Việc tự theo dõi đường huyết hiện nay không còn phức tạp nhờ máy đo cá nhân ngày càng được cải tiến về mức độ tiện dụng và chính xác. Nhờ có máy đo đường huyết cá nhân nên người bệnh có thể tự kiểm soát đường huyết, nhằm kịp thời điều chỉnh thuốc men cũng như chế độ ăn uống trong các trường hợp:
- Mỗi khi nghi ngờ lượng đường trong máu tăng cao hay tụt thấp.
- Trước hay sau bữa ăn cho người phải tiêm thuốc Insulin.
- Nhiều lần trong ngày khi thầy thuốc cần theo dõi diễn tiến của bệnh tiểu đường.
* Khi chọn mua máy đo đường huyết, người bệnh nên dựa vào một số tiêu chuẩn:
- Có màn hình rộng với chữ số lớn vì đa số người bệnh tiểu đường có vấn đề về thị lực.
- Không cần chích sâu để lấy máu mỗi lần thử đường.
- Cách sử dụng càng đơn giản càng tốt vì đa số người bệnh tiểu đường là người lớn tuổi.
- Máy có thời gian đo đường huyết càng ngắn càng tốt để cho kết quả vừa nhanh, vừa chính xác.
- Que thử dễ tìm, giá phải chăng vì có máy mà thiếu giấy thử thì cũng bằng không.
- Máy có bộ nhớ càng nhiều càng tốt để thầy thuốc dễ tìm lại kết quả trước đó.
* Khi tự đo đường huyết nên lưu ý:
- Rửa tay sạch để tránh chất đường còn sót trên mặt da.
- Sát trùng đầu ngón tay cẩn thận vì bội nhiễm là mối nguy cho người bệnh tiểu đường.
- Đừng lấy máu khi da còn ướt cồn vì cồn làm sai kết quả.
- Lau khô đầu ngón tay nếu ướt mồ hôi- vốn làm giảm trị số đường huyết.
- Chích kim nhẹ nhàng và đừng đâm kim quá sâu vì tổn thương ngoài da hay phần mềm ở người bệnh tiểu đường rất lâu lành.
- Không nên lấy máu ở đầu ngón tay cái hay ngón trỏ vì da nơi đó thường dày, nên chọn đầu ngón giữa hay ngón đeo nhẫn và thay đổi nơi lấy máu mỗi lần. Cũng đừng đâm kim ở đỉnh đầu ngón tay mà bên cạnh đầu ngón tay, nơi ít cảm thụ thần kinh.
- Lắc nhẹ và buông thỏng bàn tay ít phút trước khi lấy máu để đẩy máu ra đầu ngón tay.
- Đừng bóp quá chặt đầu ngón tay vì sẽ làm thay đổi lượng đường trong máu.
- Kiểm soát hạn sử dụng của que thử trước khi đo đường huyết.
- Giữ que thử và máy thử nơi khô ráo và dưới nhiệt độ ổn định.
- Kiểm soát pin của máy thử vì máy dễ cho kết quả sai lệch khi gần hết pin.
- Tránh uống thuốc sinh tố C, Paracetamol, Aspirin, thuốc làm loãng máu trước khi đo đường huyết.
Theo nhiều nhà nghiên cứu, có thể giảm không dưới 50% số trường hợp biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường như suy thận, hoại tử đầu chi… nếu tất cả người bệnh tiểu đường hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc theo dõi lượng đường trong máu.
Kỳ sau: Vai trò của chế độ dinh dưỡng trong bệnh tiểu đường
BS LƯƠNG LỄ HOÀNG
