Công ty thuộc da gây ô nhiễm nghiêm trọng khu dân cư

Chỉ trong vòng 2 tuần qua, tại Công ty TNHH Huynh Đệ thuộc da Hưng Thái (gọi tắt là Công ty Hưng Thái - KCN Vĩnh Lộc, quận Bình Tân, TPHCM), đã xảy ra 2 vụ người dân tụ tập đông người để phản đối việc công ty này gây ô nhiễm môi trường. Trong khi công ty nói “cương quyết bảo vệ môi trường”, các cơ quan chức năng cho rằng công ty thực hiện tốt các biện pháp và chỉ tiêu ô nhiễm vượt tiêu chuẩn không đáng kể, còn người dân lại đang khẩn thiết kêu cứu vì chịu không nổi mùi thối thuộc da bao trùm.

Đảo lộn cuộc sống bởi mùi hôi thối

Công ty Hưng Thái mới đi vào hoạt động tại KCN Vĩnh Lộc từ 4 tháng nay, nhưng đã làm cho cuộc sống của khoảng 4.000 hộ dân thuộc tổ 23, 24, 29, 30 ấp Tiền Lân, xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn luôn trong tình trạng “khủng hoảng” bởi ô nhiễm. Do chỉ nằm cách khu chứa chất thải của công ty vài chục mét, khu dân cư này phải thường xuyên hứng chịu mùi hôi thối đặc trưng của ngành thuộc da.

Đợt kiểm tra ngày 2-6-2009, PC36 phát hiện Công ty Hưng Thái có hành vi lắp đặt ống cống dẫn nước thải trực tiếp ra rạch Cầu Sa và đã yêu cầu công ty này xây bít tất cả các họng xả gây ô nhiễm con rạch. Ông Nguyễn Tấn Hồng, Đội phó Đội 3 PC36 cho biết đang đề xuất xử phạt Hưng Thái với số tiền 30,5 triệu đồng.

Khi chúng tôi đến tìm hiểu tình hình, hàng chục hộ dân đã mang ra cho xem các vật dụng bằng kim loại như ổ khóa, lư đồng, vòng bạc, dây chuyền… đã bị ô xy hóa làm hoen gỉ. Họ cho biết, các vật này đều bị đồng loạt biến sắc do tác động bởi ô nhiễm hóa chất từ Công ty Hưng Thái.

Trong khi đó, ngoài nỗi bức bối vì phải hít mùi hôi thối mỗi ngày, người dân tại đây, đặc biệt là các cụ già và em bé, đang đối mặt với các bệnh đường hô hấp. Triệu chứng chảy nước mũi, cay mắt khá phổ biến; nhiều người đã phải gửi con cho người thân ở địa phương khác để tránh ô nhiễm.

Chị Nguyễn Thị Liên (số nhà 60/8B tổ 24) bức xúc: “Mùi hôi thối chỉ mới xuất hiện mấy tháng gần đây. Ban đầu chúng tôi tưởng là mùi xác chết hay động vật chết nằm dưới kênh bốc lên, mãi gần đây bà con mới phát hiện loại mùi khó chịu này phát ra từ khu chứa, xử lý chất thải của Công ty Hưng Thái”.

Chị Nguyễn Thị Ngọc (nhà 60/8B tổ 24) đang rao bán nhà để đi nơi khác nhưng không được. Hai đứa con của chị đang thời gian nghỉ hè, sợ ở nhà suốt ngày hít phải khí độc nên chị phải gửi tận quận 6. Chị Ngọc nói: “Con kênh trước mặt tuy rất đen, đục và cũng có mùi hôi từ 8 năm nay nhưng chúng tôi vẫn chịu được, trong khi mùi thuộc da này chỉ mới mấy tháng nay nhưng chúng tôi chịu hết nổi rồi”. Chủ một tiệm kinh doanh điện thoại ở đây cũng cho biết hàng loạt simcard đã bị hỏng do ô xy hóa, không bán được, thiệt hại hàng chục triệu đồng.

Trong khi đó, Công ty CP Đầu tư thương mại thủy sản (Incomfish, A77/1 đường số 7, KCN Vĩnh Lộc) đã gửi đơn đến nhiều nơi, khiếu nại hành vi gây ô nhiễm của Công ty Hưng Thái. Theo phản ánh của Incomfish, từ đầu tháng 5-2009, mùi hôi thối từ Công ty Hưng Thái đã xâm nhập vào khu vực văn phòng và bếp ăn tập thể của công ty, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe công nhân và chất lượng sản phẩm.

Chính mùi hôi thối không chịu nổi là nguyên nhân dẫn đến vụ hơn 100 người dân bức xúc mang tập trung trước cổng Công ty Hưng Thái để yêu cầu công ty này ngưng hoạt động. Và mới đây, đêm 12-7, bà con tiếp tục kéo lên yêu cầu đóng cửa công ty này.

Khó xử lý vì khoảng cách giữa luật và thực tế

Sau khi nhận được đơn kêu cứu của nhân dân ấp Tiền Lân, Cảnh sát môi trường TPHCM (PC36), Thanh tra Sở TN-MT, HEPZA và chính quyền địa phương đã nhiều lần làm việc với Công ty Hưng Thái, đồng thời tiến hành các biện pháp kiểm tra, đo đạc mức độ ô nhiễm. Điều đáng lo ngại là, mặc dù cơ quan chức năng xác định công ty thực hiện khá tốt các quy định về bảo vệ môi trường và các thông số vi phạm đo được không cao, song trong thực tế, nhiều người phải công nhận là mùi hôi tại khu vực này rất khó chịu.

Ngày 6-7, Phó Trưởng ban HEPZA Ngô Anh Tuấn đã chủ trì cuộc họp, gồm có sự tham gia của Thanh tra Sở TN-MT, Công ty TNHH KCN Vĩnh Lộc, Phòng TN-MT huyện Hóc Môn… để giải quyết tình hình khiếu nại phức tạp về vấn đề ô nhiễm môi trường tại Công ty Hưng Thái.

Ông Huỳnh Long, đại diện công ty cho biết đã đầu tư cả trăm tỷ đồng với mục tiêu “phát triển bền vững” tại KCN này. Hiện doanh nghiệp chỉ mới vận hành thử nghiệm với công suất 4 tấn da/ngày, trong khi công suất thiết kế là 40 tấn/ngày. Đến 30-6, công ty đã hoàn chỉnh việc lắp đặt đấu nối vào hệ thống thu gom nước thải chung của KCN, dùng bạt che chắn khu vực chứa chất thải. Tuy nhiên, ông này cũng thừa nhận, dù đã rất khẩn trương, triệt để và cố gắng hết sức để xử lý ô nhiễm, nhưng không thể nào khống chế được toàn bộ mùi đặc trưng phát sinh trong quá trình thuộc da.

Trước thắc mắc của người dân về việc tại sao lại cho một công ty ngành thuộc da đầu tư tại đây, ông Võ Văn Thân, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH KCN Vĩnh Lộc nói, KCN đã tiếp nhận đầu tư ngành nghề (thuộc da-PV) cho phép và quản lý môi trường dựa trên các quy định của pháp luật.

Ông Ngô Anh Tuấn thừa nhận: “Có nhiều nơi kết quả đo đạc thì đạt, nhưng người dân vẫn “kêu trời” vì ô nhiễm. Do vậy, cần kiến nghị Bộ TN-MT xem xét điều chỉnh lại các chỉ tiêu đánh giá mức độ ô nhiễm cho phù hợp với thực tế”.

QUÝ LÂM