Nhân dịp Liên hoan phim (LHP) tài liệu Marseille 2006 diễn ra tại TPHCM (từ 17 đến 24-11-2006, Tuần san SGGP Thứ Bảy số 816 đã đưa tin), chúng tôi đã có cuộc gặp gỡ và trao đổi “chớp nhoáng” với nữ đạo diễn người Pháp Mariane Michel, trong buổi chiếu ra mắt bộ phim “Les Hommes” (Bóng người) của cô - một bộ phim tài liệu xuất sắc, mang đậm dấu ấn sáng tạo cá nhân, được trao tặng Giải thưởng lớn Quốc gia (Grand Prix de la compéttion francaise/FID) tại LHP.
Ảnh: Ngân Hà.
– Vì sao chị chọn lĩnh vực phim tài liệu?
– Mỗi người có khả năng kể những câu chuyện theo cách riêng mình. Riêng tôi có quá nhiều điều muốn kể và tôi thấy thông qua ngôn ngữ phim tài liệu, tôi có thể kể được nhiều nhất điều mình muốn. Đó cũng là lý do chính yếu thúc đẩy tôi chọn con đường làm đạo diễn phim, mà lại là phim tài liệu, một lĩnh vực gai góc, “khó nuốt” ngay cả đối với các đạo diễn nam sức dài vai rộng.
– Phim tài liệu thường gần với… phóng sự truyền hình vì nó đậm chất báo chí. Vậy theo chị, đâu là ranh giới giữa phim tài liệu và phim phóng sự?
– Theo tôi chẳng có ranh giới nào cả. Nhưng nếu buộc phải phân chia, tôi nghĩ phim phóng sự đậm chất “thông tin”, còn phim tài liệu vẫn đậm chất… phim hơn! Tôi đã làm nhiều phim tài liệu và nhiều lần tham gia các LHP tài liệu, phim của tôi đều được ban tổ chức đánh giá cao bởi nó “nghiêng về điện ảnh”. Tuy thế, theo tôi, điều quan trọng là mình kể gì và cách kể có làm khán giả hiểu, đồng cảm và chia sẻ.
Cảnh trong phim “Bóng người”.
– Được biết, đạo diễn phim tài liệu thường “gắn” với một hãng thông tấn - báo chí nào đó, chị thì không. Chị có thể “sống được” với phim tài liệu sao?
– Là một đạo diễn tự do, tôi cũng gặp rất nhiều khó khăn khi đi làm phim nhưng bù lại tôi được làm bất cứ điều gì mình nghĩ, mình thích, cho bộ phim của chính mình. Đúng là rất “khó sống” với phim tài liệu nhưng không hẳn là “không thể”. Tôi vẫn đang làm nhiều việc khác nhau để sống, may mắn là những việc này đều ít nhiều gắn với công việc đạo diễn. Thực sự những bộ phim tôi đã làm đều góp phần “mở đường” cho các nguồn thu của tôi hiện tại và sau này. Hiện nay cũng đã có rất nhiều lối ra, nhiều cơ hội cho phim tài liệu, thông qua các LHP tổ chức hàng năm cho thể loại này. Tại Pháp, một số rạp đã nhận chiếu phim tài liệu (đoạt giải) và thu được tiền vé như bất kỳ thể loại phim nào khác.
SONG PHẠM
“Les Hommes” dài 93 phút, kể về một bờ biển băng giá, một chiếc tàu đang tiến vào đất liền. Những bóng người xuất hiện thật kỳ lạ. Băng tuyết, núi đá và những động vật Groenland (những sinh vật sống ở nơi băng giá) từ thế giới chưa hề biến động, chứng kiến những nhà khoa học đến nghiên cứu chúng vào một mùa hè… Bằng xúc cảm thẩm mỹ tuyệt vời, bộ phim mang đến cho người xem những hình ảnh mới lạ, độc đáo, thật khác xa với những gì chúng ta vốn hình dung về thể loại phim tài liệu. |
