>> Australia điều tra 800 người giàu liên quan Hồ sơ Panama
Hãng luật Mossack Fonseca, nơi xuất xứ Hồ sơ Panama đang gây bão khắp thế giới, được sáng lập bởi 2 luật sư khác thường, một người nhập cư gốc Đức và một tiểu thuyết gia người Panama có sách đoạt giải phản ánh mặt trái thế giới chính trị mà ông am tường qua công việc.
Ở Panama, một quốc gia trong nhiều thập niên qua bị nhiều cáo buộc rửa tiền cho những ông trùm ma túy và những lãnh đạo chính trị tham nhũng, 2 luật sư biết nhiều thứ tiếng này đã tạo nên một công ty hàng đầu trong số rất nhiều công ty ở Panama chuyên lập công ty vỏ bọc để che giấu tài sản cho người nước ngoài.
Cảnh sát khám xét chi nhánh Mossack Fonseca ở Brazil trong chiến dịch điều tra hối lộ liên quan Petrobras. Ảnh: RedeTV
Hãng luật Mossack Fonseca, hình thành trong thập niên 1980 từ việc sáp nhập hoạt động của Jurgen Mossack và Ramon Fonseca, với 500 nhân viên và chi nhánh khắp thế giới đã lập công ty vỏ bọc cho mọi người, từ Thủ tướng Iceland Sigmundur Gunnlaugsson đến ngôi sao bóng đá Argentina Lionel Messi.
Phần lớn hoạt động của Mossack Fonseca bây giờ đang bị điều tra sau vụ rò rỉ 11,5 triệu tài liệu mà liên minh quốc tế hơn 100 cơ quan truyền thông đang nghiên cứu. Fonseca đã xác nhận trên truyền hình Channel 2 của Panama ngày 4-4 rằng các tài liệu rò rỉ là thật và đã bị hacker đánh cắp.
Trên Twitter, Fonseca mô tả với hơn 19.000 người theo dõi mình là "luật sư, nhà văn và người mơ mộng". Nhưng trái ngược hình ảnh khiêm tốn tự mô tả đó là một nhân vật có vai trò ảnh hưởng trong chính trị và kinh doanh Panama.
Cho đến gần đây, Fonseca là chủ tịch đảng Panamenista cầm quyền và là một cố vấn đặc biệt trong chính phủ của Tổng thống Juan Carlos Varela. Hồi tháng 2, Fonseca buộc phải từ chức sau khi chi nhánh Mossack Fonseca ở Brazil bị khám xét và nhiều lãnh đạo bị bắt giữ trong một cuộc điều tra hối lộ liên quan Petrobras, tập đoàn dầu khí quốc gia Brazil.
"Ở Panama, họ được xem là lớn tới mức không thể sụp đổ", giáo sư luật Miguel Antonio Bernal tại Đại học Panama nói với AP.
Anh trai Fonseca đứng đầu Hội Hàng không Dân dụng Panama và con trai Fonseca là Tổng lãnh sự Panama tại Dubai.
Tiểu thuyết của Fonseca, đoạt giải văn học hàng đầu Panama, lấy chất liệu trực tiếp từ những căn phòng đầy khói thuốc mờ ám của những lãnh đạo chính trị. Năm 2012, Fonseca xuất bản cuốn tiểu thuyết "Mister Politicus" mà ông nói một phần dựa trên kinh nghiệm sống của mình, mô tả "chi tiết âm mưu phức tạp của các quan chức vô đạo đức để nắm quyền lực, và từ đó, thỏa mãn những tham vọng đáng khinh bỉ".
Ramon Fonseca. Ảnh: AP
Fonseca đã nổi lên là người ủng hộ dân chủ mạnh mẽ ở Panama, nơi chế độ độc tài quân sự cai trị giai đoạn 1968-1989 đã làm bùng nổ ngành công nghiệp ngân hàng hải ngoại. Fonseca đóng một vai trò quan trọng tố cáo vụ giết một linh mục Công giáo năm 1993, động thái đã dẫn đến việc lập một ủy ban sự thật để điều tra các tội ác của chế độ độc tài.
Đối tác lâu năm của Fonseca, Jurgen Mossack, ít được biết đến hơn và cho đến nay vẫn chưa lên tiếng.
Theo tài liệu tình báo quân đội Mỹ mà Hiệp hội Quốc tế các nhà báo điều tra (ICIJ) có được, cha Mossack là Erhard Mossack, một thành viên cánh vũ trang của Đức quốc xã ở Đức.
Một lãnh đạo hãng Mossak Fonseca đề nghị giấu tên cho AP biết, Mossack chưa bao giờ xác nhận đơn vị quân sự Đức mà cha ông phục vụ bởi vì cha ông không bao giờ nói về chiến tranh trừ việc nói rằng ông đã chiến đấu ở mặt trận Nga.
Jurgen Mossack. Ảnh: ICIJ
Fonseca nói ông không biết về bất kỳ mối liên hệ Đức quốc xã trong gia đình đối tác lâu năm của mình. Theo Fonseca, Erhard đưa gia đình đến Panama đầu thập niên 1960, khi Jurgen 13 tuổi, lúc đó Erhard là một giám đốc của hãng hàng không Lufthansa. "Ông ấy không thoải mái trước các máy ảnh. Ông ấy là một người Đức", Fonseca cho biết trong cuộc phỏng vấn của truyền hình địa phương Telemetro ngày 4-4.
Fonseca nói ông đang lên tiếng để bảo vệ danh tiếng cho hãng của mình và tin tưởng sẽ không có hậu quả pháp lý từ sự rò rỉ.
Fonseca nói ông không biết bằng cách nào các tài liệu - gồm ảnh hộ chiếu, chứng chỉ chứng khoán và email - đã đến tay các nhà báo, nhưng đó không phải do nội bộ mà ông nghi ngờ do hacker từ nước ngoài vì hãng của ông quá thành công đã đánh bại nhiều đối thủ cạnh tranh ở Mỹ và các nơi khác. "Tôi nghĩ rằng nó sẽ là chất liệu cho tiểu thuyết tiếp theo của tôi" Fonseca nói.
THIỆN NGUYỄN
