Quyết định 27/2014 về cấp phép xây dựng của UBND TPHCM đã không còn hiệu lực. Những nhà nằm trong dự án quy hoạch “treo” giờ đây đã không còn được hưởng quyền lợi xây dựng tạm. Sau 5 năm quy hoạch mà vẫn chưa được triển khai thì khi triển khai sẽ phải đền bù nhà và đất cho người dân. Hiện nay, những nhà nằm trong dự án “treo” chỉ còn được hưởng cấp phép tạm có thời hạn. Quy hoạch không biết lúc nào triển khai, nhiều người không dám xây dựng mới nhưng nếu ở nhà cũ thì quá xập xệ, nguy hiểm.
Xây nhà mà… lo
Nếu như con đường Tam Bình (phường Tam Phú, quận Thủ Đức, TPHCM) được trải bê tông nhựa xuyên suốt rất đẹp, thì trái ngược lại hai bên đường là những căn nhà xập xệ, cũ kỹ. Phần lớn nhà ở khu vực này được dựng bằng tôn, còn tường bằng gạch chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nguyên nhân do khu vực này được quy hoạch làm khu hành chính, công viên cây xanh đã từ nhiều năm nay. Vướng quy hoạch như vậy nên người dân không thể xây, sửa nhà mới như mong ước. Căn nhà mới sửa của bà Nguyễn Thị Hải, một người dân ở đây, chỉ tạm cho gia đình bà “che mưa, che nắng”. Bà Nguyễn Thị Hải cho biết: “Tôi lên quận xin giấy phép xây dựng nhưng quận chỉ cho sửa chữa cải tạo. Nếu xây dựng mới thì khi dự án làm trung tâm hành chính triển khai phải tự tháo dỡ, không được bồi thường. Luật quy định như vậy nên đâu có nhà nào dám bỏ tiền tỷ ra xây nhà mấy tấm để rồi đập lúc nào không hay mà còn không được đền bù. Trong khi đó, dự án lại không có thời gian triển khai cụ thể mà địa phương cứ bảo đợi. Dự án đã “treo” lâu lắm rồi, giờ chúng tôi chỉ hy vọng dự án sớm triển khai để người dân được đền bù thỏa đáng, sớm ổn định cuộc sống”, bà Hải cho hay.
Người dân ở phường Tam Bình (quận Thủ Đức) ở nhà lụp xụp do bị quy hoạch nên khó xây nhà mới.
Với khu vực dự án ga Bình Triệu (khu Hiệp Bình Chánh), nhà cửa đã mọc san sát nhau. Theo một số người dân, khu vực này có nhiều nhà cao tầng đan xen với nhà cấp 4 do được xây dựng vào thời điểm cho cấp phép xây dựng tạm không quá 5 tầng. Nếu trong 5 năm mà nhà nước triển khai dự án thì sẽ không được đền bù nhà mà chỉ bồi thường đất hỗ trợ vật kiến trúc được xây dựng mới. Sau 5 năm nếu dự án không được thực hiện thì khi thực hiện sẽ phải bền bù đầy đủ cho người dân. Một người dân ở đây xây nhà vào thời điểm đó nói: “Văn bản đó như “cứu” được rất nhiều nhà đang sống trong quy hoạch, bởi họ không dám xây nhà chỉ sống tạm bợ để được đền bù, nay được xây nhà mà còn được đền bù nên mừng lắm. Tuy nhiên, nghe đâu giờ lại bỏ rồi, chúng tôi buồn và lo lắm”. Đang đứng trông coi căn nhà được xây dựng sắp gần xong phần thô, chị L.V.T sống ở khu vực này cho biết: “Ở đây, ai cũng nói tôi “liều” dám xây nhà mấy tấm, nếu lỡ mai quy hoạch được triển khai thì biết làm sao. Xây dựng trong thời điểm này không được đền bù. Thế nhưng, nếu không xây mới, cả gia đình sống chen chúc trong căn nhà nhỏ đã xuống cấp, khổ lắm. Thôi thì “liều” xây nhà mới để có chỗ ở qua ngày”.
Phải sống trong nhà cửa tạm bợ quá lâu, anh Trần Văn Minh (ngụ xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè) than: “Dự án KCN Hiệp Phước và Đô thị cảng lâu lắm rồi vẫn chưa triển khai khiến cuộc sống của người dân khổ quá. Lên xin phép xây dựng mới thì huyện không cho mà chỉ cho sửa chữa, cải tạo. Xây nhà lên mà sau này dự án được triển khai thì phải đập bỏ lại không được đền bù thì làm sao dám bỏ tiền ra làm”. Còn ông Nguyễn Văn Bé (ngụ xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh) cho biết: “Ở đây cũng vướng phải đất nông nghiệp nên từ lâu đã không được xây nhà mới. Nhà cửa ở đây phần lớn là nhà lụp xụp. Đâu có nhà nào dám “đầu tư” làm nhà vì lo sợ không biết lúc nào triển khai dự án thì phải đập nhà, mất tiền oan uổng”.
Trông chờ thay đổi
Theo UBND huyện Nhà Bè, đơn vị đang rà soát các dự án chậm triển khai trên địa bàn và sẽ báo cáo UBND TPHCM để thực hiện thu hồi chủ trương chấp thuận đầu tư đối với các dự án này. Hiện nay, điều kiện để được xem xét cấp phép xây dựng công trình, nhà ở là phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng, quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc và có mục đích sử dụng đất phù hợp. Đối với những trường hợp người dân có đất nằm trong các dự án chậm triển khai (chưa có quyết định thu hồi đất) nhưng có mục đích sử dụng đất phù hợp thì được xem xét cấp phép xây dựng có thời hạn. Tuy nhiên, việc xác định thời gian được phép tồn tại công trình nhà ở (do UBND cấp tỉnh quy định) thì hiện nay chưa được hướng dẫn cụ thể nên UBND huyện Nhà Bè chưa có cơ sở để thực hiện cấp phép xây dựng có thời hạn này theo văn bản số 2417 của Sở Xây dựng mà đang chờ hướng dẫn của UBND TP.
Ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh cho biết, phần lớn dự án quy hoạch chưa triển khai đều là những dự án ở khu vực đất nông nghiệp nên trường hợp người dân xây dựng tạm có thời hạn rất hiếm; chỉ có vài trường hợp được cấp phép xây nhà tạm nhưng yêu cầu phài tháo dỡ khi dự án triển khai. Hiện nay, UBND huyện tiếp tục rà soát, kiểm tra để thu hẹp diện tích đất của dự án chưa đền bù để chỉnh trang đô thị cho người dân có cuộc sống ổn định.
THANH HẢI
