Trong nghị quyết này, UBND TPHCM sẽ vận dụng mọi cơ chế, chính sách để kêu gọi nguồn lực xã hội thực hiện thành công chủ trương chỉnh trang đô thị, trong đó có việc di dời nhà ở ven kênh rạch mà trọng tâm là quận 8. Kỳ vọng những dòng kênh đen sẽ lột xác từ chủ trương này.
Hiện trên địa bàn TPHCM còn khoảng 22.000 căn nhà lụp xụp trên và ven kênh rạch bị ô nhiễm nặng. Trong đó, quận 8 là nơi có nhiều hộ sống ven kênh rạch nhất với 9.503 căn, tập trung tại các kênh: Tàu Hủ - Lò Gốm, Đôi, Tẻ, Ông Bé, Xóm Củi, Ruột Ngựa, Bến Nghé… Nếu tính riêng kênh Đôi - kênh Tẻ đã có đến 5.300 căn nhà lụp xụp với 32.000 nhân khẩu. Các căn nhà này hiện nằm hoàn toàn trên kênh rạch; nền móng được chống đỡ tạm bợ, chắp vá. Chưa kể, hầu hết nhà ở dạng này đều xây trái phép, không phép, hiện trạng không đảm bảo các điều kiện sinh hoạt, nhà vệ sinh xả trực tiếp xuống kênh rạch, gây ô nhiễm ngày càng nặng. Nhiều tuyến kênh dù đã được cải tạo ven bờ, nạo vét thường xuyên nhưng vẫn tồn tại tình trạnh dòng nước đen ngòm do ô nhiễm.
Đại diện UBND quận 8 cho biết, hiện quận đã có 2 phương án di dời nhà trên và ven kênh rạch, bố trí tái định cư cho dân. Phương án thứ nhất là di dời toàn bộ hộ dân ven kênh rạch trên địa bàn với tổng kinh phí bồi thường, giải tỏa dự trù 13.763 tỷ đồng. Phương án thứ hai là giải tỏa trước các căn nhà trên và ven kênh đã lụp xụp, không đảm bảo an toàn và điều kiện sinh hoạt. Để thực hiện, quận đã lên phương án di dời 2.910 căn nhà nằm ven kênh Đôi với tổng kinh phí 3.837 tỷ đồng; đồng thời, triển khai xúc tiến 7 dự án nhà ở tái định cư trên địa bàn với quy mô 6.100 căn hộ. Lãnh đạo quận 8 cũng thừa nhận, nan giải nhất trong việc giải tỏa nhà ở ven, trên kênh rạch là vấn đề bố trí tái định cư. Trong 9.500 căn nhà trên kênh rạch ở quận 8, có đến 1/3 số căn có giá trị bồi thường giải tỏa thấp, số tiền không đủ để mua căn hộ tái định cư. Hiện tại quận mới chỉ có 250 căn có thể bố trí cho người sống ven và trên kênh rạch về tái định cư.
Trong những năm qua, nỗ lực chỉnh trang, cải thiện chất lượng môi trường sống cho người dân đã đem lại diện mạo đô thị hoàn toàn khác cho quận 8. Các dự án nhà ở được đầu tư bài bản, đồng bộ về hệ thống hạ tầng giao thông và hạ tầng xã hội, đã giúp quận 8 trở thành môi trường đáng sống cho người dân và thị trường bất động sản từ đó cũng trở nên sôi động.
Điển hình như các dự án của Công ty Nhà Mơ, Công ty Thái Bảo, Công ty Nam Long… đã góp phần làm thay đổi diện mạo khu vực này. Hiện tại, giá đất ở các tuyến đường chính trong quận như Nguyễn Văn Linh, Phạm Thế Hiển, Trịnh Quang Nghi, Tạ Quang Bửu… đang được giao dịch với mức khá cao. Theo một số môi giới bất động sản tại khu vực này, nếu tính chung khu vực quận 8 thì giá bán từ đầu năm 2017 tới nay không tăng nhiều, nhưng số lượng giao dịch tăng khá mạnh.
Với những cơ chế mà Trung ương vừa dành cho TPHCM, cùng với sự góp sức của các doanh nghiệp, chắc chắn trong thời gian, tới “bộ mặt” kênh rạch trên địa bàn TPHCM nói chung và quận 8 nói riêng sẽ có nhiều chuyển biến tích cực; những dòng kênh đen sẽ dần được thay thế bởi những dòng kênh xanh, sạch, đẹp.
