Đầu tháng 11-2010, cô gái Việt Nam nhỏ nhắn với tà áo tứ thân thướt tha bước lên bục nhận giải thưởng trong tiếng vỗ tay chúc mừng của bạn bè quốc tế. Với dự án “Lồng ghép giáo dục kiến thức và ý thức bảo vệ môi trường vào bài tập toán ngoại khóa cho học sinh tiểu học”, Nguyễn Thị Thanh Thảo, sinh viên năm thứ tư, khoa Ngữ văn Anh, Trường ĐH KHXH-NV TPHCM, đã vượt qua 50 sinh viên của 18 quốc gia giành giải thưởng “Lãnh đạo toàn cầu”, do Tập đoàn Bayer AG và Ban Môi trường Liên hiệp quốc tổ chức tại Leverkusen (Đức).
- Những bài toán “xanh”
“Nếu nước biển dâng cao 1m, diện tích ngập lụt là 40.000km², em hãy hỏi bố mẹ chiều dài, chiều rộng nhà mình, tính diện tích nhà để từ đó xem nếu 40.000km² đất bị ngập lụt thì có bao nhiêu ngôi nhà có cùng kích cỡ nhà em bị ngập?”. “Khi đốt một điếu thuốc lá sẽ sinh ra 500ml khói, hỏi trong phòng có 3 người, mỗi người hút 5 điếu thuốc thì họ sẽ thải ra bao nhiêu ml khói?”... Đó là hai trong số nhiều đề toán thú vị trong cuốn “Bài tập toán xanh” dành cho lứa tuổi 6-14 của Nguyễn Thị Thanh Thảo.
Thay vì đưa ra những giả thiết khô như… ngói trong các bài tập toán ở cấp 1, cấp 2, Thảo đã “mềm” hóa các số liệu đó bằng những giả thiết cụ thể, gần gũi và hình ảnh vui nhộn với các chủ đề gần gũi về động vật, thiên nhiên, con người… giúp học sinh dễ hình dung. Ngoài ra, cuốn sách còn mang đến các em nhỏ những thông tin về môi trường, tài nguyên thiên nhiên và chỉ dẫn các em những điều nhỏ nhặt như tắt bớt bóng đèn trong nhà để tiết kiệm điện, bỏ rác vào thùng và yêu thiên nhiên hơn…
Thảo tâm sự: “Hồi nhỏ, tôi rất lười học toán vì thấy môn toán quá khô khan. Tôi thường nghĩ, nếu thay số liệu trong các bài tập toán bằng các giả thiết thực tế hơn thì sẽ lý thú vì học sinh dễ hình dung và có thể ứng dụng trong cuộc sống”. Từ đó, ý tưởng “Bài tập toán xanh” ra đời. Trong 2 tháng hè năm 2010, Thảo cắm cúi vào máy vi tính nghĩ ra các đề toán, rồi thiết kế hình ảnh minh họa... Thảo cho biết thêm: “Tôi phải tìm hiểu nhiều về kiến thức toán cấp I và II; đọc rất nhiều tài liệu, báo cáo về môi trường để lựa chọn ra những chủ đề và số liệu phù hợp với sở thích và tầm nhận thức của học sinh, đồng thời, phải tự nghĩ ra các đề toán, giải thử và lựa chọn những bài toán có đáp số “tròn trịa” để tạo được ấn tượng với các bạn nhỏ”.
Từ số tiền 3 triệu đồng được tài trợ cùng phần tiền dành dụm từ công việc gia sư, Thảo in thử khoảng 100 bản màu khổ lớn và nhờ các học sinh, thầy cô, bạn bè xem thử. Điều Thảo hài lòng nhất là những hình ảnh minh họa sống động, dễ thương trong sách. Đây là những tác phẩm của một họa sĩ người Anh. Tình cờ, Thảo tìm được trang web của cô họa sĩ này và đánh liều gửi email xin phép được sử dụng hình ảnh trong cuốn sách nhỏ của mình. Thật may mắn là họa sĩ đồng ý. Thảo hồ hởi chia sẻ: “Các thông số về môi trường góp phần tác động đến ý thức bảo vệ môi trường của học sinh. Nếu bạn nói với trẻ em rằng vứt rác ra đường là xấu hay nước biển dâng cao sẽ gây ra ngập lụt, e rằng các em không nhớ. Nhưng khi bắt tay vào làm bài tập toán với những con số, các em sẽ tư duy, nhớ lâu và hiệu quả hơn”.
- Nhà lãnh đạo toàn cầu
Với “Bài tập toán xanh”, Thảo là một trong 2 đại sứ môi trường của Việt Nam được lựa chọn tham gia chuyến du khảo tại Đức do Ban Môi trường Liên hiệp quốc và Tập đoàn Bayer AG tổ chức. Tại đây, các đại sứ môi trường sẽ lần lượt trình bày về dự án của mình. Là người cuối cùng trình bày dự án nhưng thật bất ngờ, Thanh Thảo được chọn là một trong 4 bạn được trao giải thưởng vinh dự này (3 bạn khác đến từ Ấn Độ, Philippines và Brazil). Dự án giúp nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường thông qua giáo dục bằng các bài toán “xanh” của Thảo đã vượt qua 50 dự án khác về tái chế, tái sử dụng, hỗ trợ khoa học kỹ thuật... đến từ 18 quốc gia, được ban giám khảo đánh giá cao về ý tưởng, phương pháp cũng như hiệu quả thực hiện. Với kết quả này, Bayer AG sẽ tài trợ toàn bộ kinh phí để Thảo triển khai thực hiện dự án rộng rãi tại Việt Nam.
Những ngày này, Thanh Thảo đang tất bật chuẩn bị cho luận văn tốt nghiệp. Bên cạnh đó, cô sinh viên năm cuối khoa ngữ văn Anh này cũng không quên chăm chút cho “dự án xanh” của mình. Thảo cho biết thêm: “Bài tập toán xanh” có phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh và sẽ được dùng trong hoạt động tuyên truyền ở các trường học, hoạt động thiện nguyện ở các mái ấm... do CLB Đại sứ môi trường Bayer Việt Nam tổ chức. Ngoài ra, Thảo cũng dự định liên kết với CLB Go Green, CLB Yêu môi trường và các đội, nhóm hoạt động vì môi trường ở Việt Nam mở rộng phạm vi sử dụng cuốn sách. Thanh Thảo đã lên kế hoạch dài hạn cho việc phát triển rộng rãi dự án “Bài tập toán xanh”. Sau khi tốt nghiệp, Thảo sẽ dành nhiều thời gian hơn cho dự án này và hy vọng sẽ có nhiều người nữa cũng tham gia góp sức để quyển sách ngày càng phong phú và hiệu quả tuyên truyền tích cực hơn. Dự kiến đầu năm học 2011 này, Thảo sẽ hoàn thành và ra mắt trọn bộ “Bài tập toán xanh” đến học sinh
THANH AN
