Hàng ngàn người dân sống tại huyện Cam Lâm và TP Cam Ranh (Khánh Hòa) đang khốn khổ vì các nhà máy đường (NMĐ) nằm ngay trong khu dân cư đang ngang nhiên xả thải, gây ô nhiễm môi trường, đe dọa cuộc sống của họ…
Sống chung với ô nhiễm
Hàng năm, cứ đến thời vụ sản xuất của NMĐ Cam Ranh (công suất 7.000 tấn/ngày), người dân ở xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm (Khánh Hòa) lại phải sống chung với khói, bụi, mùi hôi thối... do nhà máy gây ra. Điều đáng nói, tình trạng này diễn ra từ lâu, người dân nhiều lần phản ánh lên các ngành chức năng, nhưng sự việc vẫn chưa được xử lý, gây bức xúc trong dân.
Nhà máy đường Cam Ranh nằm ở trung tâm khu dân cư thuộc thôn Tân Quý, xã Cam Thành Bắc, cách quốc lộ 1A chừng 500m. Đến thời vụ sản xuất (từ tháng 1 đến tháng 5), nhà máy hoạt động nhờ nguồn điện từ hệ thống lò đốt bã mía. Tro bụi theo ống khói “khổng lồ” bay ra môi trường. Theo phản ánh, mỗi khi nhà máy vận hành, nhiều nhà dân phải đóng cửa suốt ngày để tránh bụi. Có lúc nấu xong bữa cơm, chưa kịp ăn, bụi đã bám đầy chén, dĩa, thức ăn. Bức xúc, nhiều hộ dân phản ứng với lãnh đạo nhà máy, thì đại diện nhà máy đưa cho mỗi gia đình 300 ngàn đồng, nói là hỗ trợ người dân dọn dẹp bụi.
Theo Phó chủ tịch UBND xã Cam Thành Bắc - ông Lê Quang Hùng: Tro bụi từ NMĐ Cam Ranh đã phát tán trong vòng bán kính khoảng 1km, khiến các hộ dân xung quanh phải đóng cửa suốt ngày. Ngoài ra, mùi hôi rất khó chịu từ nhà máy đã ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và người đi đường. Do hít phải bụi tro và mùi hôi, họ thường mắc các bệnh như ho, hắt hơi, viêm xoang... Theo ông Hùng, nhà máy còn thường xuyên xả nước thải có màu đen ra đầm Thủy Triều, ảnh hưởng lớn đến việc nuôi trồng thủy sản. UBND xã có làm việc, nhưng lãnh đạo nhà máy nói chưa thể khắc phục được (!?).
Đe dọa vịnh Cam Ranh
Hơn mười ngày nay, gia đình anh Lê Văn Đông (Cam Thành Bắc, Cam Lâm) buồn rầu vì trên 3 tấn cá mú gần thu hoạch đã chết sạch. Anh Đông cho biết, cách đây khoảng nửa tháng, anh lấy nước từ biển vào hồ, nhưng sau đó hai ngày, cá đã chết trắng hồ, với khoảng 5.000 con cá mú (bình quân mỗi con khoảng gần 1kg), ước thiệt hại gần 1 tỷ đồng. Theo anh Đông, cá chết là do nguồn nước lấy vào hồ bị ô nhiễm từ NMĐ Cam Ranh thải ra. Năm nay, do gió Đông Bắc thổi mạnh đã mang chất thải từ NMĐ dạt vào bờ. Khi sự việc xảy ra, anh Đông đã báo chính quyền địa phương đến lập biên bản, bản thân anh Đông cũng đến gặp NMĐ nhưng không được tiếp.
Theo UBND phường Cam Nghĩa (Cam Ranh), không chỉ cá chết, trong vòng hơn tháng qua, cũng có hơn 25ha rau câu cũng chết, gây thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng tiền giống, do nước trong vịnh có màu vàng, bốc mùi hôi thối... Những người nuôi trồng thủy sản tại đây cho rằng, NMĐ Cam Ranh chính là thủ phạm, do NMĐ này xả thẳng chất thải xuống vịnh Cam Ranh.
Bà Huỳnh Thị Thanh Thủy, Phó Chủ tịch UBND phường Cam Nghĩa, cho biết: Mới đây, qua tin báo của quần chúng, chính quyền đã liên hệ với lãnh đạo nhà máy để làm việc nhưng không thành, tổ công tác phường đã lấy gần 10 lít nước thải gửi đi xét nghiệm.
Trả lời về vấn đề này, ông Đỗ Thành Liêm, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần đường Khánh Hòa (đơn vị chủ quản NMĐ Cam Ranh) cho rằng: Nguyên nhân gây ra bụi do gió chướng, không ai kiểm soát được. Nhà máy cũng đã bồi dưỡng cho người dân tiền vệ sinh nhà cửa, hiện nhà máy đang dùng lưới che chắn bụi... Còn hệ thống xử lý nước thải thì nhà máy đã làm tốt, đầu tư công nghệ xử lý từ năm 2000, thiết bị được nhập từ Bỉ. Vừa rồi, Sở TN-MT tỉnh đã kiểm tra công tác xử lý chất thải nhà máy, kết quả tốt, hiện đang hoàn thành văn bản kiểm tra. Theo ông Liêm, nhà máy đã thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường. Trước thông tin cá chết tại vịnh Cam Ranh, ông Liêm cho rằng do nắng nóng, mưa bất thường.
Hàng ngàn người dân vốn sống dựa vào việc đánh bắt, nuôi trồng thủy sản trên vịnh Cam Ranh đang chờ sự vào cuộc của các ngành chức năng.
Văn Ngọc
- Quảng Ngãi: Khởi kiện công ty đường
Trong thời gian qua, việc Nhà máy sản xuất cồn - rượu, thuộc Công ty cổ phần đường Quảng Ngãi “bức tử” sông Trà Khúc gây thiệt hại kinh tế cho nhân dân địa phương, ước tính khoảng 4,5 tỷ đồng và thiệt hại hết sức nặng nề về môi trường. Do công ty không chịu bồi thường, hiện Hội Nông dân tỉnh đang hoàn tất hồ sơ để khởi kiện đơn vị này ra tòa. Ông Trương Ngọc Nhi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết: Việc sai phạm, gây thiệt hại của Công ty đường Quảng Ngãi đã quá rõ, đại diện UBND tỉnh, tôi sẽ ký văn bản xác nhận để làm chứng cứ cho việc bồi thường này.
H.Minh