Thẻ ngân hàng: Nhiều nhưng chưa tiện ích

Hơn 3 năm kể từ ngày thực hiện Chỉ thị 20/2007/CT-TTg về việc trả lương qua tài khoản, thế nhưng đến nay, chiếc thẻ ATM vẫn chưa mang lại nhiều tiện ích cho người sử dụng. Dù máy ATM đặt khắp các tuyến đường nhưng chủ thẻ phải chạy lòng vòng kiếm máy ATM rút tiền tiêu dùng. Một số cửa hàng, siêu thị lớn trên địa bàn TPHCM còn “đi lùi” khi ngưng nhận thanh toán qua thẻ…

Không dám “quẹt” thẻ vì sợ lừa đảo

Sau khi tìm hiểu, tôi quyết định mua chiếc điện thoại đã chọn. Thế nhưng, đến quầy thanh toán, tôi rút chiếc Visa card ra thì mới chưng hửng, Viễn Thông A (đường Cách Mạng Tháng Tám, quận 3) không nhận thanh toán bằng thẻ. Nhân viên yêu cầu chúng tôi ra máy ATM bên đường rút tiền mặt vào thanh toán. Đến Viễn Thông A ngay ngã sáu cuối đường 3-2 cũng thế. Nhân viên nói, ở đây không nhận thanh toán qua thẻ vì trước đây có vụ lừa đảo, dùng thẻ người khác thanh toán dẫn đến tranh chấp, vì vậy cửa hàng ngưng nhận thanh toán bằng thẻ. Như vậy, có nghĩa vì gặp một vài trường hợp gian mà các cửa hàng phủ nhận toàn bộ thẻ của khách. Vì để đảm bảo sự an toàn cho chính mình, các cửa hàng đã đẩy trách nhiệm cho khách khi mà khách có thẻ lại phải đi rút tiền mặt lề đường không an toàn. Đến một số cửa hàng, siêu thị lớn khác trên địa bàn TP chúng tôi cũng bất ngờ khi bị từ chối thanh toán qua thẻ.

Trong khi chủ trương của nhà nước là từng bước hạn chế dùng tiền mặt, yêu cầu các công ty, đơn vị trả lương qua tài khoản. Thế nhưng, khi trả lương qua tài khoản mà không sử dụng tiền trực tiếp từ tài khoản được, phải đi rút tiền mặt thì lại mất công thêm một công đoạn. Như vậy thì việc thanh toán lương qua tài khoản đâu còn ý nghĩa gì, thậm chí còn làm phiền thêm cho người dân. Một số ngân hàng còn ưu tiên cấp cho khách VIB (có công việc ổn định, mức lương cao và được đơn vị trả lương trả qua tài khoản) thẻ Credit Card (thẻ xài trước, trả sau) nhưng ở những siêu thị từ chối thanh toán qua thẻ thì thẻ này cũng trở nên vô hiệu hóa. Đối với loại thẻ Credit Card, Debit Card, ngân hàng khuyến khích người dân tiêu dùng, thanh toán qua thẻ chứ không khuyến khích rút tiền mặt, nếu rút tiền mặt lại tính phí rất cao. Đó là chưa kể, với tình hình hiện nay, dù nhiều ngân hàng đã liên kết với nhau, thấy rất nhiều máy ATM của các ngân hàng khác nhau nằm dọc các tuyến đường, nhưng người dân sử dụng thẻ của ngân hàng nào phải đến đúng máy ATM của ngân hàng đó rút để khỏi bị chẹt phí. Đó cũng là lý do các sinh viên, công nhân phải chạy vòng vòng tìm máy ATM của ngân hàng phát hành thẻ cho mình.

Loay hoay vì... phí!

Không ít nơi có thùng Pos, chấp nhận thanh toán qua thẻ, nhưng chủ thẻ phải chịu phí thanh toán đến 3% - bằng lãi suất của 2 tháng. Do vậy, “dù có thẻ nhưng tôi lúc nào cũng trữ một lượng lớn tiền mặt, nếu chỗ nào tính phí thì mình thanh toán bằng tiền mặt”- chị Nguyễn Bảo Phượng (Gò Vấp) nói. Chị kể, có lần chị đi mua vé máy bay, thấy đại lý bán vé máy móc hiện đại, chị đưa thẻ thanh toán thì nhân viên nói tính phí 3%, với 10 triệu đã mất 300.000 đồng nên chị đành cất thẻ vào ví và… trả tiền mặt.

Dù có tiền trong tài khoản, nhưng mức phí rút tiền (ở máy ATM của ngân hàng khác) cũng rất cao, từ 3.300 đồng đến 10.000 đồng/lần – mà hạn mức rút mỗi lần không quá 2.000.000 đồng. Theo khảo sát của chúng tôi, phí rút tiền ngoại mạng phổ biến là 3.300 đồng/lần, tức dù rút 100.000 đồng vẫn phải mất phí 3.300 đồng. Các loại giao dịch khác như truy vấn số dư, chuyển khoản, in sao kê có mức phí 1.650 đồng/lần. Riêng đối với thẻ thanh toán quốc tế, mức phí sẽ được tính tùy theo từng ngân hàng. Chẳng hạn, nếu khách hàng sử dụng thẻ thanh toán Techcombank Visa, ACB Visa để rút tiền mặt tại các ngân hàng khác sẽ bị tính phí 4% trên giá trị giao dịch (chưa tính VAT). Và mức phí tối thiểu là 50.000 đồng, nghĩa là dù rút 100.000 đồng thì mức phí vẫn tính 50.000 đồng. Số tiền rút tối đa mỗi lần tùy thuộc vào từng loại hạng mức của từng ngân hàng. Việc thanh toán trực tiếp bằng thẻ hiện nay cũng không đồng nhất, có nơi không tính phí, có nơi khuyến mãi thanh toán qua thẻ sẽ được chiếc khấu vài phần trăm, nhưng có nơi lại tính phí 3% trên tổng số tiền thanh toán, tùy vào hệ thống ngân hàng mà khách hàng giao dịch. Ngay cả việc thanh toán bằng tiền USD ở nước ngoài, sở dĩ người dân ngại sử dụng thẻ là do điều kiện để được cấp thẻ khá phức tạp, đã vậy khi thanh toán bằng ngoại tệ các ngân hàng cũng tính phí chuyển đổi ngoại tệ từ 4%- 7%.

Dù nhà nước khuyến khích trả lương qua tài khoản, thanh toán qua ngân hàng, thế nhưng, đến nay đã hơn 3 năm thực hiện trả lương qua tài khoản nhưng chiếc thẻ vẫn chưa mang lại tiện ích cho người dân. Đến nay, nhiều ngân hàng đã liên kết các máy ATM nhưng vẫn chưa hấp dẫn người sử dụng do phí cao.

HÀN NI - THI HỒNG