Đối phó nguy cơ đại dịch cúm heo - Giám sát dịch tễ trên toàn quốc

* Virus cúm heo bị tiêu diệt ở nhiệt độ 70°C
* Việt Nam chưa có ca nhiễm H1N1

Ngày 27-4, Bộ Y tế cũng như Sở Y tế các địa phương đã được chỉ đạo khẩn trương giám sát dịch tễ, đặc biệt đối với hành khách quốc tế đến Việt Nam.

• Giám sát ngay tại sân bay, cảng biển

Sáng 27-4, lãnh đạo Sở Y tế TPHCM đã trực tiếp đến sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất kiểm tra và chỉ đạo công tác giám sát dịch tễ đối với hành khách từ các nước về Việt Nam.

Bác sĩ Nguyễn Văn Châu, Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho biết đã yêu cầu Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế khởi động 2 máy đo thân nhiệt đặt ngay hành lang nơi hành khách đi qua. “Nếu phát hiện hành khách nào có biểu hiện sốt cao hơn bình thường (trên 37°C) sẽ tiến hành cách ly ngay, sau đó kiểm tra sức khỏe và thực hiện xét nghiệm. Nếu nghi nhiễm cúm heo sẽ mời về cơ sở y tế điều trị cách ly” - BS Châu nói.

Còn theo ông Nguyễn Văn Sáu, Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, hiện công tác giám sát dịch tễ tại sân bay, bến cảng đã được khẩn cấp triển khai. Ngoài bố trí y bác sĩ túc trực 24/24 giờ, các trang thiết bị như khẩu trang, quần áo phòng dịch cũng đã được chuẩn bị để phát cho hành khách khi cần thiết. Khi phát hiện hành khách nghi nhiễm cúm heo sẽ được tách ra đi luồng riêng để tránh lây nhiễm, tiện cho công tác kiểm tra, xét nghiệm.

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, mỗi ngày có khoảng 10 chuyến bay từ các nước Bắc Mỹ (đang xuất hiện dịch cúm heo) về Việt Nam với khoảng 2.000 hành khách, trong đó không có hành khách trực tiếp từ vùng dịch Mexico đến Việt Nam mà trước đó đã quá cảnh qua các nước khác.

Cùng ngày, ông Đào Văn Liên, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan sân bay Nội Bài cho biết, Chi cục Hải quan sân bay Nội Bài đã phối hợp với Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội tiến hành kiểm tra, kiểm soát y tế đối với tất cả hành khách nhập cảnh, đặc biệt chú ý giám sát chặt chẽ những trường hợp có biểu hiện sốt, viêm đường hô hấp trở về từ vùng có dịch cúm H1N1 như Mỹ, Mexico.

Cùng ngày, TS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường (Bộ Y tế) đã có chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ, các bệnh viện thuộc Bộ Y tế, Sở Y tế và Trung tâm y tế dự phòng, Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế các địa phương triển khai giám sát dịch bệnh tại biên giới, các cửa khẩu quốc tế để kịp thời phát hiện các trường hợp đến Việt Nam từ các vùng đang có dịch cúm heo có các biểu hiện khác thường như sốt cao, viêm đường hô hấp nhằm cách ly, phòng ngừa.

• Nguy cơ lây nhiễm từ người sang người

Trước tình hình dịch cúm heo đang hoành hành tại một số nước và nguy cơ lan rộng, hôm qua Bộ Y tế đã phát đi thông báo khẩn số 1 cảnh báo dịch bệnh này. Theo Bộ Y tế, cúm heo H1N1 là một bệnh hô hấp cấp tính có tính lây truyền cao do một loại virus cúm A của heo gây ra. Con người thường nhiễm cúm từ heo bệnh, tuy nhiên ở một số trường hợp mắc không thấy có tiền sử tiếp xúc với heo hoặc môi trường có liên quan đến heo. Và theo WHO thì đã có hiện tượng lây truyền từ người sang người.

Cũng theo Bộ Y tế, việc sử dụng thực phẩm từ heo chưa thấy khả năng cúm heo lây sang người do ăn thịt heo hoặc các sản phẩm từ heo đã được chế biến đúng quy cách. Virus cúm heo bị tiêu diệt khi nấu ở nhiệt độ 70°C.

Trao đổi với báo giới chiều 27-4, BS Phan Công Hùng, Phó khoa Y tế công cộng Viện Pasteur TPHCM cho biết, virus gây cúm heo là một loại virus mới tổng hợp của nhiều loại virus cúm ở heo Bắc Mỹ, heo châu Á, cúm gia cầm, cúm ở người. Do đó, hiện nay Viện Pasteur TPHCM chưa đủ khả năng xét nghiệm loại virus này.

