“Dịch” net, blog - Kẻ khóc người cười

Từ ý nghĩa ban đầu là các trang nhật ký trực tuyến, blog đã bứt xa tầm ảnh hưởng ảo của mình, vươn vào đời sống thật. Đã không ít trường hợp các bloggers vì quá sa đà “online” cuộc sống ảo mà “offline” cuộc sống thật quanh mình, càng không hiếm chuyện lùm xùm xảy ra trong thế giới  ảo làm đau đầu thế giới thật...

Thế giới net, blog ngoài mặt ưu như ta đã biết, mặt khuyết ngày càng lộ chân tướng: loạn cào cào! Bằng chứng là hàng loạt các vụ scandal nổ ra có chủ ý, đi kèm các vụ cãi vã lôi kéo cả đám đông hiếu kỳ vào cuộc, khiến không ít người mất đi niềm tin vào net, blog, vào các “công cụ giải trí tinh thần” này. Tình hình càng xấu hơn khi thế giới net còn “cà khịa” đến cả các cơ quan chức năng khi xuất hiện các blog mạo danh những vị lãnh đạo nhà nước, nhiều blog bàn toàn chuyện “thâm cung bí sử” của những người nổi tiếng, làm thót tim người trong cuộc…

Thật vậy, chỉ cần vào Google gõ từ khóa, những điều muốn biết lập tức “xổ” ra tràn ngập màn hình máy tính, từ chữ nghĩa cho đến hình ảnh. Vô số chuyện hậu trường phơi bày ra thanh thiên bạch nhật làm vô số kẻ khoái trá tiêu khiển, bên cạnh không ít kẻ cay đắng ngậm ngùi vì bị chạm gót A-sin. Suốt tuần qua, không chỉ cư dân mạng mà cả báo chí cũng rầm rộ, xôn xao vụ ca sĩ Phương Thanh đâm đơn kiện Cô gái đồ long Hương Trà, làm “giang hồ dậy sóng”.

Từ một thông tin không chính xác về đêm nhạc Mưa show (được biết, tác giả đã gỡ bỏ ngay sau đó), tiếp theo là bài bình luận với giọng điệu châm chọc chua cay, tuy phiếm chỉ nhưng đọc qua ai cũng biết “kẻ mà ai cũng biết là ai đó” (tác giả cũng đã lột xuống). Tức khí, cô ca sĩ đâm đơn, thư kêu gào khắp nơi đòi cô nhà báo phải hầu tòa. Fan của cô ca sĩ thêm cớ lộn ruột nhảy lên blog của cô nhà báo văng tục loạn đả. Chịu hết thấu, cô nhà báo khóa comments, các fan càng điên tiết xông vào khắp các blog, web từng dính líu đến cô nhà báo tiếp tục chửi rủa, lu loa…

Xác định đây quả là dịp để tăng ti-ra, một số tờ báo đã nhanh nhảu nhảy vào, ôi thôi kẻ bênh người chửi. Một tờ báo còn lập cả diễn đàn to, đăng vô số ý kiến trấn áp đòi “xử trảm” cô nhà báo! Đỉnh điểm là tòa báo nơi cô cộng tác vì sợ tai tiếng nên cũng lớn tiếng “xua” cô nhà báo ra đường, bảo cô… tự xử, chứ báo mình chẳng liên can.

Sự vụ đang đến hồi gay cấn thì… “may” thay, cô Vàng Anh - Thùy Linh (diễn viên chương trình Nhật ký Vàng Anh đang rất hot trên truyền hình) đột nhiên xuất hiện, trình làng với đoạn phim sex quay bằng điện thoại di động - nghe nói từ anh bồ cũ đang du học Mỹ quăng lên. “Giang hồ” lập tức chĩa mũi sang cô vàng ảnh vàng anh (Cô gái đồ long thừa cớ đằng vân bay mất!).

