Năm 2009, ông Hoàng Mạnh Tùng, một đảng viên hơn 60 năm tuổi Đảng đã đứng ra tố cáo ông Lê Đoan Hùng, với sự tiếp tay của một số cán bộ phường Thảo Điền và quận 2, đã hợp thức hóa được khu đất gần 300m², trong đó có 172m² lấn chiếm Rạch Dừa. Vụ việc đã được cơ quan chức năng làm rõ và ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trái pháp luật cho ông Hùng. Thế nhưng, chỉ một thời gian sau, UBND quận 2 lại ra quyết định cấp phần diện tích đã thu hồi cho ông Lê Phạm Vinh - con ông Hùng, gây bức xúc trong dư luận…
Thu hồi đất của cha, cấp lại cho con
Ngày 2-6-2006, Văn phòng UBND TP ra Thông báo 340/TB-VP truyền đạt kết luận và chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, có đoạn nêu: “Yêu cầu Chủ tịch UBND quận 2 thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng (QSD) đất nông nghiệp số U 396597 ngày 28-1-2003 đã cấp cho ông Lê Đoan Hùng, quản lý sử dụng khu đất này cho mục đích công ích…”. Chỉ đạo trên đã được Chủ tịch UBND quận 2 thực hiện nghiêm túc bằng 2 quyết định thu hồi giấy chứng nhận QSD, trong đó có 200m² mà ông Hùng lấn chiếm Rạch Dừa và hành lang bảo vệ rạch. Ông Hùng sau đó đã làm đơn khiếu nại các quyết định trên của UBND quận 2.
Qua nhiều cấp giải quyết khiếu nại, và cũng không hiểu căn cứ vào quy định pháp luật nào, các cơ quan thẩm quyền của thành phố gồm: Sở TN-MT, Thanh tra, Sở Xây dựng, UBND quận 2, đã tham mưu cho UBND TP ban hành văn bản 1133/UBND-PCNC ngày 19-3-2009 điều chỉnh lại nội dung kết luận chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Nguyễn Thiện Nhân tại Thông báo 340/TB-VP ngày 2-6-2006, với nội dung: “Việc xem xét cấp giấy chứng nhận QSD đất nông nghiệp cho những người còn lại trong hộ ông Hùng do UBND quận 2 xem xét căn cứ theo qua định của pháp luật hiện hành…”.
Văn bản trên đã mở đường cho UBND quận 2 ban hành quyết định thu hồi, hủy bỏ các quyết định thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận QSD đất nông nghiệp đã cấp cho ông Hùng, đồng thời hướng dẫn ông Hùng lập thủ tục đề nghị cấp lại giấy chứng nhận QSD đất.
Ngày 15-12-2009, Văn phòng Đăng ký QSD đất quận 2 làm việc với ông Hùng và các thành viên trong gia đình gồm vợ và 2 người con để thống nhất hồ sơ xin cấp lại giấy chứng nhận QSD đất nông nghiệp. Đến lúc này - tức hơn 3 năm kể từ khi UBND quận 2 ban hành quyết định thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận QSD đất nông nghiệp, ông Hùng mới nộp bản chính giấy chứng nhận này. Qua nhiều cấp tham mưu đề xuất, ngày 6-9-2011, UBND quận 2 ra quyết định cấp giấy chứng nhận QSD đất cho ông Lê Phạm Vinh - con ông Hùng, diện tích 172,2m², đúng với phần đất lấn chiếm Rạch Dừa trước kia.
Mục đích sử dụng đất là nuôi trồng thủy sản, thời hạn sử dụng 20 năm. Thế nhưng, không hiểu sao UBND quận 2 sau đó đã ra quyết định cho phép ông Vinh được chuyển mục đích sử dụng từ đất nuôi trồng thủy sản sang đất ở và cấp phép xây dựng nhà ở trên diện tích này, chính thức hợp pháp hóa 172m² đất mà trước kia ông Hùng - bố của ông đã lấn chiếm Rạch Dừa.
Thu hồi đất phục vụ công ích?
Để làm rõ vụ việc có tính chất phức tạp, kéo dài này, mới đây Văn phòng UBND TP ra văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Hữu Tín. Quan điểm chỉ đạo vụ việc này được UBND TP đưa ra 2 phương án: Xác định tiền sử dụng đất ở theo cơ chế giá thị trường đối với phần diện tích 172,2m2 và buộc ông Lê Phạm Vinh phải nộp bổ sung nghĩa vụ tài chính theo quy định; thu hồi giấy chứng nhận QSD đất để phục vụ vào mục đích công ích, bồi hoàn các tài sản do ông Vinh tạo lập trên khu đất.
Theo quan điểm của các cơ quan bảo vệ pháp luật, việc ông Hoàng Mạnh Tùng đấu tranh, tố giác ông Lê Đoan Hùng với sự tiếp tay của một số cán bộ ở phường Thảo Điền và quận 2 trong vụ lấn chiếm Rạch Dừa có yếu tố sai phạm thuộc hành vi tham nhũng. Năm 2009, ông Tùng được Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tuyên dương là gương điển hình đấu tranh, tố giác tham nhũng cũng từ vụ việc này.
Chính vì vậy, cùng với phương án xử lý mà UBND TP đưa ra, cần thiết làm rõ về mặt trách nhiệm liên quan đối với những cán bộ, công chức, nếu có dấu hiệu tiếp tay cho làm sai phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Hoài Nam