Cũng theo BS Hùng, cúm heo khác với dịch cúm gia cầm và dịch SARS. Do tái tổ hợp từ cúm ở người, heo và gia cầm nên cúm heo H1N1 có độc lực mạnh, không chỉ lây nhiễm từ heo bệnh sang người mà lây từ người sang người. Trong khi cúm gia cầm chưa ghi nhận lây từ người sang người, còn bệnh SARS chỉ lây sang người khi tiếp xúc với người mắc bệnh SARS đã suy hô hấp, sốt cao.

T.LÂM - Q.KHÁNH

Chủ động kiểm soát, ngăn chặn dịch cúm heo

Sáng 27-4, Bộ NN-PTNT đã tổ chức họp giao ban để bàn các giải pháp nóng chuẩn bị đối phó với dịch cúm heo. Ông Hoàng Văn Năm, Phó cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN-PTNT) có cuộc trao đổi với báo giới xung quanh vấn đề này.

* Thưa ông, trước tình hình cúm heo đang báo động trên thế giới, cơ quan chức năng của chúng ta sẽ làm gì để ngăn dịch không tràn vào Việt Nam?

* Ông HOÀNG VĂN NĂM: Virus H1N1 là loại hoàn toàn mới, lần đầu tiên phát hiện ở Mexico, Mỹ và sau đó là Canada. Tuy nhiên, hiện nay các thông tin về nguồn gốc gây cúm heo rất khác nhau. Ở các ca bệnh của Mỹ, phần lớn các trường hợp người nhiễm H1N1 được phát hiện lại không tiếp xúc với heo.

Mặc dù vậy, để không xảy ra những sự cố đáng tiếc nhằm kiểm soát dịch chặt chẽ hơn, chúng tôi đã chỉ đạo Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương liên hệ với Trung tâm khống chế dịch bệnh Hoa Kỳ và Cơ quan Thú y vùng 6 TPHCM liên hệ với Viện Thú y của Australia đề nghị cung cấp các “type” của virus H1N1 để chẩn đoán nhưng các nước đều chưa tìm ra.

Còn ở trong nước, Cục Thú y sẽ có công văn khuyến cáo bước đầu về tình hình đàn heo và các biện pháp phòng tránh. Theo đó, để ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh vào đàn heo của nước ta, chúng tôi đã và đang tăng cường giám sát đàn heo trên phạm vi cả nước, đặc biệt là tại các cơ sở giết mổ, chế biến thịt heo...

Điều đáng quan tâm hiện nay là tình hình nhập khẩu thịt heo từ nước ngoài vào Việt Nam. Cụ thể, Cục đã chỉ đạo các cơ sở kiểm dịch, nhất là ở các cửa khẩu, tăng cường kiểm soát chặt chẽ nguồn thịt nhập khẩu nói chung, trong đó đặc biệt là các sản phẩm thịt nhập từ Mỹ.

Hiện nay, chúng ta đang nhập cả thịt heo và heo con của Mỹ (heo giống chủ yếu là do các doanh nghiệp ở phía Nam), nên nếu virus H1N1 được lây từ heo sang người thì đây rõ ràng là một “kênh” lây lan dịch bệnh nguy hiểm. Còn đối với Mexico, hiện nay Việt Nam chưa có quan hệ buôn bán nhập khẩu, nguồn thịt từ Mexico hầu như không có nhiều.

* Tình huống xấu nhất nếu dịch xuất hiện chúng ta sẽ phải làm gì?

* Thực ra, chúng ta đã có những thành công và kinh nghiệm khi triển khai các giải pháp ứng phó với đại dịch cúm gia cầm rồi, nên với dịch cúm heo thì cũng không phải là quá khó. Cụ thể với heo, chúng tôi sẽ làm thêm các xét nghiệm, kiểm soát chặt chẽ theo các biện pháp cũ đưa ra, trước mắt làm sao tiếp cận được khâu chẩn đoán phát hiện bệnh. Khi đã xác định được rồi thì các biện pháp phòng chống cũng như cúm gia cầm, đặc biệt là các biện pháp đối với con người mà cả Bộ Y tế và Bộ NN-PTNT phải cùng phối hợp dập dịch.

* Cục Thú y có khuyến cáo gì cho người chăn nuôi heo?

* Chúng tôi yêu cầu người chăn nuôi phải nghiêm chỉnh áp dụng các biện pháp chăn nuôi tốt, đảm bảo an toàn, ngăn chặn các loại mầm bệnh vào trong cơ thể con heo, thực hiện tốt khâu kiểm dịch đầu vào. Đặc biệt, khi người tiếp xúc với heo phải có trang bị tối thiểu như khẩu trang, găng tay...

* Xin cảm ơn ông! 

VĂN PHÚC