Từ góc nhìn lịch sử và văn hóa, Tạp chí Xưa và Nay - cơ quan Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam - đang chuẩn bị tổ chức lễ khánh thành đặt tượng Lê Văn Duyệt tại Di tích lịch sử văn hóa Lăng Lê Văn Duyệt và triển lãm ảnh Sài Gòn cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX tại Công viên Chi Lăng.
Lăng Ông bắt đầu có tượng Tả Quân
Di tích lịch sử văn hóa Lăng Ông, nơi đặt tượng Đức Tả Quân Lê Văn Duyệt.
Sau cuộc tọa đàm “Lê Văn Duyệt với vùng đất Gia Định Thành” do Tạp chí Xưa và Nay tổ chức năm 2000, Tổng trấn đất Gia Định, vị công thần trụ cột của nhà Nguyễn được các nhà nghiên cứu nhìn nhận là người có khả năng về quân sự lẫn chính trị, ngoại giao.
Là vị quan cai trị nghiêm khắc, thanh liêm, những năm là Tổng trấn ở Gia Định, Lê Văn Duyệt có công khai hoang lập ấp, làm cho vùng đất rừng rậm, đầm lầy trở nên trù phú, an ninh với chiến lược bảo vệ và phòng thủ phía Nam, phía Tây. Ông cũng là người có công lớn trong việc đào kinh Vĩnh Tế tại Châu Đốc, An Giang, huy động một lúc 55.000 dân phu trợ giúp Thoại Ngọc Hầu từ năm 1822 tới 1824…
Từ sau cuộc tọa đàm, ý kiến đề xuất việc đúc tượng đồng Tả Quân tặng Lăng Ông của Tạp chí Xưa và Nay đã được Cục Di sản văn hóa - Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch chấp thuận. Lễ khánh thành đặt tượng và rước ấn Đức Tả Quân Lê Văn Duyệt sẽ diễn ra tại Di tích lịch sử văn hóa Lăng Lê Văn Duyệt vào 7 giờ 30 ngày 4-2 (28 Tết). Việc đặt tượng Tả Quân Lê Văn Duyệt lần đầu tiên có ý nghĩa bày tỏ lòng kính trọng, tri ân đối với các tiền nhân có công mở mang bờ cõi đất nước; mặt khác, với ý nghĩa tưởng niệm nhân vật lịch sử trong đời sống văn hóa tâm linh, Lăng Ông còn là điểm hành hương hàng năm tại thành phố đối với khách du lịch.
Dấu xưa - ngày nay
Một ý nghĩa đậm nét văn hóa lịch sử nhân kỷ niệm 310 năm Sài Gòn-TP Hồ Chí Minh (1698-2008) có thể tìm thấy tiếp theo là cuộc triển lãm “Những bức ảnh Sài Gòn đầu thế kỷ XX và TP Hồ Chí Minh ngày nay” diễn ra tại công viên Chi Lăng. Từ các chủ đề: Các công trình văn hóa, kiến trúc Sài Gòn xưa và TP Hồ Chí Minh ngày nay; Dấu ấn lịch sử thành phố; Ký ức về Sài Gòn; TP Hồ Chí Minh ngày nay… sẽ giúp khách tham quan có được một cuộc hành trình thú vị đi tìm lịch sử qua ảnh. Người Sài Gòn xưa có thú ăn chơi gì khác với người Hà Nội xưa, người Huế xưa? Nơi nào còn là di tích văn hóa, lễ hội của đất phương Nam?
Dấu ấn lịch sử từ hình ảnh Bến Nhà Rồng với câu chuyện chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành-Người đi tìm hình của Nước; hình ảnh phong trào quần chúng sôi động qua đám tang cụ Phan Châu Trinh; hình ảnh nhân dân Sài Gòn xuống đường chống Mỹ năm 1963; biệt động thành trước giờ nổ súng; Mậu Thân 1968 tại Sài Gòn… được ghi nhận ra sao? Những khám phá càng tăng phần thú vị khi người xem có dịp so sánh các công trình văn hóa kiến trúc Sài Gòn xưa với TP Hồ Chí Minh ngày nay như Dinh Thống đốc Nam Kỳ 1890, giờ là Bảo tàng TPHCM; Tòa Bố Gia Định 1905 - Ủy ban Nhân dân quận Bình Thạnh; Pháp đình Sài Gòn 1910 - Tòa án Nhân dân TPHCM; Ngân hàng Thượng Hải 1915 - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Trường Pétrus Ký 1905 - Trường THPT Lê Hồng Phong…
Các tiết mục trong chương trình khai mạc triển lãm ảnh vào 18 giờ 30 ngày 4-2 (28 Tết):
- Đồng diễn của 310 sinh viên Đại học Hồng Bàng.
- Hòa tấu nhạc lễ Nam bộ.
- Nghệ sĩ Bích Phượng với bài vọng cổ “Tình anh bán chiếu”.
- Ca sĩ Hồng Hạnh - “Tình xuân quê hương”.
- Tốp ca sinh viên - “Sài Gòn đẹp lắm”.
- Ban tổ chức sẽ trao tặng UBND TPHCM 3 bức ảnh Sài Gòn đầu thế kỷ XX.
Kim Ửng