Ngay khi đoạn phim được tung lên YouTube đêm 11-10, nhiều cư dân mạng lập tức download về post lên một số blog, website cá nhân. Đến sáng 12-10, tuy đoạn phim nóng đã được gỡ xuống, nhưng các loại mạng và công cụ tìm kiếm vẫn cứ nghẹt cứng, nghẽn mạch cả ngày vì quá tải. Như một cơn dịch bệnh, cư dân mạng vẫn hối hả truyền tin…

Cho đến khi ai đó vụt la lên “Vàng Anh tự tử rồi” cùng nhiều lời nhắn nhủ kêu gọi mọi người hãy “dừng lại”. Cư dân mạng mới chợt bàng hoàng nhận ra, vì óc tò mò vô hạn định mà mình đã vô tình can dự vào một “trò chơi chết chóc”. Vàng Anh - Thùy Linh không tự tử, nhưng xuất hiện trên sóng truyền hình giãi bày tâm sự với người hâm mộ và phải nói lời chia tay với Nhật ký Vàng Anh (22g 15-10-2007).

Mới đây nhất, cộng đồng mạng thêm lần nữa xôn xao khi nhà văn, nhà báo Trang Hạ - một blogger nổi tiếng với truyện dịch “Xin lỗi, em chỉ là con đĩ”, với blog có lượng truy cập khổng lồ (hàng triệu lượt/ngày, đứng thứ nhì tại VN, sau anh chàng người Canada sõi tiếng Việt Dâu Tây - Joe Ruelle) -  bất ngờ tuyên bố đóng blog kể từ 0 giờ ngày 14-10-2007.

Điều gì đã khiến một blogger được đánh giá là đã “có những đóng góp tích cực cho cộng đồng blog Việt” đi đến quyết định đột ngột như vậy? Trang Hạ cho đây là hành động thể hiện sự phản đối của mình với thái độ thiếu thiện chí của một nhà báo khi “quơ đũa cả nắm” về blog của cô qua các vụ “lùm xùm” kể trên. Cô nói: “Trên báo tôi là nhà báo. Nhưng trên blog tôi chỉ là blogger. Hãy để blogger được yên!”

Thế giới phẳng đồng nghĩa với việc con người ngày càng mở rộng không gian giao tiếp, và khoa học công nghệ dẫu tiến bộ từng ngày cũng chỉ là phương tiện, tích cực hay tiêu cực lại phụ thuộc hoàn toàn vào người sử dụng. Mà người sử dụng thì… vô thiên lủng thành phần lẫn mục đích.

Việc xuất hiện và phát triển ồ ạt của net, blog, cũng như thói quen bổ nhào lên săn tin nóng, phim đen, các lời bình luận, comment kiểu quăng “rác” vào nhà hàng xóm, bên cạnh việc máy ảnh kỹ thuật số và điện thoại camera ngày một rẻ, các dịch vụ chia sẻ càng được tiếp sức bởi ADSL, kết nối băng thông rộng... đã góp phần giúp các tay “đạo diễn”, “quay phim” nghiệp dư làm “ngập lụt” thế giới bằng các hình ảnh mát mẻ, gây không ít ê chề cho các nạn nhân.

Thật khó thể kể hết những vụ rùm beng mà nguyên nhân chính do net và “blog đen”, “blog bẩn”, “blog sex” như cách mà báo chí gọi chúng trong thời gian qua - gây ra. Trước tình trạng này, nhiều ý kiến cho rằng cần phải “xử’, phải “quản” net, blog cho thật sát sao vào.

Tuy nhiên, cũng không ít góp ý cho rằng đừng mong quản được net hay blog theo kiểu hành chính vì... không thể quản nổi. Vậy nên sau cùng, điều mà cộng đồng cần lắm là một nền văn hóa net, blog, và trước khi ngồi chờ ai đó xây dựng văn hóa blog cho mình, mỗi blogger cần thực sự có ý thức. Nếu ví blog như ngôi nhà, như gương mặt của bạn, liệu có ai muốn cứ bôi bẩn gương mặt của mình? Hay chung sống mãi trong ngôi nhà đầy rác?

THẢO PHẠM