Mình rất buồn vì không kịp vẽ mẹ ở Lào Cai... Mình đến thì mẹ đi rồi!”… Tôi nhớ lời than não lòng này của chị khi chị đến Hội Mỹ thuật TPHCM để mời chúng tôi tham dự lễ khai mạc triển lãm chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng do chị vẽ, sẽ diễn ra tại Hà Nội vào ngày 24-7 tới đây. Tại cuộc triển lãm này, chị sẽ trưng bày 304 tranh chân dung các mẹ.
Họa sĩ Đặng Ái Việt tổ chức và thực hiện “Cuộc hành trình nét thời gian” gồm hai mảng chủ đề: là Chân dung Mẹ Việt Nam anh hùng, và Chân dung đồng đội. Hành trình này bắt đầu từ ngày 19-2-2010, đến nay chị đã trực tiếp đến gặp, thăm hỏi và vẽ được 863 chân dung các mẹ Việt Nam anh hùng trên khắp 63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Một sự lao động nghệ thuật nghiêm túc và đầy hiệu quả, đáng kính nể.
Với chiếc xe gắn máy Charly cũ kỹ, với tâm nguyện, sự kiên trì và lòng kính yêu các mẹ trong suốt 3 năm qua, họa sĩ Đặng Ái Việt đã đơn thân độc mã lặn lội khắp mọi vùng đất nước để ký họa, lưu giữ chân dung những mẹ Việt Nam anh hùng còn sống.
Để vẽ được 863 tranh chân dung các mẹ là cả một công sức vô cùng lớn mà ở đó thể hiện tấm lòng người nghệ sĩ-chiến sĩ. Chúng ta vô cùng khâm phục tấm lòng và công sức của chị. Qua ảnh chân dung các mẹ, chúng ta dường như đang nhìn thấy các anh… những người con yêu dấu của các mẹ đã chiến đấu, anh dũng hy sinh vì Tổ quốc…
Trong quá trình thực hiện chủ đề Chân dung mẹ Việt Nam anh hùng, chị cũng thực hiện đan xen vào đó chủ đề Chân dung đồng đội và chị đã bắt tay vào chủ đề thứ hai này vào giữa năm 2011 và đang tiếp tục ý nguyện này.
Sau khi triển lãm ở Hà Nội xong, họa sĩ Đặng Ái Việt sẽ hiến tặng toàn bộ 304 bức tranh nói trên cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Đặc biệt, cách đây khoảng một tháng, sau khi thông qua sự thẩm định của Hội đồng nghệ thuật của thành phố, Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM đã quyết định sưu tập 70 tranh ký họa chân dung Bà mẹ Việt Nam anh hùng của chị.
Được biết họa sĩ Ái Việt đã quyết định đem toàn bộ số tiền bán 70 tranh ký họa chân dung này dành tặng cho các chiến sĩ, đồng bào ở Trường Sa. Đây là nghĩa cử tuyệt vời nữa và tranh của chị hẳn vì thế ngày càng đẹp hơn.
Xem tranh chân dung các mẹ do chị vẽ, tôi chợt nghe văng vẳng đâu đây mấy câu hát trong bài “Người mẹ của tôi” của nhạc sĩ Xuân Hồng: “Mẹ Việt Nam ơi, mẹ Việt Nam ơi! Cho con hôn đôi mắt mỏi mòn, cho con soi lại bóng hình con… Mẹ Việt Nam ơi, mẹ Việt Nam ơi! Xin cám ơn người, người mẹ của tôi… Xin cám ơn người, người mẹ của tôi…”.
Giờ đây nhìn chân dung của 863 bà mẹ do chị vẽ mà lòng chúng ta nhớ tới các bà mẹ của các liệt sĩ hải quân đã anh dũng chiến đấu ở bãi Gạc Ma - Trường Sa với quyết tâm bảo vệ Tổ quốc cùng với ngư dân đã hy sinh vì quê hương…
Các mẹ ơi! Giờ phút này toàn dân Việt Nam luôn luôn chân thành tưởng nhớ đến các anh, nhớ đến những bà mẹ của chiến sĩ hải quân anh hùng… Giờ đây tượng đài của các liệt sĩ hy sinh giữ gìn biển đảo, bảo vệ biên giới thiêng liêng của Tổ quốc đã và đang sừng sững trong lòng mọi người, trong lòng giới trẻ…
Những nén hương, những ngọn nến được thắp lên để tưởng nhớ các anh đang soi sáng chân dung các mẹ, chân dung đồng bào và đồng đội mà ở đó có những dòng lệ lăn dài căm giận kẻ thù: “Máu các anh là nước mắt đồng bào… chảy ngược vào tim… làm nghẹn uất nỗi đau… Ôi biển trời Tổ quốc… cùng toàn dân… dựng tượng đài người dũng sĩ…”.
Cám ơn họa sĩ Đặng Ái Việt và chân dung các mẹ do chị vẽ đã giúp thắp lên trong lòng mọi người tình yêu quê hương và lòng trung nghĩa.
Họa sĩ UYÊN HUY
Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM