Những ngày gần đây, ngành chế biến gỗ liên tục tổ chức các buổi hội thảo nhằm tìm lối ra cho sản xuất trong nước. Nguyên nhân chính là các đơn hàng xuất khẩu đã giảm từ 40%-50% so với cùng kỳ. Tại Bình Dương, một trong những “thủ phủ” của ngành sản xuất đồ gỗ, đã có tới 90% số DN lâm vào cảnh khó khăn và nhiều nguy cơ bị phá sản.
Tình hình hoạt động của các DN tại TPHCM cũng không mấy khả quan. Ông Nguyễn Chiến Thắng, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (Hawa) thừa nhận, xuất khẩu sẽ còn gặp nhiều khó khăn, trong khi đó hơn 80% thị phần gỗ nội địa đã rơi vào tay các DN nước ngoài. Thật khó cho ngành gỗ! Ngành may mặc thời trang cũng đang trong tình trạng tương tự.
Thực trạng này khiến nhiều người nhớ đến đợt sốt giá gạo xảy ra vào cuối tháng 3 vừa qua. Trong khi những người dân nghèo thành phố phải đứng xếp hàng dưới cơn mưa nặng hạt để mua gạo – mặt hàng lương thực không thể thiếu, thì nhiều DN chủ lực vẫn ung dung, gạo chất đầy trong kho chờ giá thế giới tăng thì mới xuất khẩu.
Họ chẳng màng đến việc xây dựng hệ thống phân phối trong nước mà bỏ mặc cho tư nhân thao túng. Đến khi có lệnh phải tung hàng ra thị trường, thì gạo đã mốc xanh, mốc vàng!
Nhắc lại những vụ việc trên để thấy rằng, các DN lâu nay chỉ chạy theo xuất khẩu, gần như bỏ trống thị trường trong nước với 86 triệu dân. Cũng đừng quên rằng, năm 2002, chính thị trường nội địa đã cứu sống con cá tra, cá basa cũng như hàng loạt các DN khi mặt hàng này bị Hoa Kỳ áp thuế bán phá giá lên tới gần 40%.
Sản xuất cần phải “đi bằng 2 chân” mới vững. Tuy nhiên, không thể hiểu được vì sao các DNVN lại có thể quên bài học nằm lòng này. Chỉ khi xảy ra cơ sự thì họ mới bừng tỉnh. Việc các hợp đồng xuất khẩu bị đình trệ, không chỉ đơn thuần làm giảm kim ngạch xuất khẩu mà đằng sau nó là hàng triệu công nhân sẽ mất công ăn việc làm. Hệ lụy cho gia đình và cho xã hội là rất lớn. Phải chăng đây cũng chính là cách “trừng phạt” những DNVN có thói quen “tham vàng, bỏ ngãi”? Trong khi tại các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc… hàng tiêu dùng nội địa bao giờ cũng tốt và rẻ hơn hàng xuất khẩu.
Chỉ còn vài tuần nữa, chúng ta sẽ mở cửa thị trường bán lẻ cho các DN có vốn đầu tư nước ngoài. Trong cuộc chạy đua để giành thị phần, người tiêu dùng sẽ được huởng lợi từ việc chọn lựa hàng hóa cho đến giá bán. Tuy vậy, trong sâu thẳm mỗi người dân VN, ít nhiều họ đều dành tình cảm cho chính những sản phẩm “made in Vietnam”. Bởi lẽ, khi mua một món hàng VN, cũng có nghĩa người tiêu dùng đang tạo điều kiện để người công nhân làm ra một sản phẩm mới. Mong rằng, sau cơn sóng gió này các DN hãy tỉnh táo hơn và hãy nhớ thị trường nội địa chính là hậu phương, là sân sau để DN “trú bão” một cách tốt nhất!
Hải Hà
