Dấu ấn của Đại học Quốc gia TPHCM trong tuyển sinh

Năm 2020, khi Luật Giáo dục sửa đổi bổ sung bắt đầu có hiệu lực từ 1-7-2020, sự đóng góp vào thi và tuyển sinh trong hệ thống giáo dục ĐH của ĐHQG TPHCM càng rõ nét hơn.

Thí sinh tham dự kỳ thi đánh giá năng lực do ĐHQG TPHCM tổ chức năm 2019

Kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ “3 chung” kéo dài được 13 năm, từ 2002 đến 2014. Nền tảng của kỳ thi “3 chung” là chung đợt thi, chung đề thi và dùng chung kết quả để xét tuyển, dựa trên trụ cột là chung đề thi.

Trong giai đoạn này, đã hình thành một nhóm những trường ĐH không tổ chức thi, thường là các trường ĐH dân lập, tư thục và một số trường ĐH địa phương. Thống kê cho thấy, ở các trường thành viên ĐHQG TPHCM hàng năm có trung bình khoảng 10% thí sinh đăng ký dự thi nhưng xét tuyển vào một trường không tổ chức thi khác. 

Bên cạnh đó, công tác in sao đề thi cho các trường ĐH, CĐ là công việc nặng nề nhất của ĐHQG TPHCM trong suốt 13 năm thi “3 chung”. Trung bình hàng năm, Trung tâm In sao đề thi của ĐHQG TPHCM đảm nhận in sao đề cho khoảng 300 ngàn lượt thí sinh, cá biệt có năm đến gần 500 ngàn lượt thí sinh, trở thành trung tâm in sao đề thi lớn nhất nước. 

Năm 2015 có một dấu ấn lớn trong lịch sử thi cử và tuyển sinh, khi mà lần đầu tiên hai kỳ thi song hành hàng chục năm trước là kỳ thi tốt nghiệp THPT và kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ “3 chung” được thống nhất thành một kỳ thi trung học phổ thông quốc gia (THPT QG). Với sự thống nhất này, hai khâu thi và khâu tuyển được tách riêng.

Trong hai năm đầu, ĐHQG TPHCM và các trường thành viên là chủ trì nhiều cụm thi ĐH tại TPHCM và một số địa phương. Từ năm 2017, quy định về xét tuyển có sự thay đổi lớn, cho phép thí sinh đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng (NV), nhưng khi xét tuyển (bằng phương thức xét điểm thi THPT QG) chỉ cho phép thí sinh trúng tuyển 1 NV duy nhất.

ĐHQG TPHCM đã chủ trì nhóm lọc ảo, quy tụ gần 100 trường ĐH phía Nam, để thực hiện việc lọc ảo trong đợt xét tuyển. Bên cạnh đó, các phân tích dữ liệu điểm thi của các chuyên gia tuyển sinh ĐHQG TPHCM cũng góp phần cho việc điều chỉnh phù hợp hơn các chính sách, quy định của kỳ thi và xét tuyển như điều chỉnh khoảng cách điểm ưu tiên khu vực (năm 2018), quy định làm tròn điểm thi và điểm xét tuyển (2017).

Năm 2011, ĐHQG TPHCM dự kiến ưu tiên xét tuyển thẳng thí điểm học sinh Trường Phổ thông Năng khiếu (ĐHQG TPHCM), tuy nhiên đề án này không được Bộ GD-ĐT đồng ý.

Từ kỳ thi THPT QG 2015, quyền tự chủ tuyển sinh của các trường ĐH được mở rộng hơn, ĐHQG TPHCM đã thí điểm ưu tiên xét tuyển thẳng học sinh 5 trường chuyên trên cả nước.

Đến năm 2016, ưu tiên xét tuyển thẳng được mở rộng đến 82 trường THPT chuyên. Trên cơ sở phân tích dữ liệu điểm thi và kết quả xét tuyển, năm 2017, ngoài 82 trường THPT chuyên trên cả nước, ĐHQG TPHCM tiếp tục mở rộng ưu tiên xét tuyển cho các trường THPT có kết quả thi THPT QG nằm trong tốp 100 của cả nước (tổng cộng có 132 trường THPT).

Năm nay, con số trường THPT trong danh sách ưu tiên xét tuyển thẳng của ĐHQG TPHCM đã lên đến 150 trường (cả nước có gần 3.000 trường THPT). Phương thức ưu tiên xét tuyển này được nhiều trường ĐH khác áp dụng từ năm 2017 đến nay, thậm chí có trường còn xét tuyển căn cứ trên danh sách các trường THPT do ĐHQG TPHCM công bố.  

Khi các quy định về xét tuyển của Bộ GD-ĐT thay đổi liên tục từ 2015-2017, ĐHQG TPHCM đã chuẩn bị kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL) cho riêng mình để có thể chủ động hơn trong tuyển sinh. Năm 2018, kỳ thi ĐGNL được tổ chức lần đầu tiên với 4.351 thí sinh và chỉ xét tuyển cho các trường thành viên ĐHQG TPHCM.

Kỳ thi ĐGNL năm 2019 của ĐHQG TPHCM đã phát triển rất mạnh, có tổng số thí sinh đăng ký dự thi cả hai đợt lên đến hơn 50.000. Kết quả thi ĐGNL của ĐHQG TPHCM được 33 trường sử dụng để xét tuyển (9 đơn vị trong ĐHQG TPHCM và 24 trường ngoài ĐHQG TPHCM).

Thí sinh tham gia kỳ thi ĐGNL phần lớn là học sinh các trường THPT chuyên và các trường THPT có kết quả thi THPT QG cao ở những năm trước; do vậy kết quả điểm thi ĐGNL nhìn chung cũng khá cao.

Đến năm 2020, xét tuyển bằng kết quả kỳ thi ĐGNL của ĐHQG TPHCM với hơn 60.000 thí sinh đã trở thành phương thức xét tuyển phổ biến đại trà, sau phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT (643.000) và xét tuyển bằng học bạ THPT (ước khoảng 400.000). Có hơn 60 trường ĐH, CĐ dùng kết quả kỳ thi ĐGNL để xét tuyển.