phố văn minh, hiện đại - Từ những việc nhỏ
> Chung tay xây dựng thành phố văn minh, hiện đại - Kiên trì vận động, phát huy hiệu quả
