"1.000 like, nếu không tôi sẽ thả thằng bé"
Cách đây vài ngày, BBC đưa tin, Tòa án ở Algeria kết án một người đàn ông 2 năm tù vì treo lơ lửng một bé trai ở bên ngoài cửa sổ căn hộ trên tầng 15 ở thủ đô Algiers.
Bàng hoàng thay, mục đích của người đàn ông này là: "câu like" trên Facebook!
Bức ảnh chụp cảnh đứa bé bị túm cổ áo và đưa ra ngoài khoảng không, kèm chú thích: "1.000 like, nếu không tôi sẽ thả thằng bé".
Trước đó, nền tảng video Facebook Live đã được sử dụng để phát trực tiếp các vụ giết người hay hãm hiếp tập thể gây chấn động.
Điển hình, 2 video clip đăng cảnh Wuttisan Wongtalay (21 tuổi) treo cổ con gái 11 tháng tuổi trong một khách sạn trên đảo Phuket ở Nam Thái Lan hôm 24-4 trước khi tự tử. Hai clip này đăng trên Facebook đến gần 24 giờ, thu hút gần nửa triệu lượt xem, rồi mới bị gỡ xuống.
Cảnh sát đã yêu cầu Bộ Kinh tế Số yêu cầu Facebook gỡ các video. Bộ đã liên lạc với Facebook ngày 25-4 và các video đã bị gỡ xuống vào khoảng 5 giờ chiều cùng ngày.
Google cho biết video này cũng được đưa lên YouTube nhưng 15 phút sau đã bị gỡ xuống khi được BBC thông báo.
Các video đã làm cư dân mạng phẫn nộ và đặt ra vấn đề cách thức hệ thống báo cáo của Facebook hoạt động và cách thức cảnh báo nhanh hơn với các nội dung bạo lực.
“Moderator” - Nghề của những ám ảnh
Vào tháng 5, CEO và đồng sáng lập Facebook Mark Zuckerberg thông báo, trong một năm tới sẽ tuyển 3.000 moderator (nhân viên kiểm duyệt nội dung) mới thêm vào số 4.500 nhân viên hiện nay để giám sát và thúc đẩy quy trình xử lý các nội dung độc hại được đăng lên không ngừng và chia sẻ công khai trên Facebook.
Chịu đựng nỗi đau tinh thần mỗi ngày, lương 15 USD mỗi giờ
Nhưng trong điều tra của The Guardian mới đây, một moderator giấu tên cho biết, ông không thể thấy niềm vui trong công việc có mức lương chỉ khoảng 15 USD/giờ này, mà người làm phải chịu đựng những nỗi đau tinh thần và thể xác.
Họ có nhiệm vụ theo dõi các báo cáo của người dùng và xóa các video, hình ảnh và nội dung được tải lên trang web Facebook.
Tuy nhiên, nhân viên trên cho biết ông không nhận được tư vấn tâm lý bắt buộc nào, mà mỗi vài tháng công ty tổ chức các cuộc thảo luận với một nhà tâm lý, và nhân viên chỉ có thể tham dự nếu họ có yêu cầu.
Ông cũng cho biết, nhiều nhân viên là người mới đến Mỹ, không nói được tiếng Anh lưu loát nên làm việc bằng tiếng mẹ đẻ. Nhiều người sợ phải tìm kiếm sự trợ giúp tâm lý vì điều này có thể đe dọa công việc họ mới có được.
Công nghiệp kiểm duyệt và những “độc hại” ẩn sâu
Vào tháng 4, bộ phim tài liệu 20 phút The Moderators (Nhân viên kiểm duyệt) đã cho thấy bên trong ngành công nghiệp này.
The Moderators do Ciaran Cassidy và Adrian Chen đạo diễn, tập trung vào một lớp tập huấn kiểm duyệt nội dung Internet tổ chức ở Ấn Độ.
Nội dung phim xuất phát từ một điều tra 2 năm trước của Chen cho tờ Wired, xoáy vào những tổn thương tâm lý của các nhân viên kiểm duyệt khi làm việc với thông tin độc hại.
Trong điều tra của Chen, phần lớn nội dung độc hại trên mạng xã hội diễn ra ở Philippines, một cựu nhân viên kiểm duyệt tên Maria ở Manila cho biết. Cô thực sự không chịu đựng nổi những cảnh lạm dụng tình dục trẻ em, mà đó chỉ là một phần những tội ác trong ngày làm việc của cô, vì vậy cô cứ phải dừng lại nghỉ với một tách cà phê mới có thể tiếp tục.
Điều tra của Wired và The Moderators cho thấy con người đóng vai trò chính trong quá trình kiểm duyệt nội dung, mà nhiều người Mỹ vẫn nghĩ là một quá trình tự động theo cách nào đó. Nhưng The Moderators còn cho thấy con người làm công việc kiểm duyệt nội dung theo những cách rất khác nhau và bị chấn thương tâm lý vì công việc.
Một trong những lãnh đạo lớp tập huấn giải thích rằng ông là một moderator giỏi vì ông không bao giờ để mình bị ảnh hưởng bởi những thứ ông nhìn thấy, vì "đó chỉ là hình ảnh, chỉ là công việc".
Bắt đầu buổi học, ông hỏi học viên: "Các bạn biết gì về kiểm duyệt nội dung?". Mọi người đều im lặng. Những moderator trẻ này chưa hình dung hết những gì đang chờ họ trong công việc kiểm duyệt nội dung, một khi họ đã ký thỏa thuận không tiết lộ khi tham dự lớp học.