Trước đây Công ty cổ phần Khoáng sản luyện kim (CTCP KS-LK) Hà Nội, chủ đầu tư dự án xử lý nix thải Ninh Thủy cam kết tháng 5-2011 dự án này sẽ đi vào hoạt động, trong 3 năm sẽ xử lý hết số nix thải tồn đọng tại Nhà máy đóng tàu Hyundai Vinashin (HVS). Tuy nhiên, đến nay đã hết quý 3-2011, dự án vẫn đình trệ, bế tắc...
“Trùm mền” dài hạn
Năm 2008, trước áp lực dư luận, dự án xử lý nix thải đã được khởi công. Nhưng sau thời gian ngắn, dự án phải ngưng trệ vì điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch chung. Đến tháng 12-2009, Ban quản lý Khu kinh tế Vân Phong và CTCP KS-LK Hà Nội đã khởi công xây dựng nhà máy xử lý chất thải nix tại xã Ninh Thủy, Ninh Hòa với vốn đầu tư gần 1.500 tỷ đồng, dự kiến nhà máy đi vào hoạt động trong tháng 5-2011, mỗi năm xử lý khoảng 330.000 tấn nix thải. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm khởi công, dự án xử lý nix thải Ninh Thủy chỉ mới hoàn tất phần san ủi mặt bằng, chủ dự án hết lần này đến lần khác trì hoãn việc thi công. Đống nix thải gần cả triệu tấn vẫn chưa được xử lý.
Tháng 6-2011, tại cuộc họp với tỉnh Khánh Hòa, bà Nguyễn Thị Hồng, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ CTCP KS-LK Hà Nội một lần nữa xin “khất” đến cuối năm 2012 và được tỉnh Khánh Hòa chấp thuận. Về phía đơn vị quản lý, cấp phép, ông Nguyễn Trọng Hòa, Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Vân Phong cho rằng: Chủ đầu tư cũng đang tiếp tục triển khai dự án. Hiện chưa có quyết định nào ấn định thời gian thu hồi dự án.
Liệu có khả thi
Nói về công nghệ xử lý nix thải, một số chuyên gia trong ngành lo lắng: Trên thế giới chưa có nước nào xử lý triệt để nix thải ngoài phương pháp chôn lấp. Vấn đề đặt ra, nếu công nghệ xử lý nix thải như CTCP KS-LK Hà Nội đang muốn triển khai, với công nghệ hoàn nguyên có khả thi hay không?
Hiện nay, để triển khai dự án, phía chủ đầu tư phải giải quyết hai vấn đề cơ bản: vốn và tính khả thi công nghệ xử lý nix. Trước đây, Ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh Khánh Hòa đã đồng ý cho chủ đầu tư vay vốn, với điều kiện chủ đầu tư phải giải trình được vốn đối ứng, khoảng 30% giá trị công trình. Về công nghệ, chủ đầu tư phải báo cáo thẩm định tính khả thi công nghệ xử lý nix do Hội đồng khoa học cấp bộ thẩm định, thông qua. Tuy nhiên đến nay ngân hàng vẫn chưa nhận được các yêu cầu trên.
Theo ông Phạm Văn Tuấn, Phó TGĐ CTCP KS-LK Hà Nội, nhà đầu tư đang gấp rút triển khai công tác thẩm định tính khả thi dự án. Hồ sơ thẩm định Viện KH-CN Việt Nam đang xem xét. Tuy nhiên, trao đổi với Báo SGGP, Phó Chủ tịch Viện KH-CN Việt Nam Dương Ngọc Hải cho biết đến thời điểm này viện chưa nhận được hồ sơ thẩm định của CTCP KS-LK Hà Nội.
Nhiều năm qua xử lý nix thải đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của người dân vì nó đe dọa nghiêm trọng đến môi trường sống. Qua nhiều lần họp bàn, lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương đều khẳng định trách nhiệm chính vẫn là HVS. Tuy nhiên, từ đó đến nay, dự án xử lý nix thải Ninh Thủy vẫn giậm chân tại chỗ và dư luận đang nghi ngờ về tính khả thi của dự án.
Văn Ngọc
- Dự án xử lý hạt nix thải chậm hoàn thành
