Bàn thêm về việc bổ sung cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách cho phép Hà Nội huy động các nguồn tài chính đầu tư phát triển theo hướng tăng tính chủ động ngân sách cho TP Hà Nội, phù hợp với thực tế phát triển, ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) góp ý, không nên dùng từ “đặc thù”, bởi “bên cạnh những quy định chung, mỗi địa phương đều có điều kiện khác nhau thì cần có cơ chế riêng cho các địa phương ấy”. Tuy nhiên trong thời gian qua, có quá nhiều quy định đặc thù ít nhiều gây ra sự hiểu lầm như kiểu đặc quyền, đặc lợi.
Cũng theo ĐB Nguyễn Sỹ Cương, việc giao cho HĐND TP quyết định các loại phí và lệ phí cũng như mức phí mà không quy định mức trần là phù hợp. Nhiều nước đã thực hiện việc này. Điều quan trọng là cân nhắc mức phí một cách hợp lý để có sự đồng thuận của người dân.
ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho biết, trong số các cơ chế được đề xuất cho Hà Nội đã có 7 cơ chế Quốc hội đã thông qua cho TPHCM trước đây, chỉ 2 cơ chế khác biệt. Ảnh: Quochoi.vn “7 cơ chế đã thông qua cho TPHCM đang được TPHCM áp dụng rất tốt”, ông Cường nói thêm.
Nếu Hà Nội có được phí này phù hợp với các khu vực thì có thể tạo ra dịch vụ tốt hơn ở một số khu vực. Hay cơ chế Hà Nội được hưởng 50% tiền sử dụng đất với việc chuyển tài sản trên đất. Thực chất tiền này dành 70% trang trải cho di dời đầu tư xây dựng, thực hiện chuyển đổi, nên phần còn lại 30%. Nếu giảm 50% số này thì phần dành cho địa phương khoảng 15% - không nhiều, việc này thúc đẩy chuyển dịch tài sản đất đai không hiệu quả, các đơn vị sử dụng vị trí đắc địa họ sẽ tích cực hơn chuyển đổi, di dời.
Cơ chế cho phép TP Hà Nội được hưởng tiền thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn thuộc các doanh nghiệp mà TP quản lý, thực chất tại Luật Ngân sách cũng quy định nguồn thu về vốn từ các doanh nghiệp mà địa phương quản lý thì thuộc ngân sách địa phương. Ở đây có những giá trị khác như thương hiệu, giá trị đất đai khác... thì đưa vào dự quyết là hợp lý. Cũng thúc đẩy cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước do địa phương quản lý, khuyến khích để cổ phần hóa được giá trị nhiều hơn.
Đề xuất cơ chế nâng trần nợ 70% lên 90%, trần này nâng dựa trên ngân sách điều tiết để lại (Ngân sách điều tiết được để lại của Hà Nội hiện là 35%), thực chất chỉ chiếm 30% tổng thu ngân sách, nên nâng trần nợ này không là gánh nặng cho nợ công. TP lớn nên nhu cầu đầu tư lớn, cơ chế vốn ODA giờ 100% vốn vay nên đòi hỏi phải tăng trần nợ lên.
Hà Nội cũng đề nghị được tạm ứng không quá 50% quỹ dự trữ tài chính với dự án đầu tư công được phê duyệt, thực tế luật hiện hành cũng cho phép và thời hạn thanh toán là 12 tháng và hiện Hà Nội đề xuất nâng thời hạn lên 36 tháng. Thời gian thanh toán kéo dài ra thì đảm bảo hiệu quả hơn.
Nhưng ông Cường băn khoăn so với Nghị quyết của TPHCM thì Hà Nội xin cơ chế hẹp hơn, ví dụ TPHCM còn có quyền chuyển đổi đất nông nghiệp từ 10ha trở lên. Nhưng điều này có lẽ cũng hiểu được vì Hà Nội có Luật Thủ đô, trong khi chưa có đánh giá, điều chỉnh luật này thì cần cơ chế cấp bách lúc này, để sau này khi đánh giá, điều chỉnh sửa Luật Thủ đô thì bổ sung sẽ có cơ sở hơn.
Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho rằng, đề xuất cơ chế là quan trọng, song Hà Nội cũng cần quan tâm hơn nữa trong huy động và phát huy nguồn lực, tiềm lực; phát huy vai trò của cấp ủy, chính quyền và sự phấn đấu của người dân trong thúc đẩy phát triển mọi mặt kinh tế - xã hội của Hà Nội. Đại biểu cũng bày tỏ sự băn khoăn về việc tăng thêm các khoản thu phí và lệ phí, đề nghị có những đánh giá đầy đủ về những tác động của của việc này.
