Đó là kết quả nghiên cứu do Trường Doanh nhân Pace vừa công bố tại tọa đàm “Nhận thức hội nhập kinh tế của doanh nghiệp (DN) Việt Nam” diễn ra ngày 28-12 tại TPHCM.
Trong 493 DN được khảo sát, có đến 85,5% DN không nắm được các điều khoản khi Việt Nam gia nhập cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), tỷ lệ này đối với Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) là 77,8% và đối với WTO là 66,3%.
Điều đáng nói là ngay cả những mục tiêu quan trọng có tác động rất lớn đến DN như xóa bỏ rào cản thuế quan thông qua việc cắt giảm hoàn toàn thuế xuất nhập khẩu giữa các thành viên tham gia hiệp định, hay hướng đến hình thành một cơ sở sản xuất chung thống nhất trong cộng đồng kinh tế ASEAN, hoặc tạo một diễn đàn để các thành viên tiếp tục đàm phán ký kết những hiệp định và cam kết mới về tự do hóa thương mại…, các DN đều không nắm rõ. Thực tế này cũng dẫn đến hệ quả là hơn 50% DN được khảo sát đều cho rằng chưa sẵn sàng tham gia hội nhập.
* Cùng ngày, Bộ Công thương phối hợp với UBND TPHCM tổ chức thông tin về lộ trình tham gia Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cho DN khu vực phía Nam. Đối với Việt Nam, thuế nhập khẩu sẽ cơ bản giảm về 0% theo lộ trình. Những mặt hàng nhạy cảm nhất có lộ trình hơn 10 năm. Riêng 4 mặt hàng cụ thể là trứng gia cầm, muối ăn, đường và ô tô cũ sẽ được bảo lưu áp dụng hình thức hạn ngạch thuế quan. Về thuế xuất nhập khẩu, Việt Nam sẽ xóa bỏ gần 90% biểu thuế xuất khẩu theo lộ trình (tương đương 500 dòng thuế), chỉ giữ lại hơn 70 dòng thuế có ý nghĩa quan trọng đối với thu ngân sách như dầu thô và các loại than đá mà Việt Nam sản xuất trong nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế lưu ý, DN Việt Nam cần chủ động tìm hiểu các nội dung cam kết liên quan đến thuế quan, quy tắc xuất xứ, biện pháp phòng vệ... Các địa phương cần có giải pháp quy hoạch và định hướng để giúp DN chuyển đổi cơ cấu sản xuất phù hợp với môi trường kinh doanh, nhất là tăng cường nhận thức về các xu hướng, tác động của các FTA đến DN và cộng đồng xã hội. Đồng thuận với vấn đề này, ông Lê Văn Khoa, Phó Chủ tịch UBND TPHCM, cho biết thành phố sẽ nỗ lực tháo gỡ khó khăn cho DN trong tiến trình hòa nhập thị trường khu vực và quốc tế.
ÁI VÂN