Giám sát giao thông bằng hệ thống camera không còn là chuyện mới trên địa bàn TPHCM, thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ những ích lợi thiết thực của phương cách quản lý tiên tiến, hiện đại này.
Hiệu quả thiết thực
Vào lúc 14 giờ 14 phút ngày 21-2-2016, Trung tâm Quản lý đường hầm sông Sài Gòn (TTQLHSG) phát hiện một vụ va chạm giao thông giữa xe chở rác mang biển số 51F - 058.09 với ô tô biển số 51F - 809.91 tại nút giao Xa lộ Hà Nội - Tây Hòa thuộc phường Phước Long quận 9. Sự cố giao thông mặc dù xảy ra trên cung đường vốn dĩ giao thông dày đặc và có tính huyết mạch nhưng đã không diễn biến xấu thành một vụ kẹt xe nghiêm trọng là nhờ TTQLHSG phát hiện sớm vụ việc và kịp thời thông báo cho các cơ quan hữu quan xử lý, như Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ thuộc Công an thành phố, Đội Cảnh sát giao thông Rạch Chiếc, Công an phường Phước Long…
Buổi tối cùng ngày, vào lúc 21 giờ 15 phút, một nhóm thanh niên tụ tập đua xe trái phép tại giao lộ Võ Văn Kiệt - Phạm Phú Thứ hướng về cầu Lò Gốm. Hành động tụ tập đua xe trái phép gây mất an toàn giao thông này đã nhanh chóng được lực lượng chức năng chặn đứng ngay sau khi TTQLHSG phát hiện và thông báo đến Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ.
Camera giám sát giao thông trên đường Võ Văn Kiệt. Ảnh: CAO MINH
Hồi 6 giờ 58 phút ngày 23-2-2016, ngay khi phát hiện tình trạng xe đông, di chuyển chậm trên cầu Nguyễn Văn Cừ, hướng từ quận 8 sang quận 5, TTQLHSG đã lập tức chuyển thông tin này đến VOV giao thông và đầu mối này nhanh chóng phát lên sóng truyền thanh, qua đó giúp các tài xế khác ở những điểm lân cận biết để có thể kịp thời chuyển hướng giao thông sang cung đường khác thay vì đổ dồn vào khu vực này.
Rất nhiều ghi nhận khác liên quan đến trật tự an toàn giao thông đã được TTQLHSG tiếp nhận, xử lý hoặc chuyển tiếp kịp thời thông tin đến đúng nơi đúng chỗ để giải quyết và tất cả là nhờ có sự kết nối hệ thống camera giám sát giao thông với Trung tâm Giám sát giao thông qua camera thuộc TTQLHSG. Cũng nhờ hệ thống giám sát qua camera này, TTQLHSG đã kịp thời truyền tải, cung cấp thông tin cho người dân tham gia giao thông về tình hình giao thông giờ cao điểm lên 48 bảng thông tin giao thông điện tử đặt rải rác khắp thành phố. Trong năm 2015, có trên 8.500 tin loại này đã được TTQLHSG đăng trên mạng lưới 48 bảng thông tin giao thông điện tử.
Nói cách khác, tình hình có lẽ đã diễn biến phức tạp hơn rất nhiều nếu thành phố chưa có hệ thống giám sát giao thông qua camera. Khi đó, vụ va chạm tại nút giao Xa lộ Hà Nội - Tây Hòa chiều 21-2-2016 có thể đã dẫn đến một buổi kẹt xe nghiêm trọng trên tuyến Xa lộ Hà Nội; vụ tụ tập đua xe tại giao lộ Võ Văn Kiệt - Phạm Phú Thứ vào tối 21-2-2016 sẽ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng về an toàn giao thông vì lực lượng chức năng không phát hiện sớm…
Xu thế quản lý tất yếu
Quản lý giao thông đô thị thông qua hệ thống giám sát bằng camera không những là loại hình tân tiến mà còn nằm trong xu hướng phát triển tất yếu của thời đại công nghệ thông tin và internet lên ngôi.
Suy cho cùng, tính năng và cũng là ưu điểm nổi bật nhất của hệ thống giám sát giao thông qua camera chính là phát hiện sớm, kịp thời những tình huống, sự cố về hoặc liên quan đến giao thông xảy ra đây đó trên địa bàn. Với kinh nghiệm thu được qua thực tế điều hành xử lý, ông Trần Chí Trung, Giám đốc TTQLHSG, nhận xét rằng, một khi giám sát và phát hiện được càng sớm, các lực lượng chức năng phối hợp xử lý càng nhanh và kịp thời thì càng góp phần giảm thiểu nguy cơ mất trật tự an toàn giao thông.
Những dẫn chứng nêu trên đã chứng minh hiệu quả của việc giám sát bằng camera là quá hiển nhiên nhưng đó vẫn chưa phải là tất cả tác dụng của hệ thống giám sát qua camera đặt trên địa bàn thành phố. Chẳng hạn như nhờ hệ thống giám sát camera và hệ thống kiểm soát tốc độ tự động đặt trong chính đường hầm vượt sông Sài Gòn, từ khi đưa đường hầm vào khai thác hồi giữa tháng 6-2013 đến nay, hệ thống giám sát này đã ghi nhận gần 64.000 trường hợp ô tô vi phạm tốc độ khi lưu thông trong đường hầm. Các ghi nhận này đã được trích xuất gửi đến Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ để nơi đây xử phạt vi phạm đối với từng phương tiện. Mặc dù là phạt “nguội”, nhưng với những chứng cứ hiển nhiên bằng hình ảnh, có số liệu ghi nhận tốc độ kèm theo ngày giờ rõ ràng, người vi phạm có muốn phủ nhận cũng không được.
Hiện nay đầu mối TTQLHSG đang giám sát 286 camera trên toàn địa bàn thành phố, bao gồm hệ thống camera từ VOV và của Công ty liên doanh Phú Mỹ Hưng. Gần 300 camera giám sát giao thông đã là một cố gắng của cơ quan chức năng trong việc hiện đại hóa công tác quản lý và tích hợp sử dụng chung các hệ thống sẵn có khác nhưng vẫn còn khiêm tốn so với tầm vóc của một siêu đô thị như TPHCM. Nói cách khác, địa hạt quản lý giao thông nói riêng và quản lý đô thị nói chung đang cần sự quan tâm, đầu tư thích đáng từ cấp thẩm quyền để có thể nâng cao hơn nữa hiệu quả giám sát qua camera - một công cụ hữu hiệu để ngăn ngừa từ xa những sự cố ùn tắc giao thông. Bên cạnh đó, cũng rất cần thiết việc kết nối, chia sẻ tín hiệu thông tin và giám sát giao thông từ TTQLHSG với hai đầu mối khác là Trung tâm Giám sát điều khiển giao thông trên cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây và cao tốc TPHCM - Trung Lương.
Không chỉ quản lý giao thông đô thị, sự đầu tư cho công nghệ càng cao, hiệu quả thu về sẽ càng lớn, nói nôm na đó là một khoản đầu tư xứng đáng “đồng tiền bát gạo”.
THIỆN NHÂN