Theo kế hoạch, ngày 19-8 tới, Công ty Xe khách Sài Gòn sẽ đưa vào hoạt động 21 xe buýt chạy bằng khí nén thiên nhiên CNG (compressed natural gas) để giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, hiệu quả này chưa trọn vẹn vì đề án đầu tư 20 xe buýt tương tự của Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM lại bị cơ quan chức năng không thông qua. Điều này đồng nghĩa với việc TP sẽ rất khó thu hút các doanh nghiệp (DN) tư nhân bỏ vốn đầu tư loại phương tiện hữu ích này trong thời gian tới.
Hiệu quả môi trường, kinh tế
Hưởng ứng chủ trương của UBND TPHCM về đầu tư phát triển phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch nhằm góp phần giảm ô nhiễm môi trường, giữa năm 2010 Công ty TNHH Một thành viên Xe khách Sài Gòn và Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM đã đầu tư đưa hai xe buýt chạy bằng khí CNG vào hoạt động thí điểm trên tuyến số 53 (Lê Hồng Phong - Đại học Quốc gia) và tuyến số 10 (Bến xe miền Tây - Ký túc xá Đại học Quốc gia).
Xe buýt sử dụng CNG chạy tại TPHCM (Ảnh chụp chiều 1-8 trên đường Lý Thường Kiệt). Ảnh: THANH TÂM
Kết quả ban đầu cho thấy đã phần nào giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tiết kiệm được nhiên liệu khoảng 30% so với chạy dầu diesel. Cụ thể, xe sử dụng dầu diesel chạy 100km tốn khoảng 500.000 đồng, trong khi sử dụng khí CNG chỉ khoảng 340.000 đồng.
Trước những lợi ích về mặt kinh tế và xã hội mà loại phương tiện xe buýt chạy bằng khí CNG mang lại, thời gian qua, hai đơn vị trên đã có văn bản đề nghị các sở, ngành và UBND TP cho phép triển khai đại trà trong hoạt động vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) với mục đích thay thế số xe buýt hiện hữu đã xuống cấp.
Trước đề nghị này, UBND TPHCM đã chấp thuận cho Công ty TNHH Một thành viên Xe khách Sài Gòn nhập khẩu 21 chiếc xe buýt mới, sử dụng khí CNG để VTHKCC và chính thức đưa vào hoạt động từ ngày 19-8 tới. Còn đề án đầu tư thay mới 20 xe buýt CNG của Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM đang có nguy cơ phá sản vì ngày 19-7 vừa qua, Sở Tài chính TPHCM đã có văn bản gửi UBND TP bác yêu cầu xin hỗ trợ xe buýt chạy khí CNG của liên hiệp.
Lý do Sở Tài chính đưa ra là đề nghị của liên hiệp về việc cho phép các xe buýt chạy khí CNG được hưởng định mức, đơn giá chi phí nhiên liệu giống như xe buýt chạy bằng diesel cùng nhóm xe tương ứng là chưa phù hợp, do chưa đủ cơ sở để xem xét vì tính năng vận hành, định mức tiêu hao nhiên liệu, khấu hao, chi phí duy tu, bảo dưỡng… của 2 loại xe này khác nhau, dẫn đến đơn giá trợ giá khác nhau.
Do đó, Sở Tài chính trình UBND TP chỉ đạo Sở GTVT có phương án tính toán cụ thể các đơn giá trợ giá, hiệu quả kinh tế, hiệu quả khi thay thế xe buýt sử dụng khí CNG.
Khó cho DN tư nhân
Vì sao có sự phân biệt giữa 2 đơn vị cùng đầu tư xe buýt chạy bằng khí CNG? Ông Phùng Đăng Hải, Tổng Giám đốc Liên hiệp HTX Vận tải TPHCM bức xúc: “Việc đầu tư mua xe buýt chạy khí CNG, DN nhà nước được hưởng nhiều ưu đãi như lãi suất vay 0%, miễn thuế nhập khẩu…, còn DN tư nhân lại không được ưu đãi gì. Trong khi đó, chi phí đầu tư xe buýt sử dụng khí CNG đắt hơn xe buýt thường.
Chúng tôi chỉ mong được TP trợ giá mua khí CNG như trợ giá mua xăng dầu. Đơn giản như vậy thôi, nhưng không hiểu Sở Tài chính lấy cơ sở nào để bác kiến nghị của chúng tôi. Bởi lẽ hiện nay, khi các DN chưa đưa xe buýt chạy bằng khí CNG vào hoạt động, hàng năm TP vẫn phải chi tiền trợ giá phí sử dụng xăng dầu cho các xe buýt cũ”.
Chưa hết, hiện nay số phương tiện xe buýt tham gia hoạt động VTHKCC tại TPHCM gần 3.000 chiếc, trong đó đa phần đã xuống cấp, thường xuyên xả khói đen khi lưu thông trên đường. Do đó, nếu chỉ thay thế có 21 xe buýt chạy bằng khí CNG xem ra chưa đem lại hiệu quả thiết thực về môi trường và kinh tế.
Thiết nghĩ TP cần có sự xem xét cân nhắc và có cơ chế ưu đãi để thu hút sự đầu tư của các DN tư nhân trong việc phát triển loại xe buýt nhiên liệu sạch này. Có như vậy, mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong hoạt động giao thông vận tải mới đạt kết quả cao.
ĐÌNH LÝ
Đi xe buýt trúng thưởng vé tập Hôm qua 1-8, Trung tâm Quản lý và Điều hành vận tải hành khách công cộng TPHCM triển khai chương trình khuyến mãi “Giữ vé và trúng thưởng cùng xe buýt” dành cho hành khách đi xe buýt. Theo đó, từ ngày 1-8 đến 31-10-2011, khi đi xe buýt hành khách chỉ cần ghi những thông tin quy định vào mặt sau của vé (phần hành khách giữ lại) và bỏ vào thùng nhận phiếu tại các điểm: Trạm điều hành Sài Gòn, số 1 Công trường Quách Thị Trang, quận 1; Bến xe quận 8, số 397 quốc lộ 50, phường 5, quận 8; Bến xe Chợ Lớn, số 86 Trang Tử, phường 14, quận 5 và Trung tâm Hỗ trợ sinh viên TPHCM, số 33 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Bến Nghé, quận 1. Cuối đợt, trung tâm sẽ tiến hành rút thăm trúng thưởng ngẫu nhiên. Chương trình áp dụng cho hành khách sử dụng vé tập hoặc vé lượt trên các tuyến xe buýt có trợ giá trên địa bàn TP. Giải thưởng là nhiều vé tập với tổng giá trị giải thưởng hơn 100 triệu đồng. Được biết, tháng 6 vừa qua, UBND TPHCM đã ban hành kế hoạch vận động nhân dân TP đi lại bằng phương tiện giao thông công cộng hoặc phương tiện không có động cơ thay cho phương tiện cơ giới cá nhân. Phấn đấu từ nay đến năm 2015, TP sẽ tăng số lượt hành khách đi xe buýt từ 7% lên 12%. |
