Cách nay hơn 2 tuần, ông Trần Quang Phượng, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TPHCM, cho biết: giữa hoặc cuối tháng 8-2011, ngành giao thông vận tải TPHCM sẽ có 50 xe buýt sử dụng khí CNG. Tuy nhiên, cuối tuần qua Sở Giao thông Vận tải đã báo tin buồn: chỉ có 23 chiếc xe buýt sử dụng khí CNG của Công ty Xe khách Sài Gòn được đưa vào hoạt động. 27 chiếc còn lại do Liên hiệp HTX xe buýt TPHCM xin đầu tư coi như… phá sản vì dự án không được ngành chức năng chấp thuận.
Theo Sở Giao thông Vận tải TPHCM, Liên hiệp HTX xe buýt TPHCM xin đầu tư 27 chiếc xe buýt sử dụng khí CNG chỉ có một yêu cầu duy nhất: được trợ giá như xe buýt sử dụng xăng, dầu thông thường. Nói một cách dễ hiểu: hiện nay giá nhiên liệu CNG rẻ hơn giá xăng dầu. Liên hiệp HTX xe buýt TPHCM cam kết bỏ ra hàng chục tỷ đồng mua 27 xe buýt thân thiện với môi trường thay cho 27 chiếc xe buýt đang hoạt động bằng nhiên liệu xăng, dầu. Đơn vị chỉ có một đề xuất, dù chạy bằng xe sử dụng khí CNG nhưng xin được mức trợ giá như xe chạy bằng xăng, dầu.
Lý do được ngành chức năng đưa ra để “bác” dự án là đề xuất này “chưa có cơ sở để thực hiện”. Điều này có thể không sai vì ở TPHCM chưa có tiền lệ như vậy, chưa có quy định nào cho phép trợ giá theo đề xuất của Liên hiệp HTX xe buýt TP.
Tuy nhiên, cũng không thể nói quyết định của ngành chức năng là sáng suốt bởi lẽ việc Liên hiệp HTX xe buýt TP chủ động đầu tư đổi mới xe buýt bằng xe sử dụng khí CNG, không những giúp nâng chất lượng hoạt động vận tải hành khách công cộng mà còn góp phần rất lớn vào việc bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Một nội dung mà có lẽ không cần phải chứng minh là khói thải từ các phương tiện giao thông đang là nguồn gây ô nhiễm môi trường rất lớn cho các đô thị lớn như TPHCM. Giảm dần được loại phương tiện giao thông sử dụng xăng, dầu không những là mục tiêu của TP mà còn là mục tiêu của cả quốc gia trong việc bảo vệ môi trường. Tại sao ngành chức năng nào đó của thành phố lại thờ ơ đứng ngoài công cuộc này?
Chưa có tiền lệ thì tạo ra… tiền lệ. Từ trước đến nay TPHCM nổi tiếng là địa phương năng động, sáng tạo, luôn chủ động đề xuất các chủ trương, chính sách mới phù hợp với thực tế. Tại sao lần này lại không thể? Hãy thử làm một phép tính: Nếu không chấp nhận đề nghị của Liên hiệp HTX xe buýt TPHCM thì TP không những không có thêm 27 xe buýt mới, sử dụng năng lượng sạch mà TP vẫn phải trợ giá đủ chi phí sử dụng xăng, dầu cho các xe buýt cũ. Ngược lại, nếu chấp thuận, TP không mất gì mà chỉ được thêm. Thêm xe mới và thêm bầu không khí trong lành.
Đừng quá cứng nhắc kẻo “tính già hóa non” như lời một chuyên gia về môi trường nhận xét.
NGUYỄN HOÀNG
