Ù tai là âm nghe trong tai nhưng không có âm hiện diện ở tai ngoài hoặc môi trường. Có 2 loại chính là ù tai khách quan và chủ quan, trong đó ù tai chủ quan (những âm không rõ ràng, không giống các âm vật lý và chỉ có người bệnh mới nghe thấy được) thường gặp nhiều hơn.
Có nhiều dạng ù tai chủ quan với nhiều mức độ khác nhau, liên quan đến nghe kém, xảy ra sau tiếp xúc với âm ồn lớn hoặc do một số thuốc như kháng sinh… Nói chung rất khó phát hiện nguyên nhân. Đa số các tác giả chia ù tai chủ quan thành 3 nhóm tùy theo cường độ âm ù: ù tai nhẹ, trung bình và nặng.
- Ù tai nhẹ hiếm khi gây khó chịu.
- Ù tai trung bình có thể ảnh hưởng đến lao động trí óc và giấc ngủ.
- Ù tai nặng ảnh hưởng lớn đến toàn bộ cuộc sống người bệnh như lao động, giao tiếp, giấc ngủ và cả sự thay đổi tâm lý.
Ù tai nặng sẽ làm giảm chất lượng sống của người bệnh.
Một số nghiên cứu nước ngoài cho thấy tần suất ù tai ở cộng đồng từ 4,4% đến 15,1% (Hoffmann), tỷ lệ này cao hơn ở lứa tuổi trên 50 từ 7,6% đến 20,1%. Sinh lý bệnh và nguyên nhân gây ù tai rất phức tạp và hiếm khi biết được nguyên nhân thật của ù tai. Các bệnh lý ảnh hưởng lên hệ thần kinh trung ương như viêm màng não, viêm não và đột quỵ thường đi kèm với ù tai và tăng thính. Chấn thương não thường phối hợp với ù tai, nhiễm siêu vi Herpes trong hội chứng Ramsay - Hunt và các dạng chấn thương thần kinh thính giác do phẫu thuật cũng thường gây ù tai.
Nguyên nhân nhận biết rõ nhất gây ù tai là sự thoái hóa thần kinh ở người lớn tuổi được đặc trưng bởi sự suy giảm số lượng thần kinh. Một rối loạn liên quan đến tuổi tác khác là rối loạn tốc độ dẫn truyền thần kinh thính giác, ù tai có thể khởi phát khi những thay đổi này đạt đến một ngưỡng nhất định và dạng ù tai này có liên quan nhiều đến một số dữ kiện đặc biệt trong cuộc sống hàng ngày của người bệnh, điều này cũng gây khó khăn trong việc xác định nguyên nhân ù tai. Ù tai còn là một trong 3 triệu chứng của bệnh lý Mèniere, u thần kinh tiền đình, bệnh lý khớp thái dương hàm và co thắt các cơ đầu cổ.
Có nhiều phương pháp điều trị ù tai được áp dụng trên lâm sàng như luyện tập chống ù tai, điều trị phẫu thuật, một số thuốc nhưng hiệu quả điều trị thực sự không đáng kể và thường gây thất vọng cho người bệnh. Hiện nay chích corticoid xuyên nhĩ là một trong những phương pháp điều trị được xem có hiệu quả cao đối với triệu chứng này, đã có nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới chứng minh corticoid xuyên nhĩ có thể làm giảm âm ù với nhiều mức độ khác nhau. Khoa Tai - Mũi - Họng (Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương) cũng đã tiến hành phương pháp điều trị này từ tháng 8 - 2008 cho hơn 30 bệnh nhân, đa số các bệnh nhân này đều có bệnh lý tai trong gây ù tai, hiệu quả điều trị đến nay rất đáng khích lệ và đầy hứa hẹn.
PGS-TS-BS ĐẶNG XUÂN HÙNG
(Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương)
