Hướng đến xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, bền vững

° Cải tạo, chỉnh trang, nâng cấp đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân:

Xây dựng các chương trình di dời, tái bố trí nhà ở lụp xụp trên và ven kênh rạch. Xây dựng và phát triển các loại hình nhà ở, ưu tiên nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, nhà cho người có thu nhập thấp, ký túc xá sinh viên… Cải tạo, chỉnh trang các ô phố cũ, chung cư xuống cấp. Cải thiện môi trường đô thị qua cải tạo kênh rạch ô nhiễm, di dời các cơ sở ô nhiễm nhằm  tạo thêm không gian công cộng (đường giao thông, hệ thống hạ tầng đô thị, cây xanh…). Song song với việc chỉnh trang, nâng cấp đô thị, TPHCM cần chú trọng đến công tác bảo tồn các di sản văn hóa - lịch sử - các công trình kiến trúc có giá trị như xây dựng các quy định, quy chế, cùng các giải pháp phù hợp đảm bảo nhằm phát triển hài hòa, bền vững.

° Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại đáp ứng yêu cầu phát triển thành phố trong lâu dài:

Tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, chú trọng phát triển hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy, đường sắt, đường hàng không; các dự án, công trình thực hiện chương trình đột phá nhằm giải quyết cơ bản ùn tắc giao thông, ngập nước, ô nhiễm môi trường… ứng phó, thích nghi với biến đổi khí hậu, nước biển dâng. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để thu hút mọi nguồn lực và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng; phát huy vai trò trung tâm, đầu mối giao thông của vùng kết nối thuận lợi với khu vực quốc tế.

° Phát triển hệ thống trung tâm đô thị theo mô hình đa tâm, các khu đô thị mới gắn kết với vùng TPHCM:

Phát triển hệ thống trung tâm TPHCM trên cơ sở trung tâm hiện hữu tại các quận nội thành hiện nay sẽ được mở rộng phát triển mới tại khu vực Thủ Thiêm và trên 4 hướng phát triển chính của thành phố theo mô hình tổ chức đô thị “đa cực”; mở rộng đô thị hóa ra vùng ven và các huyện ngoại thành, hình thành các khu đô thị mới, hỗ trợ phát triển các đô thị đối trọng, vệ tinh trong vùng góp phần giảm dân số đang tập trung mật độ cao ở nội thành, nhằm đáp ứng, nâng cao chất lượng sống, thuận tiện trong sinh hoạt, ở và làm việc của người dân. Xây dựng các đô thị mới với các chỉ tiêu, tiêu chí quy hoạch tiên tiến theo hướng văn minh, hiện đại như sử dụng nhiều quỹ đất cho xây dựng công trình dịch vụ phúc lợi công cộng, cho hạ tầng đô thị, cho khoảng trống cây xanh… Thành phố từng bước bố trí hình thành các trung tâm tổng hợp chuyên ngành về sản xuất, thương mại, dịch vụ, giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa - thể dục thể thao có quy mô cấp khu vực.

° Giải pháp nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý quy hoạch, phát triển đô thị bền vững.

* Về giải pháp nâng cao chất lượng quy hoạch:

- Đó là đảm bảo lập và phê duyệt đầy đủ các bước từ quy hoạch vùng, quy hoạch chung xây dựng, quy hoạch ngành, quy hoạch xây dựng nôn thôn mới, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị, chú trọng lập quy chế quản lý quy hoạch - kiến trúc (cấp I, II) làm cơ sở công tác triển khai xây dựng các dự án đầu tư và quản lý đô thị. Trong nghiên cứu lập quy hoạch cần thực hiện đầy đủ, có chất lượng từ khâu đánh giá hiện trạng, đảm bảo lấy ý kiến góp ý từ cộng đồng trong quy trình lập quy hoạch. Đề xuất, dự báo sát với tình hình thực tế, khả thi nhưng đáp ứng được yêu cầu phát triển lâu dài. Đối với các dự án quan trọng nên tổ chức thi tuyển quốc tế, qua đó khai thác tốt nhất về phương pháp, ý tưởng, kinh nghiệm, tiến bộ khoa học của các nước tiên tiến để cho sản phẩm quy hoạch có chất lượng cao. Đồng thời rà soát định kỳ các đồ án quy hoạch xây dựng theo quy định để điều chỉnh kịp thời tạo được đồ án quy hoạch có tính khả thi.

- Vấn đề đào tạo nhân lực, bổ sung nguồn cán bộ cho công tác quy hoạch - kiến trúc rất cần thiết, thực tế  TPHCM có yêu cầu rất lớn về đội ngũ người làm công tác quy hoạch xây dựng, quản lý đô thị về số lượng cũng như về trình độ chuyên môn cao, đặc biệt chuyên ngành kỹ thuật đô thị. TPHCM cần có kế hoạch cụ thể đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ, kiến trúc sư, kỹ sư thông qua các trường đại học trong nước và ngoài nước, đồng thời thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng nâng cao chuyên môn cho đội ngũ cán bộ đang công tác ở TPHCM và quận - huyện.

* Về nội dung quản lý quy hoạch, quản lý đô thị:

Vấn đề có quy hoạch tốt chưa đủ mà khả năng quản lý đô thị, đây là một nhiệm vụ thường xuyên và cần thiết quan trọng nhằm đảm bảo cho sự phát triển, công tác quản lý đô thị tốt căn cơ thì nó cũng quy định mức độ thành công của sự phát triển đô thị một cách bền vững.

Thành phố cần xây dựng chương trình phát triển đô thị trên cơ sở quy hoạch kinh tế - xã hội, quy hoạch chung xây dựng đã được phê duyệt (xác định các khu vực phát triển đô thị, kế hoạch thực hiện, xác định ưu tiên đầu tư, nguồn lực đầu tư,…) đảm bảo đồng bộ, tập trung, bền vững.

Tăng cường quản lý đô thị theo luật pháp, quy hoạch và kế hoạch hóa cho phát triển đô thị, kiểm soát thực hiện bằng luật lệ và biện pháp hành chính. Tập trung xây dựng các chính sách, xây dựng các giải pháp hiệu quả, phù hợp thực tế thực tế địa phương nhằm tăng cường hiệu lực bộ máy quản lý đô thị từ thành phố cho tới quận, huyện; đổi mới cơ chế, tổ chức phối hợp và phân cấp quyền hạn rõ ràng, linh hoạt, nhiều quyền hơn cho các cấp chính quyền đô thị nhằm hoạt động hiệu quả hơn nữa trong quản lý về quy hoạch kiến trúc đô thị; xây dựng, quản lý đất đai, thẩm định các dự án, kiểm soát tốc độ phát triển đô thị; kiện toàn cơ chế hướng tới xây dựng mô hình thí điểm hình thành khu kinh tế đặc biệt với cơ chế chính sách mới, đột phá để thu hút mọi nguồn lực cho đầu tư, phát huy sức mạnh của cộng đồng vào mục tiêu phát triển nhanh thành phố. Nâng cao năng lực quản lý là trách nhiệm của chính quyền đô thị nhằm phát triển bền vững TPHCM.