Khi nói đến thực phẩm, thường chúng ta nghĩ đến những chất dùng trong ăn uống thường ngày (còn gọi là thực phẩm thông thường hay thực phẩm truyền thống), để nuôi dưỡng cơ thể. Nhưng nói đến thực phẩm chức năng, đây là một khái niệm tương đối mới mẻ với nhiều người.
Thực phẩm chức năng (TPCN) là thực phẩm được chiết xuất 100% từ thảo dược thiên nhiên, động vật. Theo thông tư số 08- TT-BYTngày 23-8-2004 do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành, đã đưa ra khái niệm về thực phẩm chức năng: “TPCN là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng bổ sung dinh dưỡng, tạo cho cở thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật”.
Tuy nhiên, đã không ít đơn vị lợi dụng thực phẩm chức năng để quảng cáo như những thuốc chữa bệnh. Vì vậy, bạn đọc cần phân biệt giữa thực phẩm chức năng và thuốc.
Tiêu chí về thuốc: Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới và khối ASEAN, đối với sản phẩm là thuốc, cần các tiêu chí sau:
- Nguyên liệu: là chất hoặc hợp chất.
- Là thương phẩm: phải có tính thông dụng, phổ biến và theo luật định; được bán và sử dụng theo quy định của Bộ Y tế và được kiểm định rất nghiêm khắc, phải đạt được những tiêu chuẩn rõ ràng: nguyên liệu làm thuốc, hoạt chất gì ? Tác dụng như thế nào? Sựï chuyển hóa trong cơ thể và chúng được đào thải ra sao? Thuốc có tác dụng phụ như thế nào? Hàm lượng bao nhiêu?...
Đối với thực phẩm chức năng: Nguyên liệu là thực phẩm chức năng. Nếu thành phẩm được công nhận là thuốc cũng phải thông qua kiểm nghiệm nghiêm khắùc và tuân thủ theo các tiêu chí về thuốc. Điều khác cơ bản so với thuốc, TPCN là sản phẩm hỗ trợ điều trị và dự phòng bệnh, chỉ dành cho người.
Cần phải tránh sự nhầm lẫn giữa thuốc và thực phẩm. Trong quá trình sản xuất của mỗi loại, được áp dụng theo quy trình công nghệ khác nhau (thành phẩm sản xuất theo quy trình thực phẩm thì được xem là thực phẩm chức năng; sản xuất theo quy trình của thuốc điều trị thì chúng được xem là thuốc), và mỗi sản phẩm đều phải tuân theo những luật định của từng loại.
BS Lê Thiện Anh Tuấn
