
Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang vừa gửi tờ trình đến Bộ Tư pháp về việc thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật trong lĩnh vực an ninh, trật tự. Đó là các luật: Cư trú; Căn cước công dân; Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Công an nhân dân; Phòng cháy, chữa cháy; Bảo vệ bí mật Nhà nước; Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Thi hành tạm giữ, tạm giam; Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Xử lý vi phạm hành chính.
Một trong những điểm nổi bật của dự thảo là mở rộng thẩm quyền cho lực lượng công an cấp xã, phường trong nhiều lĩnh vực then chốt. Theo đó, công an xã có thể thực hiện việc đăng ký cư trú, xử phạt vi phạm giao thông trong phạm vi địa phương mình, cũng như xử lý các vi phạm hành chính liên quan đến trật tự công cộng, cư trú, vũ khí thô sơ... Việc này không chỉ giúp giảm tải cho cấp tỉnh, mà còn rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân khi làm việc với chính quyền.
Đáng lưu ý, trong phần sửa đổi Luật Căn cước công dân, dự thảo đã bổ sung quy định về số định danh cá nhân dùng suốt đời, áp dụng trong mọi giao dịch hành chính; làm rõ thẩm quyền và quy trình cấp lại, đổi thẻ, trong đó rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính; tích hợp các loại giấy tờ cá nhân vào thẻ căn cước gắn chip.
Người dân có thể sử dụng duy nhất một số định danh cá nhân để thực hiện các thủ tục hành chính, khám, chữa bệnh, mở tài khoản ngân hàng, lái xe… mà không cần xuất trình nhiều loại giấy tờ như trước. Thời gian giải quyết cấp, đổi thẻ căn cước cũng được đề xuất rút ngắn, tạo thuận lợi cho người dân và thúc đẩy xây dựng Chính phủ điện tử.
Trong khi đó, quy định về người nước ngoài cư trú, xuất nhập cảnh cũng được sửa đổi theo hướng chặt chẽ, hiện đại hơn. Cơ quan chức năng sẽ được phép khai thác dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia để quản lý người nước ngoài một cách chủ động, kịp thời phát hiện các dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc đe dọa an ninh quốc gia.
Liên quan đến dự thảo sửa đổi Luật Phòng cháy, chữa cháy, dự kiến sẽ được chỉnh sửa theo hướng tăng mức phạt đối với hành vi vi phạm, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức nếu để xảy ra cháy nổ nghiêm trọng.
Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước được làm rõ về tiêu chí đóng/mở dấu mật, tránh tình trạng lạm dụng đóng dấu mật không đúng quy định.
Với Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, dự thảo bổ sung cơ chế giám sát độc lập của viện kiểm sát và luật sư, bảo đảm tốt hơn quyền lợi của người bị tạm giữ, trong đó có quyền liên lạc, khám chữa bệnh, khiếu nại, tố cáo.
Một điểm cải cách quan trọng là việc sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính là mở rộng thẩm quyền xử phạt cho công an cấp xã và bổ sung cơ chế cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt, nhằm giải quyết triệt để tình trạng “phạt treo” kéo dài, không được thi hành nghiêm túc.